0
Sa paanong paraan mo nagagampanan ang tungkulin mo bilang taga pangalaga ng kalikasan?
Wiki User
∙ 7y agoWant this question answered?
Be notified when an answer is posted
Add your answer:
Earn +20 pts
Paano lumaganap ang epiko sa pilipinas?
[object Object]
Itala ang yugto ng pagunlad ng tao?
a unang yugto ng pag-unlad ng tao, i.e. ang primitibong komunidad na walang alam ni ang produksyon para sa pagbebenta o palitan, Hindi pa pinag-iba ng mga tao ang kanilang sariling ebolusyon at sa natural na mga pwersa na nakapaligid sa kanila. Umiikot sa isang komunidad na nagbibigay ng satispaksyon sa kanilang pangangailangan sa direktang paraan, kung saan walang dibisyon ng paggawa, kung saan ang mga kagamitan, tulad ng pagkain at pabahay, ay komon, tinitingnan ng mga tao ang kanilang sarili bilang integral na bahagi ng sangkatauhan at natural na kapaligiran. Itong direktang pagsandal na umugnay sa bawat tao sa komunidad at natural na kapaligiran ay nagdala sa sangkatauhan na tingnan at ipahayag ang sarili sa termino ng mahiwagang pagkakaisa. Ang mga senyales ng ganitong mahiwagang pagkakaisa ay makikita kahit saan pero ang pagkakaisa mismo ay higit pa sa mga senyales nito. Kaya ang lenggwahe, na lumitaw ng maaga sa kasaysayan, ay naging mahiwagang kawing sa pagitan ng mga tao, sa kanilang komunidad at mga pwersa ng kalikasan. Ang ganitong instrumento ng komunikasyon ay Hindi lang nagsisilbi sa unilitaryan na mga layunin: nagdadala ito ng tunay na kapangyarihan sa ibabaw ng kalikasan kung saan ito ang kongkreto at kagyat na ekspresyon, sa pamamagitan ng pagpapalakas ng mga ipinagbabawal. Ilang mga lugar ng pangangaso ay Hindi mapangalanan dahil mapalaya ang Hindi makontrol na mga pwersa. Ginagawa ang mahiwagang mga orasyon para makontrol ang kalikasan. Kaya nagkaroon ng mahigpit na relasyon ang mga tao sa pagitan nila at ang nakapaligid na natural na mundo.
Paano tunay na maipapakita ang pagiging mapanagutan sa iyong pakikipagkapwa?
Pagiging Malakas Pagiging Matalino Tangkilikin Ang sariling Hood --> LFMPROUDEE HustleTymm Palagi :> Ayown. Adik KaLowka :)
Ano ang pagkakaiba ng pabula sa parabula?
Ang pabula (Ingles: fable, Kastila: fabula) ay isang uri ng kathang-isip na panitikan kung saan mga hayop o kaya mga bagay na walang-buhay ang gumaganap na mga tauhan, katulad ng leon at daga, pagong at matsing, at lobo at kambing. May natatanging kaisipang mahahango mula sa mga pabula, sapagkat nagbibigay ng mga moral na aral para sa mga batang mambabasa. Tinatawag din itong kathang kuwentong nagbibigay-aral. Ang parabula ay maikling salaysay na maaaring nasa anyong patula o prosa na malimit nangangaral o nagpapayo hinggil sa isang pangyayari, na kadalasang isinasalarawan ang isang moral o relihiyosong aral. Taliwas sa pabula, ang parabula ay walang inilalahok na tauhang hayop, halaman, bagay, at puwersa sa kalikasan na pawang kumikilos at nagsasalita gaya ng tao.
What are the similarities between Noli Me Tangere and El Filibusterismo?
SIMILARITIES BETWEEN "NOLI ME TANGERE" AND "EL FILIBUSTERISMO"Both are satirical novels written by Dr. Jose Rizal when he was in Spain.Both were written in Spanish.Both depict the abuses of Spanish officials and friars.Both novels incited Filipinos to rise up in arms against the Spanish oppressors.Both are required readings for high school and college students in the PhilippinesSA CHARACTER NI IBARRA:Noli Me Tangere showed a softspoken, patient, compassionate, and idealistic Juan Crisostomo Ibarra. Dito sa nobelang ito makikita natin kung paanong buong loob na tiniis ni Ibarra ang pang-aapi ng mga Kastila sa mga kababayan niya, lalo na sa pamilya niya(ang kanyang amang si Don Rafael ay pinatay at ipinatapon, 'di binigyan ng maayos na libing). Ang tanging hangad nya lang kasi e makapagtayo ng isang paaralan para sa kabataan. Pero ang lahat ng kanyang mga pangarap ay nawasak dahil sa mga mapang-api.El Filibusterismo featured a different Ibarra. This sequel to Noli portrayed the angry, vengeful side of Ibarra who disguised himself as the wealthy jeweler named Simoun. He is a close friend of the Kapitan Heneral (then the highest officer of the Philippines) who came to avenge himself and his country. Sa nobelang ito pinakita ang mga hakbang na isinagawa ni Ibarra para iganti ang bayan, lalo na ang kanyang sarili. Ang taktikang ginamit niya: panlilinlang. Palihim niyang inuudyukan ang mga Kastila na lalong pahirapan at alipustain ang mga indiyo dahil ito umano ang magpapasiklab ng damdaming makabayan ng mga Pilipino. Gusto niyang magsimula ang isang makabayang rebolusyon. Subalit nabigo siya.Kaya masasabi nating malaki ang pinag-iba ng ugali at paniniwala ni Ibarra sa Noli at El Fili. Kung sa Noli, nakita natin ang isang mahinahon at mapag-pasensyang Ibarra, sa El Fili naman masasaksihan natin ang isang mapanlinlang na si Simoun na nag-uumapaw ang galit dahil sa kanyang mga naranasang kaapihan.PINAGKAIBA NG DALAWANG NOBELA:Sa Noli, nilahad lang ni Rizal ang mga kaapihang dinanas ng mga Pilipino sa ilalim ng mga mapang-aping Kastila noon. Pinakita na rin dito ang mga anomalyang nangyayari lalo na sa simbahan. Itong nobela ring ito ay matatawag rin nating "love story" kasi dito pinakita ang pag-iibigan Nina Ibarra at Maria Clara.Yung El Fili naman e isang nobela na naglalahad ng pagsiklab ng himagsikan. Dito pinakita kung ano yung mga hakbang na ginawa ni Ibarra para maghiganti sa lahat ng kasamaan ng mga Kastila na pinakita dun sa Noli. Dito sa nobelang ito nagsimulang mamulat ang mga Pilipino.ang Noli me Tangere ay pangarap O panaginipang El Filibustirismo ay Bangungu
Romano Katoliko at Christian fellowship ba ay sinungaling kaya ko naitanong dahil natagpuan sa Japan ang libingan ni Kristo at ang olld scroll na Hindi sya naipako sa krus?
maraming magagalit sa tanong mo idedepensa ng relihiyon ang side nila.pero wala naman akong nakitang malisya sa tanong mo ,Hindi naman imbento kasi napanood ng buong mundo yung discovery channel at nasa youtube pa nga ang pamagat ay "THE OTHER CHILD CHRIST IN JAPAN" ang puntod ni kristo ay natagpuan sa nagasaki japan at ang old scroll na syang nagpapatunay na Hindi ipinako sa krus si hesus-kristo! matindi ang hawak na ebidensya ng japan government, na si kristo ay nakatakas sa Egypt at pumunta ng japan ang naipako sa krus ay ang nakakabata niyang kapatid na si ISHIKIRI at dinala nya ang tenga ng kapatid nya na nagpapatunay na pinatay nga ito sa krus at sa katunayan ang puntod nito ay magkatabi sa puntod ni kristo. namatay si kristo sa edad na 106 sa natural na kamatayan at nangako syang babalik sa huling panahon,bukod pa dito nag-asawa si kristo ng haponesa at nagkaroon sya ng tatlong anak kaya ang salinlahi ni kristo ay kumalat sa japan. ang panayam na yan ay nakasulat sa oldscroll.at nasa museum pa yung maskara ni haring david.ang tanong mo kung sinungaling ang simbahang katoliko at mga christian fellowship at ang sagot ko totoong ipinako kaya lang Hindi yung tunay na kristo ang pinako sa krus kundi yung kapatid nya.ang nakakapagtataka sinasabi ng mga simbahan na nabuhay after three days si kristo paanong nangyari Hindi nga naipako ang tunay na kristo ayon sa mga hawak na ebidensya ng japan,dapat tanungin din sila kung bakit walang maipakitang ebidensya ang simbahan kung nasaan ang puntod ni kristo at bakit nasa japan natagpuan ang THE THOMB OF CHRIST ika nga sa aklat ni 2PEDRO 3:10 AT ANG LAHAT SA LUPA AY MALALANTAD AT YAMANG GANITO ANG MAGIGING WAKAS NG LAHAT NG BAGAY ITALAGA NA NINYO SA KANYA ANG KANYANG SARILI AT MAMUHAY NG AYON SA KANYANG KALOOBAN. ibig sabihin kapag ang diyos na ang gagawa ng paraan walang lihim na Hindi matutuklasan o mabubunyag.dahil ang tao rin ang kanyang gawa upung matuklasan at maunawaan nating lahat ang mga bagay na inilihim sa matagal na panahon.
What is the Filipino version of Rizal's poems To The Flowers of Heidelberg?
The Filipino version of Rizal's poem "To The Flowers of Heidelberg" is "Sa Mga Bulaklak ng Heidelberg." It reflects Rizal's nostalgia for his homeland while studying in Heidelberg, Germany. The poem expresses his longing for the Philippines and his desire to return to his beloved country.
Isang talata ng kabataan?
bobo kah !!
Ano ang wakas ng ng kwentong naging sultan si pilandok?
Naging Sultan si PilandokAng kinagigiliwang Juan ng katagalugan ay may katumbas sa mga Maranaw - si Pilandok.Si Pilandok ay nahatulang ikulong sa isang kulungang bakal at itapon sa dagat dahil sa isang pagkakasalang kanyang ginawa.Pagkalipas ng ilang araw, ang sultan ay nanggilalas nang makita si Pilandok sa kanyang harap na nakasuot ng magarang kasuotan ng sultan. Nakasukbit sa kanyang baywang ang isang kumikislap na ginituang tabak."Hindi ba't itinapon ka na sa dagat?" nagtatakang tanong ng sultan kay Pilandok. "Siya pong tunay, mahal na Sultan," ang magalang na tugon ni Pilandok. "Paanong nangyaring ikaw ay nasa harap ko at nakadamit nang magara? Dapat ay patay ka na ngayon," ang wika ng sultan."Hindi po ako namatay, mahal na sultan sapgkat nakita ko po ang aking mga ninuno sa ilalim ng dagat nang ako'y sumapit doon. Sila po ang nagbigay sa akin ng kayamanan. Sino po ang magnanais na mamatay sa isang kahariang masagana sa lahat ng bagay?" ang paliwanag ni Pilandok. "Marahil ay nasisiraan ka ng bait," ang sabi ng ayaw maniwalang sultan. "Nalalaman ng lahat na walang kaharian sa ilalim ng dagat.""Kasinungalingan po iyan! Bakit po naririto ako ngayon? Ako na ipinatapon ninyo sa gitna ng dagat. Ako na ikinulong pa ninyo sa hawla ay naririto ngayon at kausap ninyo," ang paliwanag ni Pilandok. "May kaharian po sa ilalim ng dagat at ang tanging paraan sa pagtungo roon ay ang pagkulong sa hawla at itapon sa gitna ng dagat. Ako po'y aalis na at marahil ay hinihintay na ako ng aking mga kamag-anak." Umakmang aalis na si Pilandok."Hintay," sansala ng sultan kay Pilandok. "Isama mo ako at nais kong makita ang aking mga ninuno, ang sultan ng mga sultan at ang iba ko pang kamag-anak." Tatawagin na sana ng sultan ang mga kawal ngunit pinigil siya ni Pilandok at pinagsabihangwalang dapat makaalam ng bagay na iyon. Dapat daw ay mag-isang pupunta roon ang Sultan sa loob ng isang hawla."Kung gayon ay ilagay mo ko sa loob ng hawla at itapon mo ako sa gitna ng dagat," ang sabi ng sultan. "Sino po ang mamumuno sa kaharian sa inyong pag-alis?" ang tanong ni Pilandok. "Kapag nalaman po ng iba ang tingkol sa sinabi ko sa inyong kaharian sa ilalim ng dagat ay magnanais silang magtungo rin doon."Sandaling nag-isip ang sultan at nakangiting nagwika, "Gagawin kitang pansamantalang sultan, Pilandok. Mag-iiwan ako ngayon din ng isang kautusang ikaw ang pansamantalang hahalili sa akin." "Hintay, mahal na Sultan," ang pigil ni Pilandok. "Hindi po ito dapat malaman ng inyong mga ministro.""Ano ang nararapat kong gawin?" ang usisa ng sultan. "Ililihim po natin ang bagay na ito. Basta't ipagkaloob ninyo sa akin ang inyong korona, singsing at espada. Pag nakita ang mga ito ng inyong kabig ay susundin nila ako," ang tugon ni Pilandok.Pumayag naman ang sultan. Ibinigay na lahat kay Pilandok ang hinihingi at isinakay sa isang bangka. Pagdating sa gitna ng dagat ay inihagis ang hawlang kinalululanan ng sultan. Kaagad lumubog ang hawla at namatay ang sultan. Mula noon si Pilandok na ang naging sultan.
What is the difference between a farm cow and a city cow?
A farm cow has fresh air, freedom, organic food, relaxed atmosphere and plenty of sun shine. She lives from 25 - 30 years. Produces healthy raw, vitamin mineral enzyme filled milk which is easy to digest. A city cow lives in a government controlled atmosphere and lives about 5 years. Has pumped in recycled air, genetically altered food, stress and confinement and NEVER sees or feels the sun. Produces milk filled with growth hormones, puss, bacteria, blood and other not so healthy additives. This milk is then pasteurized. If this isn't hot enough to kill all the bad stuff, then it's homogenized to make hotter. ALL enzymes are destroyed and over half the vitamins and minerals. This type of milk causes blood clots and hardening of the arteries as well as other dis-eases like diabetes. This milk is extremely hard to digest and requires enzyme supplements to digest it or the body dies a little faster. Note: FDA approves pasteurized/homogenized milk if there is only 3% puss in it. FDA will approve anything for a million $. (kumikiwal-kiwal/pumupusag sa may-kalayuan) kung kaya naman napagkamalan siya nitong isang sinaunang isda (sa akto) (sa sandali ng [pagpupumiglas] pagtubo ng (kanyang) mga binti habang sinisimulan ang pagtatangkang gumapang sa/bagtasin ang lupa) na nagsisimulang sibulan ng mga binti ([at nagpupumiglas] sa pagtatangka nitong gumapang sa lupa/gapangin ang lupa/balangkasin/tahakin/bagtasin ang lupa/) at nagtatangkang gumapang sa lupa -- 1. ennui, Lara & Nathan, bedroom, early afternoon, total wordlessness, bed 2. Nathan: alam mo bang sampu ang puso ng bulate? (Plato's myth on love) ('pag nagkita sila uli, magkakakilala pa kaya sila?) (static shot, parts of house; cut to Rafael's photo) 1st to appear among Nathan's monologues 3. Lara backs off upon realizing the boy is dead; cut to street horizon/branches (CHECK WINDOW VIEW IN PHILCOA CR) + sky, silence except for sound of Lara's vomitting; cut to Lara vomitting, hand against the wall; cut to diff character (prob. P2) 4. Lara CU (after vomitting) comes later on 5. shoot construction cranes, pantry view 6. shoot meandering river, factories, 20th flr ops view 7. ambient noise, Lara quits Nathan's house (children playing, shouting, slight barking of few dogs, tricycle) 8. match-fade Jupiter's Eye to Rafael surrounded by classmates, P2's memory 9. make it more elliptical & more silent 10. req sound effects: gecko calls, dogs barking, classroom laughter, electric fan swivel stuck, Rafael's sobbing, ugong) 11. minimize Rafael's exposure, esp. Lara-Rafael conversation; digress from their exposure more (esp. during awkward acting) 12. Nathan monologues: digress fr Nathan/Rafael's pic to focus on a detail/motion within the house, i.e. cat walking, curtain hem fluttering, clothes fluttering on clothesline, etc. 13. reflection glass façade, hotel near ABS 14. Nathan's monologues: cut to cut (splintered continuity): comic relief, dancing, rehearsing, laughing, blooper-like, silence 15. trace Lara's seated outline on LCD for seated rural scene 16. stretch (slo mo) scene wherein Nathan watches Rafael, most esp last part when he decides to touch him (In the penultimate scene, Hsiao-kang crawls into bed with Ah-jung (Chen), who is sleeping soundly. Tsai's camera lingers on the two men for several minutes, forcing us to watch-trapped in a moment of almost Hitchcockian suspense-) -- agunyas - babala sa patay; tugtog sa patay / funeral dirge; music for the dead awit-giting (epic) LALAWIGAN NG MGA PLANETA LAGANAP/PANAHON NG/ BADHA'T BABALA NAGKALAT SA BUONG BAHAY GAYA NG /ANIMO MGA REALIZATION, EPIPHANY = KATALASAN, KATUMANAN LAGANAP/NAGKALAT ANG MGA BADHA'T BABALA / KATUMANAN(G NAKAKUBLI) SA BUONG KABAHAYAN, NAKABAON (AT HINDI NAKIKITA) TULAD NG MGA BINHING NAHIHIMBING AT MATAMANG NAGHIHINTAY SA MATABANG LUPA NG LIBINGAN UPANG MAGSIPAGTUBO'T MAGSI(PAG)LIMBUKARAN/MAGSIPAGLIMBUKAD/MAGSILIMBUKAD SA PANAHON NG MGA AMARILLO (MAGSI[PAG]TUBO'T MAGSIPAGLIMBUKAD PAGLAON NA SANGKATUTAK / MAGSIPAGLIMBUKAD NA MGA (CHANE MAY-KATHA TO MANLILIKHA) NAGSISIPAGTUBONG AMARILLO SA MATABANG LUPA NG LIBINGAN CALDERA: SANLAKSANG BULAKLAK / NAPAKARAMING BULAKLAK SABAY-SABAY NAMUMUKADKAD SADYA ANG LAHAT NG ITO, MAGING ANG HANGING SUMAGI SA LARAWANG NAKAKUWADRO: AGAD NA WALISIN AT HUWAG NANG MAGTANGKANG PULUTIN AT BAKA MASALUGSOG KA PA NG BUBOG NA NAGKALAT SA SAHIG. WHAT'S THE DIFFERENCE? ONE OF YOU IS BOUND TO BLEED (ANYWAY) YOU WERE MEANT TO MASALUGSOG / MATIPA NG (NAGKALAT NA) BUBOG ; YOU WERE MEANT TO BLEED/MAGDUGO (NAGKALAT ANG MGA BUBOG SA SAHIG/ANG PAGDURUGO DALIRING NABUBOG SA PAGPULOT ETC/UMA(A)LINGAWNGAW ANG TUNOG NG PAGKABASAG SA KATAHIMIKAN NG BAHAY (HUSHED, MATAGAL NANG)/HINDI ALAM KUNG SAAN TATAPAK, NAGKALAT ANG BUBOG GASGAS, PALASAK, PREDICTABLE PAGBAHA NG MGA BADHA'T BABALA HINOG NA ANG TAGPO/SANDALI/PANAHON/SAKUNANG (MATAGAL NANG NAGLILIMLIM) , HINDI MAABOT/MASAKOP NG PANG-UNAWA/MATALOS/MALIRIP, GAANO MAN SIKAPIN KUNG MAY KABULUHAN BA (ANG SINAPIT) SA PAGWAWAKAS NG AKDA KUNG MAY PAGTUBOS BANG NAGHIHINTAY SA HULING KATAGA KUNG ANONG PAGTUBOS ANG MAYROON SA HULING KATAGA KUNG ANO ANG KABULUHAN NG LAHAT, KUNG MAY PAGTUBOS BA ANG HULING KATAGA (interpreting) the gibberish of an inarticulate object KARURUKAN DINADALUMAT/ BUMAON SA KANYANG DALUMAT janf DILUBYO MALAKING BAHA ENGKANTO SA PAGBILANG NG ILANG ANGAW NA TAON SA PAGDAAN / PAGKARAAN NG ANGAW-ANGAW NA TAON / ILANG ANGAW NA TAON : ITO ANG WALANG-SINGGILIW KONG ODA SA PINAKAMAGANDANG LALAKI NG LUNGSOD." : ITO ANG AKING IKASARANG NA ODA SA : ITO ANG AKING KADULUDULUNANG ODA SA : ITO ANG WAGAS KONG ODA SA : ITO ANG BUONG- : ITO ANG WALANG-PARAM / WALANG-MALIW : ITO ANG DIMASUPIL : ITO ANG AKING BUSILAK NA ODA : ITO ANG BUSILAK KONG ODA : ITO ANG MAGILIW KONG ODA / ITO ANG AKING MAGILIW NA ODA SA : ITO ANG KATANGI-TANGI KONG ODA SA : ITO ANG LANTAY KONG ODA SA mahinuklugong NA ODA LANTAY (DAMDAMIN, HIWATIG NG TINIG) SINALANTANG ODA http://en.wikipedia.org/wiki/Hypostomus_plecostomus http://en.wikipedia.org/wiki/Loricariidae papillae, LABI, BUNGANGA, BIBIG PATTERNS, SKIN/SCALE a unique pair of maxillary barbels. Taste buds cover almost the entire surface of the body and fin spines It was once believed that lips could not function as a sucker while respiration continued as the inflowing water would cause the system to fail; however, it has been demonstrated that respiration and suction can function simultaneously. Inflowing water passing under the sucker is limited to a thin stream immediately behind each maxillary barbel the premaxillae are highly mobile, and the lower jaws have evolved towards a medial position with the teeth pointed rostroventrally; this lays new possibilities and are important evolutionary innovations Considerable sexual dimorphism occurs in this family, most pronounced during the breeding season. For example, in Loricariichthys, the male has a large expansion of its lower lip, which the male uses to hold a clutch of eggs.[19] Ancistrus males have snouts with fleshy tentacles.[19] In loricariids, odontodes develop almost anywhere on the external surface of the body and first appear soon after hatching; odontodes appear in a variety of shapes and sizes and are often sexually dimorphic, being larger in breeding males.[19] In most Ancistrini species, sharp evertible cheek spines (elongated odontodes) are often more developed in males and are used in intraspecific displays and combat.[19] The omega iris allows Loricariids to adjust the amount of light that enters their eye. The top part of the iris descends to form a loop which can expand and contract called an iris operculum; when light levels are high, the pupil reduces in diameter and the loop expands to cover the center of the pupil giving rise to a crescent shaped light transmitting portion.[22] This feature gets its name from its similarity to the symbol for the Greek letter omega (Ω), as the loop of the iris resembles the loop above horizontal bars in the capitalised letter. In the usual orientation of the fish the letter would appear to be upside down. -- ang paglalapat-tinig sa isang larawang walang kabuluhan (buaw, hungkag, (syn: senseless, nonsense, meaningless) pagsasatalastas ng (utmost/ultimate) hibik ng mga/isang bagay na walang (sariling) buhay at saysay na/at ang una at huling tinag ay ang (marahas at) kusa nitong (pagkawasak/entropy) janfish: particles, minute, colloidal liwanag, tubig, danum, hovering, adrift, waterbourne, suspended static, white noise, texture, poor picture quality (tulad ng, gaya ng, reminiscent of/ reminded him of/ ) napakalaking pinaglumaang black-and-white na telebisyong (iisa lamang ang channel/bilang lamang ang estasyon/channel) na dala-dala/iniuwi ng kanyang ama (kaloob/mula sa kaibigan nito sa sabungan )isang hapon noong N-taong gulang siya (masked rider black, et al.) -- at ang sigabo ng (pamumukadkad ng) sanlaksang bulaklak na (thriving in) matabang/masaganang lupa(in) (ng) malulusog na sanggol pag-uulit(ulit)/syn. ng mga linya/tag. ng tulang pumukaw/nakapukaw ng (kanyang) kamalayan Hindi ito/iyon ... (ang tunog ng e.g. lamang napipilas/katawang nabibitak) walang wawang palahaw? taong/ pumalahaw nang pumalahaw... at (IF YOU STRAIN YOUR EAR HARD ENOUGH, YOU WILL HEAR THAT) IBINALANDRA ANG HUBAD NA KATAWAN, NAPAKALAKING HIWA SA LAWAS, ANG MGA LAMANLOOB, INILAYLAY/HINILA V. ANG MGA BITUKA NAGING BATO (TURNED TO STONE (AT HIS SIGHT); AT NAGSIMULANG MAGBITAK/MABITAK ANG BUO NIYANG KATAUHAN HANGGANG SA (TULUYAN SIYANG GUMUHO) taong/katawang (nabibitak at) gumuguho Kung pakakadinggin/pakakaulinigan mo, matatalos/mahihinuhang/magugunam/matatanto/mauulinigan/mapapansin/mababatid/makoconclude/madededuce/ma... mong ito ang siya kong/niyang oda/kundiman/ ito ang aking/kanyang KUNDIMAN sa pinakamagandang lalaki ng lungsod. ang siya kong oda sa ang siya niyang oda dambuhalang tutubi pagkapuksa ng megafauna sa loob ng isang iglap kung paanong nagsaibon ang mga bayawak sa pagdaan ng sangkkjlkl taon kamatayan ng bituin pagkamatay ng bituin kamatayan ng langitnin hinog na hinog ang kanyang mga utong famine, banquet, underworld, kumain next, city, train/streets/cityscape sees boy passing by fr afar people, crowd, passersby, pedestrians expo: whiteness & BEAUTY, SEE WIKI PRECOLONIAL MAYANS, ALBINO VIRGINS ENCANTOS, COLONIAL BANQUET, MONOMYTH PERSEPHONE, ENCANTOS, SPIRITED AWAY LAST SUPPER, CHRIST ALLUSION ITO ANG AKING KATAWAN, DUGO (MATITIGHAW LAHAT NG UHAW MO, MAPAPAWI LAHAT NG GUTOM) (kumikiwal-kiwal/pumupusag sa may-kalayuan) kung kaya naman napagkamalan siya nitong isang sinaunang isda (sa akto) (sa sandali ng [pagpupumiglas] pagtubo ng (kanyang) mga binti habang sinisimulan ang pagtatangkang gumapang sa/bagtasin ang lupa) na nagsisimulang sibulan ng mga binti ([at nagpupumiglas] sa pagtatangka nitong gumapang sa lupa/gapangin ang lupa/balangkasin/tahakin/bagtasin ang lupa/) at nagtatangkang gumapang sa lupa agunyas - babala sa patay; tugtog sa patay / funeral dirge; music for the dead awit-giting (epic) LALAWIGAN NG MGA PLANETA LAGANAP/PANAHON NG/ BADHA'T BABALA NAGKALAT SA BUONG BAHAY GAYA NG /ANIMO MGA REALIZATION, EPIPHANY = KATALASAN, KATUMANAN LAGANAP/NAGKALAT ANG MGA BADHA'T BABALA / KATUMANAN(G NAKAKUBLI) SA BUONG KABAHAYAN, NAKABAON (AT HINDI NAKIKITA) TULAD NG MGA BINHING NAHIHIMBING AT MATAMANG NAGHIHINTAY SA MATABANG LUPA NG LIBINGAN UPANG MAGSIPAGTUBO'T MAGSI(PAG)LIMBUKARAN/MAGSIPAGLIMBUKAD/MAGSILIMBUKAD SA PANAHON NG MGA AMARILLO (MAGSI[PAG]TUBO'T MAGSIPAGLIMBUKAD PAGLAON NA SANGKATUTAK / MAGSIPAGLIMBUKAD NA MGA (CHANE MAY-KATHA TO MANLILIKHA) NAGSISIPAGTUBONG AMARILLO SA MATABANG LUPA NG LIBINGAN CALDERA: SANLAKSANG BULAKLAK / NAPAKARAMING BULAKLAK SABAY-SABAY NAMUMUKADKAD SADYA ANG LAHAT NG ITO, MAGING ANG HANGING SUMAGI SA LARAWANG NAKAKUWADRO: AGAD NA WALISIN AT HUWAG NANG MAGTANGKANG PULUTIN AT BAKA MASALUGSOG KA PA NG BUBOG NA NAGKALAT SA SAHIG. WHAT'S THE DIFFERENCE? ONE OF YOU IS BOUND TO BLEED (ANYWAY) YOU WERE MEANT TO MASALUGSOG / MATIPA NG (NAGKALAT NA) BUBOG ; YOU WERE MEANT TO BLEED/MAGDUGO (NAGKALAT ANG MGA BUBOG SA SAHIG/ANG PAGDURUGO DALIRING NABUBOG SA PAGPULOT ETC/UMA(A)LINGAWNGAW ANG TUNOG NG PAGKABASAG SA KATAHIMIKAN NG BAHAY (HUSHED, MATAGAL NANG)/HINDI ALAM KUNG SAAN TATAPAK, NAGKALAT ANG BUBOG GASGAS, PALASAK, PREDICTABLE PAGBAHA NG MGA BADHA'T BABALA HINOG NA ANG TAGPO/SANDALI/PANAHON/SAKUNANG (MATAGAL NANG NAGLILIMLIM) , HINDI MAABOT/MASAKOP NG PANG-UNAWA/MATALOS/MALIRIP, GAANO MAN SIKAPIN KUNG MAY KABULUHAN BA (ANG SINAPIT) SA PAGWAWAKAS NG AKDA KUNG MAY PAGTUBOS BANG NAGHIHINTAY SA HULING KATAGA KUNG ANONG PAGTUBOS ANG MAYROON SA HULING KATAGA KUNG ANO ANG KABULUHAN NG LAHAT, KUNG MAY PAGTUBOS BA ANG HULING KATAGA (interpreting) the gibberish of an inarticulate object KARURUKAN DINADALUMAT/ BUMAON SA KANYANG DALUMAT janf DILUBYO MALAKING BAHA ENGKANTO SA PAGBILANG NG ILANG ANGAW NA TAON SA PAGDAAN / PAGKARAAN NG ANGAW-ANGAW NA TAON / ILANG ANGAW NA TAON : ITO ANG WALANG-SINGGILIW KONG ODA SA PINAKAMAGANDANG LALAKI NG LUNGSOD." : ITO ANG AKING IKASARANG NA ODA SA : ITO ANG AKING KADULUDULUNANG ODA SA : ITO ANG WAGAS KONG ODA SA : ITO ANG BUONG- : ITO ANG WALANG-PARAM / WALANG-MALIW : ITO ANG DIMASUPIL : ITO ANG AKING BUSILAK NA ODA : ITO ANG BUSILAK KONG ODA : ITO ANG MAGILIW KONG ODA / ITO ANG AKING MAGILIW NA ODA SA : ITO ANG KATANGI-TANGI KONG ODA SA : ITO ANG LANTAY KONG ODA SA mahinuklugong NA ODA LANTAY (DAMDAMIN, HIWATIG NG TINIG) SINALANTANG ODA http://en.wikipedia.org/wiki/Hypostomus_plecostomus http://en.wikipedia.org/wiki/Loricariidae papillae, LABI, BUNGANGA, BIBIG PATTERNS, SKIN/SCALE a unique pair of maxillary barbels. Taste buds cover almost the entire surface of the body and fin spines It was once believed that lips could not function as a sucker while respiration continued as the inflowing water would cause the system to fail; however, it has been demonstrated that respiration and suction can function simultaneously. Inflowing water passing under the sucker is limited to a thin stream immediately behind each maxillary barbel the premaxillae are highly mobile, and the lower jaws have evolved towards a medial position with the teeth pointed rostroventrally; this lays new possibilities and are important evolutionary innovations Considerable sexual dimorphism occurs in this family, most pronounced during the breeding season. For example, in Loricariichthys, the male has a large expansion of its lower lip, which the male uses to hold a clutch of eggs.[19] Ancistrus males have snouts with fleshy tentacles.[19] In loricariids, odontodes develop almost anywhere on the external surface of the body and first appear soon after hatching; odontodes appear in a variety of shapes and sizes and are often sexually dimorphic, being larger in breeding males.[19] In most Ancistrini species, sharp evertible cheek spines (elongated odontodes) are often more developed in males and are used in intraspecific displays and combat.[19] The omega iris allows Loricariids to adjust the amount of light that enters their eye. The top part of the iris descends to form a loop which can expand and contract called an iris operculum; when light levels are high, the pupil reduces in diameter and the loop expands to cover the center of the pupil giving rise to a crescent shaped light transmitting portion.[22] This feature gets its name from its similarity to the symbol for the Greek letter omega (Ω), as the loop of the iris resembles the loop above horizontal bars in the capitalised letter. In the usual orientation of the fish the letter would appear to be upside down. ang paglalapat-tinig sa isang larawang walang kabuluhan (buaw, hungkag, (syn: senseless, nonsense, meaningless) pagsasatalastas ng (utmost/ultimate) hibik ng mga/isang bagay na walang (sariling) buhay at saysay na/at ang una at huling tinag ay ang (marahas at) kusa nitong (pagkawasak/entropy) janfish: particles, minute, colloidal liwanag, tubig, danum, hovering, adrift, waterbourne, suspended static, white noise, texture, poor picture quality (tulad ng, gaya ng, reminiscent of/ reminded him of/ ) napakalaking pinaglumaang black-and-white na telebisyong (iisa lamang ang channel/bilang lamang ang estasyon/channel) na dala-dala/iniuwi ng kanyang ama (kaloob/mula sa kaibigan nito sa sabungan )isang hapon noong N-taong gulang siya (masked rider black, et al.) Hindi ito/iyon ... (ang tunog ng e.g. lamang napipilas/katawang nabibitak) walang wawang palahaw? taong/ pumalahaw nang pumalahaw... at (IF YOU STRAIN YOUR EAR HARD ENOUGH, YOU WILL HEAR THAT) IBINALANDRA ANG HUBAD NA KATAWAN, NAPAKALAKING HIWA SA LAWAS, ANG MGA LAMANLOOB, INILAYLAY/HINILA V. ANG MGA BITUKA NAGING BATO (TURNED TO STONE (AT HIS SIGHT); AT NAGSIMULANG MAGBITAK/MABITAK ANG BUO NIYANG KATAUHAN HANGGANG SA (TULUYAN SIYANG GUMUHO) taong/katawang (nabibitak at) gumuguho Kung pakakadinggin/pakakaulinigan mo, matatalos/mahihinuhang/magugunam/matatanto/mauulinigan/mapapansin/mababatid/makoconclude/madededuce/ma... mong ito ang siya kong/niyang oda/kundiman/ ito ang aking/kanyang KUNDIMAN sa pinakamagandang lalaki ng lungsod. ang siya kong oda sa ang siya niyang oda dambuhalang tutubi pagkapuksa ng megafauna sa loob ng isang iglap kung paanong nagsaibon ang mga bayawak sa pagdaan ng sangkkjlkl taon kamatayan ng bituin pagkamatay ng bituin kamatayan ng langitnin hinog na hinog ang kanyang mga utong famine, banquet, underworld, kumain next, city, train/streets/cityscape sees boy passing by fr afar people, crowd, passersby, pedestrians expo: whiteness & BEAUTY, SEE WIKI PRECOLONIAL MAYANS, ALBINO VIRGINS ENCANTOS, COLONIAL BANQUET, MONOMYTH PERSEPHONE, ENCANTOS, SPIRITED AWAY LAST SUPPER, CHRIST ALLUSION ITO ANG AKING KATAWAN, DUGO (MATITIGHAW LAHAT NG UHAW MO, MAPAPAWI LAHAT NG GUTOM) kung kaya naman napagkamalan siya nitong isang sinaunang isda sa [ganap na] sandali ng pagpupumiglas at pagsibol ng mga binti habang tinatangkang tahakin ang lupa / habang sinisimulang tangkain ang pagtahak sa lupa AT SA KANYANG WARI AY NASASAKSIHAN NIYA ANG (PANIMULANG) PAGPUPUMIGLAS NITO HABANG TINATANGKANG TAHAKIN ANG LUPA nadama niya ang hamog ng gabing iyon/hatinggabi/madaling araw, pawis, moist, skin pagniniig ng kanilang mga balat nadama niya ang hamog ng madaling araw na iyon/NG HATINGGABI sa maikling kasaysayan ni Pina at paglao'y nabalot ang KANYANG katawan ng sanlaksang mga matang nagsipagdilat sa isang iglap upang saksihan ang pamimitak ng liwanag SA ISANG MALAYONG/LIBLIB NA NAYONG/BAYANG ( -- at ang sigabo ng (pamumukadkad ng) sanlaksang bulaklak na (thriving in) matabang/masaganang lupa(in) (ng) malulusog na sanggol pag-uulit(ulit)/syn. ng mga linya/tag. ng tulang pumukaw/nakapukaw ng (kanyang) kamalayan -- Hindi ito/iyon ... (ang tunog ng e.g. lamang napipilas/katawang nabibitak) walang wawang palahaw? taong/ pumalahaw nang pumalahaw... at (IF YOU STRAIN YOUR EAR HARD ENOUGH, YOU WILL HEAR THAT) IBINALANDRA ANG HUBAD NA KATAWAN, NAPAKALAKING HIWA SA LAWAS, ANG MGA LAMANLOOB, INILAYLAY/HINILA V. ANG MGA BITUKA NAGING BATO (TURNED TO STONE (AT HIS SIGHT); AT NAGSIMULANG MAGBITAK/MABITAK ANG BUO NIYANG KATAUHAN HANGGANG SA (TULUYAN SIYANG GUMUHO) taong/katawang (nabibitak at) gumuguho Kung pakakadinggin/pakakaulinigan mo, matatalos/mahihinuhang/magugunam/matatanto/mauulinigan/mapapansin/mababatid/makoconclude/madededuce/ma... mong ito ang siya kong/niyang oda/kundiman/ ito ang aking/kanyang KUNDIMAN sa pinakamagandang lalaki ng lungsod. ang siya kong oda sa ang siya niyang oda dambuhalang tutubi pagkapuksa ng megafauna sa loob ng isang iglap kung paanong nagsaibon ang mga bayawak sa pagdaan ng sangkkjlkl taon kamatayan ng bituin pagkamatay ng bituin kamatayan ng langitnin hinog na hinog ang kanyang mga utong famine, banquet, underworld, kumain next, city, train/streets/cityscape sees boy passing by fr afar people, crowd, passersby, pedestrians expo: whiteness & BEAUTY, SEE WIKI PRECOLONIAL MAYANS, ALBINO VIRGINS ENCANTOS, COLONIAL BANQUET, MONOMYTH PERSEPHONE, ENCANTOS, SPIRITED AWAY LAST SUPPER, CHRIST ALLUSION ITO ANG AKING KATAWAN, DUGO (MATITIGHAW LAHAT NG UHAW MO, MAPAPAWI LAHAT NG GUTOM) -- kung kaya naman napagkamalan siya nitong isang sinaunang isda sa [ganap na] sandali ng pagpupumiglas at pagsibol ng mga binti habang tinatangkang tahakin ang lupa / habang sinisimulang tangkain ang pagtahak sa lupa AT SA KANYANG WARI AY NASASAKSIHAN NIYA ANG (PANIMULANG) PAGPUPUMIGLAS NITO HABANG TINATANGKANG TAHAKIN ANG LUPA -- nadama niya ang hamog ng gabing iyon/hatinggabi/madaling araw, pawis, moist, skin pagniniig ng kanilang mga balat nadama niya ang hamog ng madaling araw na iyon/NG HATINGGABI sa maikling kasaysayan ni Pina at paglao'y nabalot ang KANYANG katawan ng sanlaksang mga matang nagsipagdilat sa isang iglap upang saksihan ang pamimitak ng liwanag SA ISANG MALAYONG/LIBLIB NA NAYONG/BAYANG ( -- mga imbesil, (DALISAY AT) mangmang at walang muwang, masasaya at magaganda (malulusog, maaliwalas) Hindi naghahanda nakukumbida/naaaniyaya sa mga pagtitipon (binyag, kasal, debut, kaarawan, handaan) sa kabilang ibayo ng kanyang dalumat/huna at ang walang-hanggang kaluwalhatian ng malulusog na imbesil--dalisay at walang muwang--na nagsisipagpisaan mula sa mga itlog na may putimputi at busilak na patina at ang walang-hanggang kaluwalhatian ng malulusog na sanggol--mga imbesil na dalisay at walang muwang--na nagsisipagpisaan mula sa mga itlog na may putimputi at busilak na patina libo-libong bulaklak thriving/NA NAG-IIBAYO/NAGSIPAG-USBUNGAN SA MATABANG LUPA NG __________ AT nagsasabog ng sanlaksang kulay sa (PANAHON NG) pamumukadkad (ng mga ito) (tone: rapture, jubilee [may refer to Correspondence]) matabang lupa kung saan nagsasabog ng nag-iibayong (mga/samu't saring/sari-saring/iba't ibang) kulay ang sanlaksang bulaklak na nagsisipamukadkad (or sa matabang lupa last) sa
Buod ng wala akong sala ni lazaro francisco?
Napansin kaagad ni Miss Sanchez ang kakatwang kilos at alingasngas ng kaniyang mga kanayon laban kina Kabo Lontoc na ibinunga ng bintang ni Aling Ambrosia na benggansa lamang ang dahilan ng pagdakip kay Lino. Upang maagap na maapula ang anumang maaaring mangyari ay iginala ng dalaga ang kaniyang paningin sa karamihan at mabanayad na nagsalita. "Mga kanayon!" ani ni Miss Sanchez. "Huwag sana nating malimot na sina Kabo Lontoc ay napag-uutusan lamang! Tumutupad lamang sila sa kanilang tungkulin! Batas at bayan ang kanilang panginoon, at tayo'y bahagi ng bayang pinaglilingkuran nila!" Sa ilang katagang iyon ng punung-guro, ang may maiinit na ulo sa kanilang paligid ay para namang nasubhang bigla ng malamig na tubig. Ang mga umirap sa kabo ay tumahimik na at ngumiti pa ang ilan. "Ito pa, Miss Sanchez," himig pasintabing wika ni Kabo Lontoc, "ang isa sa malulungkot na tungkulin namin! Nguni't kung hindi namin tutupdin ito ay bababa ang tingin sa amin ng bayan at baka wikain pang alangan kami sa aming uniporme!" Tumangu-tango si Miss Sanchez, nguni't hindi nagsalita. "Ipinakikiusap ko sana sa kanila, Miss Sanchez," pakli naman ni Villas na tinukoy sina Kabo Lontoc, "na, yayamang hindi pa naman gaanong tiwasay ang panahon, at yayamang marami pa rin naman ang nakikita nating nagkalt doon at dito na nakagawa ng lalong malulubhang paglabag sa batas nguni'y ni di pa man lamang yata kamalak-malak na isakdal at hulihin kung kaya nakapanunungkulan pa ang iba at ang iba nama'y patuloy na nakapamamayagpag sa gitna ng bayan, ay maano sanang ipagwalambahala na muna nila ang pagdakip na ito kay Lino at maging parang balato na nila sa atin ang kanilang pagpapaumanhin, na anupa't palabasin na lamang na hindi nila natagpuan si Lino dito saan man. Nasabi ko pa nga na kung kailangan lamang na palayuin na muna rito ang mag-amang Lino at hindi maluwag na magawa natin iyon, huwag na lamang sanang dakpin ngayon dito ang ama, alang-alang sa kabutu-butong anak na musmos pa't walang sinomang maaaring sulingan kahit na isang malayo nang kamag-anak!" Malungkot na yumuko si Miss Sanchez at nagpatuloy sa di rin pagkibo. "E… ano ang sagot sa inyo, Mr. Villas?" tanong ni Miss Lavadia. "Tama rin naman ang isinagot nila sa 'kin," ang patuloy na salaysay ni Villas na naging tugon na rin sa tanong ni Miss Lavadia. "Kung magkakagayon daw ay kailan pa kaya masisimulan ang pagpapatupad sa mga batas sa kapakanan ng kapayapaan at kaayusan?" "Saka," sudlong ni Kabo Lontoc, " kung hindi man kami ay marami pa rin namang ibang mauutusang dumakip sa dinarakip namin at baka, kung inaalat, maging dalus-dalos pa sa pakikitungo sa inyo at sa dinarakip!" Luminga-linga ang kabo at tumanaw sa mga kasamang kawal, saka hinarap si Villas. "Gagabihin kami, Mr. Villas!" "Sandali lamang, Kabo Lontoc," Hadlang ni Miss Sanchez. "Maaari bang bigyan ninyo kami ng kaunting panahong makausap muna namin si Mang Lino?" "Aba, opo, Miss Sanchez," payag kaagad ng kabo. "Kausapin na ninyo. Hindi kami maiinip." "Salamat," tanging nasabi ni Miss Sanchez na tumalikod na upang lumapit sa mag-amang Lino. Saglit munang tinaya ni Miss Sanchez ang anyo ng pag-uusap ng mag-ama. Ibig sana niyang igalang ang mga huling maseselang sandaling yaon ng kanilang pag-uusap. Nguni't maikli na ang panahon. Kaya nga, napilitan nang lumapit ang dalaga na naging maingat naman at marahan. Sinundan siya ni Miss Lavadia at ni Aling Ambrosia. Buung-buo manding nakapako naman yata ang isip ni Lino sa mga bagay na sinasabi at itinatagubilin sa anak kung kaya nakalapit at sukat sina Miss Sanchez sa may likuran ng takayad nang di niya napansin, gayong manipis at butas-butas na ang dingding ng takayad. Patuloy si Lino sa banayad na pagsasalita at sa tinig na malinaw, marahan, at walang pangamba. "Muli't muling sinasabi ko sa iyo, Ernesto, na tibayan mo sana ang loob mo," anang tinig ni Lino na halos nanuot sa kaluluwa ni Miss Sanchez at ng dalawang kasama. "Mag-aral kang magpakalalaki, kahiman bata ka pa. Itanim mo sa puso mo na wala akong sala, pagka't iyan ang totoo. Umasa kang magbabalik ako, pagka't may katarungan pa naman sa puso ng tao, marahil. At kung wala man, umasa ka ring magbabalik ako Ernesto. Hahanapin kita saanman, anoman ang mangyari, gaya rin ng ginawa kong paghahanap sa iyo noong sanggol ka pa. Hindi pa nasira ang anomang sinabi ko sa iyo, Ernesto, hindi ba? Tumigil sandali si Lino sa pagsasalita. Si Miss Sanchez, gaya rin nina Miss Lavadia at Aling Ambrosia, ay patuloy sa matahimik na pagkakayuko habang nakikinig. Isa man sa kanila ay walang nangahas na sumilip man lamang sa anyo ng mukha ni Ernesto. "Wala akong mapaghahabilinan sa iyo kundi kay Aling Ambrosia," patuloy ni Lino sa tinig na nabasag nang bahagya. "Magpapabait ka. Mag-aral kang makisama sa kanila, at sa lahat ng tao. Maging magalang ka at matapat na lagi. Huwag kang hihiwalay sa nalalaman mong mabuti, kahit ka mamatay. Naniniwala akong may langit at impiyerno sa kabilang buhay. Nguni't gumawa ka ng mabuti, hindi sapagka't may langit kundi sapagka't mabuti ang mabuti. Huwag kang gagawa ng masama, hindi sapagka't may impiyerno, kundi sapagka'y masama ang masama. Iyan lamang ang nakikilala kong landas para sa mga taong may dangal at may kahihiyan!" Pamuling tumigil si Lino sa pagsasalita. Mabilis na tumatakas ang oras at ibig niyang makimis ang lahat ng dapat ang sabihin. Mapapansing dinampi-dampian ni Miss Sanchez ng panyo ang kaniyang mga mata. Nagpatuloy si Lino sa pagsasalita. "Huwag kang mawawalan ng pananalig sa Diyos, Ernesto! Iyan lamang, sa mga bagay na dati kong pinaniniwalaan, ang tanging di ko ibig na mawala pa sa akin. Sa Kaniya mo hihingin ang lahat ng iyong ibig. Sa Kaniya mo idadaing ang mga sakit ng loob mo. Sa Kaniya ka hihingi ng lunas kung ikaw ay may karamdaman. Sa Kaniya ka tatawag kapag nawawalan ka ng pag-asa. Sa Kaniya ka dudulog kung nakararamdam ng pangungulila ang puso mo sa isang magulang o sa isang kamag-anak o sa isang kaibigan!" Muli pa na namang huminto si Lino sa pagsasalita. Suminghot si Miss Sanchez at tila panabay na humikbi sina Miss Lavadia at Aling Ambrosia, ngunit hindi pa rin sila napansin ng mag-ama. "Gaano kaya katibay ang puso mo, Ernesto?" ang tanong ni Lino at masusing minasdan ang mukha ng anak. "Kung hulihin na ako ilakad, maipangangako mo sa akin, Ernesto na di ka iiyak? Maipangangako mo ba 'yan sa akin, anak ko?" Noon pa lamang napilitan nang silipin at masdan ni Miss Sanchez ang mukha ni Ernesto. Nakita niyang kumurap-kurap ang bata sa pagkatingalang nakatitig sa mukha ng ama; makalawang Iumunok; kumurap-kurap na muling tila nahihilam; kuminig-kinig ang mga labi, at humikbi-hikbi sa pagpipigil manding huwag siyang mapasigaw. Nguni't namalisbis lamang ang luha sa kaniyang mga pisngi at di nakapangako. "Ernesto!" ang malungkot na tawag ni Lino. "Mapait man sa loob ko'y tikis na sinanay kita sa hirap para magkaroon ka ng matibay na puso at matatag na loob. Bakit ka lumuluha? Sa pagkakasala lamang, sa pagkabulid lamang ng masama, nararapat malaglag ang luha ng isang tunay na lalaki. Hindi sa gaano man kalaking kasawian at mga kaapihan!" Mabilis na pinahid ni Ernesto ng kaliwa niyang bisig ang luha sa kaniyang mga mata, at muling panatag na iniharap ang mukha sa nahahambal na ama. Si Aling Ambrosia ay napilitang tumalikod. Tumagilid lamang si Miss Lavadia na tila di na makagalaw. Isinubsob naman ni Miss Sanchez ang kaniyang mukha sa dalawang palad at tikis na hindi kumilos. Kailangang igalang ang maseselang mga sandali yaon sa mag-ama. "May isang tanging alaala na iiwan ko sa iyo, Ernesto," aniyang muli ni Lino sa tinig ng isang tahasan nang pamamaalam. "Ito'y alaalang bigay sa akin ng iyong ina! Sa pakikilaban sa Bataan; sa pagkapiit sa Kapas; sa pamumundok namin bilang mga gerilya; sa malaong pakikipagsapalaran natin sa Maynila hanggang sa mga sandaling ito, ang alaalang ito'y hindi nawalay sa katawan ko saglit man!" Dinukot ni Lino sa kaniyang lukbutan ang isang kalupi at inilabas mula sa isang tanging pitak nito ang isang munti at manipis na krusipihong aluminyo na may nakapakong larawan ng Kristo. "Ingatan mo ito at pakamahalin alang-alang sa nakalarawa, sa iyong ina, at sa akin!" Hinagkan muna ni Lino ang krusipiho bago hinawakan ang kamay ng anak at inilagay iyon sa lahad na palad. "Maraming pagkakataong iniligtas ako nito sa panganib. Gayon ang naging paniniwala ko, Ernesto. Di mamakailang sa gitna ng malulupit na pangangailangan natin sa Maynila ay dinalanginan ko iyan at ako'y dininig. Naging mabisang tulay iyan ng mga dalangin ko sa Diyos!" Binitiwan na ni Lino ang kamay ng anak. "Itay!" tawag ni Ernesto sa kumikinig na tinig at di itinikom ang palad na kinasasalalayan ng krusipiho. "Ayokong kunin ito sa iyo! Ibig kong makaligtas ka, Itay! Ayoko, ayoko, Itay!" "Ernesto!" ang tawag ng ama sa di-natitigati na tinig. "Ikaw ang laong mangangailangan niyan! Higit na mahaba ang panahong tatahakin mo pa sa buhay, anak ko! Alanganin nang lubha ang haba at kulay ng mga araw sa aking harapan!" Pag buhay ka lamang, Itay, hindi ako maaano, hindi ako matatakot! Oo, Itay! Maski hindi na ako kumain, Itay!" "Ernesto!" ang mairog na tawag ng ama. "Hindi mo pa nauunawaan ang hiwaga ng buhay! Sundin mo ang sinasabi ko sa iyo. Ingatan mo at pakamahalin ang alaalang iyan ng iyong ina!" "Itaaay!" tutol pa rin ni Ernesto. "Ipinakikiusap ko sa iyo, anak ko!" Hindi na nakatutol si ernesto. Dahan-dahang iniunat ang naginginig na mga daliri; inilahad ang palad at pinakatitigan ang krusipiho na sa mga mata'y nunukal ang luha; at, sa simbuyo mandin ng di mapaglabanang hinagpis, isinubsob ng bata ang kaniyang mukha sa krusiho at pasigaw na aniya: "Diyos ko po! Si Itay ko po!" Tahasan nang umiyak si Miss Lavadia. Humagulgol si Aling ambrosia. Si Miss Sanchez ay pasugod na lumapit kay Ernesto at niyakap ito, saka basa ng luha ang mga matang humarap kay Lino. "Miss Sanchez!" ang magalang na bati ni Lino bago nakapagsalita ang dalaga. "Tila kayo anghel na nakikita namin kapag may dalita!" "Mang Lino!" tawag ni Miss Sanchez sa tinig na tigib ng panggigipuspos. "Mang Lino!" ang pamuling tawag. "Hindi ko kailangang malaman kung bakit kayo hinuhuli! Nguni'' ibig kong ipakiusap sa inyo, kung may tiwala kayo sa akin, na sa akin na sana maihahabilin si ernesto!" "A! Nasa gipit na katayuan kami, Miss Sanchez," ang marahang tugon ni Lino. "Isang kapalaluang tanggihan ko ang isang matapat na pagkakawanggawa! Opo, Miss Sanchez! Inihahabilin ko siya sa inyo. Maging sa anomang kalagayan siya maturing ay tatanawain kong utang-na-loob sa buong buhay ko!" "Aariin ko siyang akin, Mang Lino! Pagpapalain ko! Papag-aaralin ko! Magiging kapatid siya ni Erni, na isa ring ulila. Sisikapin kong matanim sa puso at isip niya ang mga aral na aking narinig. Buung-buo na makukuha ninyo siya sa akin sa anomang sandali na maibigan ninyo!" "Salamat, Miss sanchez! Hindi ko kayo malilimot kailanman. Magiging panata ko, mula ngayon, ang pagsisikap na makaganting-loob sa inyo. Nguni't iiwan ko sa inyo ang isang kataga, na isinasamo kong paniwalaan sana ninyo!" "Opo! Sabihin ninyo, Mang Lino!" "Wala nang panahong maisalaysay ko pa ang mga tunay na nangyari," ani ni Lino. "Balang araw ay malalaman din ninyo kaypala ang lahat ay lahat. Ngayo'y wala akong tanging sasabihin sa inyo, Miss Sanchez, kundi 'Wala akong Sala'!" "Naniniwala ako sa inyo, Mang Lino," ang madaling tugon ni Miss Sanchez at bigay na bigay na tumitig sa kausap. "Anoman ang mangyari; anoman ang kahantungan; at, anoman ang sabihin ng mga tao, ay naniniwala ako ngayon pa, at maniniwala ako kailanman, na wala nga kayong sala, Mang Lino, pagka't gayon ang sinabi ninyo sa akin! Hindi iyan lamang. Idadalangin namin ang iyong kaligtasan. Pumanatag kayo, at huwag ninyong alalahanin si Ernesto." "Miss Sanchez! Hindi ko malirip kung paanong naging marapat ang kaliitan namin sa inyong pagtingin. Gayonma'y paniwalaan ninyong buhay ko man ibibigay nang dahil sa inyo!" Bago nakapagsalita ng anoman si Miss Sanchez, si Lino ay mabilis na yumukod at humalik sa dahon ng pamaypay na anahaw na nakabitin sa kamay ng dalaga. Napayuko si Miss Sanchez at nagbuntunghininga. "Ernesto!" ang malungkot na tawag ni Lino sa kaniyang anak. "Maiiwan kita kay Miss Sanchez. Magpapakabait ka at maging masunurin. Babalik ako sa iyo, anak ko!" Pasugod na yumakap si Ernesto sa kaniyang ama na tilla di makapangusap. Niyakap siya nang buong higpit ni Lino at hinagkan nang hinagkan. Sa-lalapit na noon si Kabo Lontoc at si Estanislao Villas. Kasunod nila ang isang maalikabok na jeep na pinalalakad ng isa sa tatlong kawal na lulan. Sa hudyat ng kabo, isa sa mga kawal ang bumaba at naglabas ng esposas. "Utang-na-loob, Kabo Lontoc," ani Miss Sanchez at lumapit sa kabo, "huwag ninyo silang kabitan ng esposas. Sinasagutan ko sa inyo na hindi sila tatakas!" "Kasama akong mananagot, Kabo!" susog naman ni Villas. "Kami man, sagut din!" ang halos sabay-sabay na pakli naman ng marami. "Kung may balak man lamang na magtago 'yan, hindi rito sa Pinyahan titira 'yan nang lantaran!" ang palabi at patalilis na wika ng isang matandang babaing may pandudurang nagluwa sa sapa. "Pwe!" "Marangal na tao 'yan, kahit na ganyan lang sa tingin! Sabad ng isang matandang lalaki na umingus-ingos. "Bakit ba di magtago, kundangan, gayon pala't dapat sagutin?" sumbat ng isa pang matandang lalaki. Di kaya nakikitang 'yun lang hindi nagtatago ang siyang dinadakip?" "E, kung gayon," ani ni Kabo Lontoc, matapos mag-isip sandali. ""Private Gorospe!" baling sa may hawak na galang. "Ibulsa mo na lang 'yang bastus na posas na 'yan! Hindi kailangan 'yan," aniya pa at binalingan si Lino."Paano, kaibigan?" "Sasama ako sa inyo," ani ni Lino na malungkot nguni't payapang humarap sa marami. "Kung minsa'y kailangan din pala ang isang kasawian para maunawa ng tao na may halaga pa siya sa kaniyang kapwa! Salamat sa inyong lahat! Sa mga utang-na-loob namin sa inyo," aniya pa at malungkot na tumingin kay Ernesto, " ay iiwan kong sangla sa inyo ang aking anak!" Pinagkabilaang akbayan ni Miss Sanchez at Miss Lavadia si Ernesto. Walang kaimik-imik na nakatitig ang bata sa mukha ng kaniyang ama. Sa malakas na pag-alon ng dibdib ng bata, sa mahigpit na pagkakatikom ng kaniyang mga labi at sa mga matang itinititig na pilit bagaman labis na nahihilam ay dagling masisinag ang malaking nais na makapag-anyong matibay sa paningin ng kaniyang ama sa kabila ng matinding simbuyo ng hapis. Malayo na ang sasakyang nilulunan ni Lino ay nasa gayong anyo pa rin si Ernsto. Walang kurap na nakatitig sa malayo. Tila walang nakikitang anoman sa natatanaw. Parang walang nararamdaman, ni naririnig, sa kaniyang paligid. Waring nasaid ang luha sa tindi ng dusang kumuyom sa dibdib. "Ernesto!" ang nahahambal na tawag ni Miss Sanchez sa pagkakatitig sa mukha ng bata. "Bayaan mong malaglag ang mga luha mo! Sulong umiyak ka! Makagiginhawa 'yan sa dibdib mo!" "Siyanga, Ernesto!" tigib-lunos na udyok ni Miss Lavadia. Tiningala ni Ernesto si Miss Sanchez at si Miss Lavadia. Nakita ng dalawa na may namuong luha sa mga mata ng bata, na biglang yumuko at humikbi-hikbing halos mapugtuan ng hininga. "Ernesto!" ang masuyong tawag ni Miss Sanchez sa umiiyak na tinig. "Tibayan mo ang loob mo! Talagang ganyan ang buhay! Maraming pagsubok! Maraming pagtitiis! Nguni't umasa kang hindi ka pababayaan! Ituturing kitang tunay na akin, Ernesto!" "Ang Itay ko," ang pahikbing wika ni Ernesto sa tinig na tigib ng masaklap na hinanakit, "panay siyang hirap… panay siyang pagtitiis!" "Umasa kang liligaya rin siya, Ernesto!" ang mahambal na alo ni Miss Ernesto. "Gaya rin ng araw: may dilim at may liwanag ang buhay! … Tena na Ernesto!" yaya na ng dalaga at masuyong inakbayang muli ang bata. "Aling Ambrosia!" baling na tawag sa labandera. "Lalakad na kami. Kung may anoman sina Ernesto na dapat dalhin sa amin ay kayo na sana ang bahala!" "Opo, Miss Sanchez!" anang labandera. Ako na ang bahala! Isama na ninyo siya!" Isang tinging balot ng magkakalangkap na lungkot, habag at paghanga ng naiwang kanayon ang pumatnubay sa paglakad nina Miss Sanchez, Miss Lavadia, at Ernesto. "Kaawa-awang bata!" ang sagut-sagutang wika ng marami. "Magandang lalaki, at mabait!" anang ilan. "Talagang pambihirang babae 'yang si Miss Sanchez," anang isang matandang lalaki naman. "Mabuti na lamang at sa kaniya nahabilin ang bata!" "Ba! Mang Islaw!" tawag ng isang babae na nakapansing naroon pa si Estanislao Villas. "Paano ba? Hindi ba kikilos ang ating kapisanan?" "Iyan din nga ang iniisip ko," ang tugon ni Villas."
Ano ang nagawa ni marcelo h. del pilar sa bansa?
Sagot ng Espanya sa Hibik ng PilipinasPuso ko'y nahambal ng aking marinigbunso, ang taghoy mo't mapighating hibik,wala ka, anak kong, sariling hinagpisna hindi karamay ang in among ibig.Wala kang dalita, walang sa kahirapanna tinitiis kang di ko dinaramdam:ang buhay mo'y bunga niring pagmamahal,ang kadustaan mo'y aking kadustaan.Pagsilang mo, bunso, sa sangmaliwanagnang panahong ako'y di pa nagsasalatwalang inadhika ang in among liyagkundi puspusin ka ng ginhawa't galak.Sa awa ng langit ikaw ay saganang sukat iyamang malalagong lupa,lahat ng pananim wala mang alagasa kaparangan mo'y tumutubong kusa.Ang tabako't kape, palay, tina't bulakabaka at tubo'y kailangang lahat,sa mga lupa mo'y tantong naggugubatitong sa sangmundo'y hirap mahagilap.Sarisaring kalap na sakdal ng tibaysakdal ng la-laki sa dikit ay sakdal;hindi makikita sa sangdaigdigan,ngunit sa budok mo'y nangagkalat lamang.Ang asupre't tingga, ang tanso at bakalang ginto at pilak ay nangahuhukaysa mga lupa mo't sa dagatan nama'ysarisaring perlas ang matatagpuan.Tantong naliligid ang mga lupa mong dagat ng China't dagat Pacificobalang mangangalakal sa buong sangmundopawang naakit dumalaw sa iyo.Talaga nga manding ikaw ang hantunganng sa ibang nasyong sinimpang puhunan;ikaw nga't di iba dapat makinabangnang yaman sa iyo'y gawad ng Maykapal.Sa gayo'y kailangan mata mo'y mamulatisip ay gisingi't nang makatalastasng sukat asaliing ipagkakapaladsa buhay na ito't nang di ka maghirap.Akong iyong ina'y taga-tupad bilangng mga tadhana ng Poong Maykapal,ipinaiwi ka't ang hangad ko lamangmusmos na isip mo'y sakiting aralan.Ituro sa iyo ang utang na loobsa nagkakandiling maawaing Diyos;matuto ka namang sumamba't umirog,puso mo sa kanya'y huwag makalimot.At para mo na ngang pasalamat bilang,makapagtanggol ka sa kapanahunanng aring tinamo't maapamahalaantapat na paggamit ng santong katwiran.Ang tagapagturo'y pinakapili ko,hinirang sa lalong mabait na tao;ako'y nabighani't umaasang totoosa may sinumpaang mahigpit na boto.Ang lahat ng prayle ay may sinumpaansa harap ng Diyos, na anaki'y tunay,na ito raw mundo'y kusang tatalikdan,kusang tumatangi sa lahat ng yaman.Saan di nga baga, bunsong ginigiliw;prayle ang siyang aking hihiranginna tagapag-iwi blang taga-tinginsa iyo't nang di ka baga pagliluhin.Mahigit na ngayon tatlong daan taonna iniiwi kang prayle ang may kandong;katiwala akong sa gayong panahonang isip mo't yaman nama'y yumayabong.Katiwala akong nagpapanuto kasa landas ng iyong sukat iginhawa;katiwala akong dangal mo't ligayangayo'y tinatanghal na walang balisa.Tatlong sacerdote ang ipinabitay,bukod sa maraming pinahihirapan,at dili umano'y nakapipigil dawng iyong ligaya, bunsong minamahal.Hindi ko inino't ang buo kong asaay pagmamasakit ang ginawa nila,sa pagkabuhay mo't hindi ko napunangmagdarayang udyok ng masamang pita.Sa abang-aba ko't laking kamalian!laking pagkasawi! laking kadustahan!ng ipagpabaya sa kapahamakan,ang dapat mahaling usbong niring buhay.Ngayon ko nga lamang, bunso, natalastasna ang nangaaba at kinulang paladay pawing mabait, pawing nagsisikapdangal ta't katwira'y igalang ng lahat.Prayle'y napoot sa magandang naisng sa ati'y tapat kung magmalasakitngayon ko natanto, ngayon ko nabatidang kandili niya'y bagkus panggagahis,Sa kayamanan mo'y sila ang sumamsamngalan pa ng Diyos ang sinasangkalanat dinadaya kang di mo raw kakamtamang langit kung hindi sila ang bayaran.Di ka raw titingnan ngMahal na Birhenkung di ka bumili ng sintas at kalmen;pag hindi mainam ang pagpapalibingang harap ng Diyos, hindi sasapitin.Sa paniniwala ng mga anak mo,maraming naghirap, at nasa kombentoang kanilang yama't sila'y ingkilinona namumuwisan sa paring natuto.Ang lupang nilawag at pinaghirapanng magulang nila't mga kanunuanngayo'y asyenda na't nahulog sa kamayng hindi nagpagod at di namuhunan.Ang laki at higpit sa pana-panahonng pagpapabuwis ay sulung ng sulong,makasingil lamang ay di nililingonhirap ng magsaka;t pawis na ginugol.Salapi at pagod ng nagsisibuwisay walang katumbas kung di ang maghapis,tanghaling sagana ang hindi nagpawis,maibaon sa utang at tumangis-tangis.Ang lahat ng ito'y ninanais sanang malagyang lunas ng sinta mong ina,ngunit paanhin ko, ngayo'y matanda na,hapo na sa hirap ako't walang kaya.Ang mga balitang Legazpi't Salcedoat iba't iba pang inaasahan kosa pagkakalinga ng tapat sa iyo,ngayon ay wala na't inulila tayo.Sa nangangatirang ngao'y nabubuhayoo't may mabait, bayani at paham;ngunit sia-sila'y nangag-iiringandi magkasundo sa anumang pakay.Sa ibig ng isa'y hahadlang ang iba,sa balang kuruin ay di magkaisawalang mangyayari tungol may halagasa gayo'y paanong aasahan sila!Kaya kailangan bunsong iniirog,matutong magtiis iayon ang loob,sa madlang dalita, kung ayaw kumilosang mga anak mo sa pagkakatulog.Mga taga-rine, Pransuay, Alemanyaat iba pang nasyon ditto sa Europaay nangaghirap din sa prayle ng unapawang nangday, pawa ring ginaga.Kanilang nasayod lahat ng hinagpissa paniniwala't maling pananalig,sa prayleng nagpanggap ng taong malinisna nagpakadukaha't nag-anyong mabait.Bayan, palibhsang marunong mahabag,ay nahambal ngani sa nakitang hirap,ang prayle'y kinandong, pinuspos ng lingap,ang mga kumbento'y sumaganang lahat.Prayle'y hindi naman nagpapahalatadaddaga't dagdagan pag-aanyong aba,hindi napapansin lihim nilang bantana ang namamaya'y kanilang mapiga.Sapagkat ang prayle'y hindi kaparisnitong mga Paring itim kung manumit,ang prayle ay anak sa bundok at yungibng mga magulang na napakagipit.Anak sa dalagita'y buong pagsasalatwalang nalalamang gawaing paghahanapkaya kailangang tuyuin ang lahatupang manariwa ang sariling balat.Pag may mamatay na tila mayamanprayle ang aagap magpapakumpisal,at inuukilkil na ang pamanahanng aring inumpok ay kumbento lamang.Hinlog, kamag-anak ay dapat limutinsa oras na iyon, siyang sasabihin,kalulwa't yaman dapat na ihainsa prayle't ng huwag impyerno'y sapitin.Ang lahat ng ito'y nadaragdagan pang bala-balaking panilo ng kuartakalmen, sintas, kordon, palibing, pamisa,ay pawing pandukot sa maraming bulsa.Sa gayon nang gayo'y lumaki nga namanang ari ng prayle't naghirap ang bayan;mahalinhang bigla ng kapalaluanang binalatkayong kababaang asal.Diyan na naninghal, diyan na nang-apibuong kataksilan ang pangyayari,ang bawa't pinuno sa prayle ang kampibaya'y namighati sa pagkaduhagi.Ganda ng babae, ang dunong ang yamanay nagiging sanhi ng kapahamakan,walang sumaklolong may kapangyarihansa kualita't nayuko baras ng katwiran.Ang balang magsabi, ang balang mag-isipng magpaaninaw ng santong matuwid,walang nararating kungdi ang maamisluha'y patuluin hanggang sa mainis.Sapagka't ang balang mapaghinalaanna sa hangad nila'y di maaasahanay ipapahuli at pararatanganng salang dakila't madlang kataksilan.At sa bilanggua'y agad kukulunginsa gutom at uhaw ay papipitiin,ang lamig ng lupa'y siyang babaniginng sa kanyang baya'y natutuong gumiliw.Hindi tutulutang magtamong liwanagsa araw at gabi ay kahabag-habagkung hapong-hapo na sa gayong paghirapay paaamining siya nga'y nagsukab.May ipinapangaw ang dalawang paakamay at katawa'y gagapusin muna,saka tatapatan ang sakong ng bagahanggang di umamin sa paratang nila.At kung masunod na ang kanilang nasaumamin sa sala ang lipos-dalitatali nang kasunod, parusa'y ilalagdasa martir ng prayle't mapapanganyaya.Ang parusa noo'y samsamin ang yamanSaka unti-unting alisan ng buhay;Idaraan muna sa isang simbahanAng kinulang-palad . . . at saka sisigan.Sa gitna ng plasa ay may nakahandana naglalalagablab na malaking siga,diyan igagatong sa harap ng madlaang sa kanyang baya'y ibig kumalinga.Taghoy ng sinigan at madlang kaharapluha ng magulang, hinlog, kamag-anakpagtangis ng madla ay walang katapatkundi ang sa prayleng tawa at halakhak.Yutang-yutang tao ang nanguuyamng panahong yaon sa gayong paraan,ang payapa't aliw noon ay pumanawnalipos ng luksa libo-libong bayan.ang yaman nasamsam, buhay na nakitilay di babahagya't noo'y walng tigil,ang sipag ng pralye sa gawaing magtaksil.magsabog ng dusa, gutom at hilahil.Ano pa nga't noon ay kulang na lamangAng nangaulila'y magpapatiwakal;Niloob ng langit, nanangagsangguinianat nangagkaisang sila'y magdamayan.Diyata nga kaya, ang winika nila,at wala nang lunas sa ganitong dusa?diyata nga baga't itong binabatasa inaanak nati'y ipapamana pa?Huwag magkagayo't yayamang namalas,na sa daang ito'y nasubyang ang landas,ay hawanin nating, sakitin ng lahat,ilayo ang madla sa pagkapahamak.Lalaki't, babae, matanda at bata,ngayo'y manalangin, sa langit paawa,ang santong matwid sa kusang dinustaay ibangon nati't Diyos ang bahala.Kanilang nilusob ang mga kombento,prayle'y inusig pinutlan ng ulo,ang balang makitang prayleng nakatakbokung hindi barilin, kanilang binato.Higanti ng baya'y kakila-kilabotwalang pagsiyahan ang kanilang poot,ang mga kombento'y kanilang sinunoginuring pugad ng masamang hayop.Prayle'y nanglalaban, ngunit lalin kayasa galit ng bayan ang magiging kuta!ang payapang dagat, pasiyang nagbalaay walang bayaning makasasansalaYaong bayang supil, dating mahinahon,dating mapagtiis, at mapagpasahol,inunos ng dusa't malalaking alonng paghihiganti noo'y luminggatong.Walang nakapigil, walang nakasangga,palibhasa'y bayan ang magpaparusaang mga pinuno'y nawalan ng kaya,umayon sa baya't nang di mapag-isa.Kaya nga bunso ko't magpahangga ngayonang Prayleng lumakad sa kanilang nayon,kahit na bata ay nagsisipukolinu-using nilang parang asong ulol.Sa paraang ito, bunsong minamahal,ang dating dinusta'y makatighaw-tighaw;ang prayle'y lumayas, iniwan ang bayanat muling naghari ang kapayapaan.Ngunit hindi naman ako nagpapayoang ganoong paraan baga'y asalin mo,ako'y walang sukat na maisaklolo,kaya katitii, magtiis, bunso ko.Walang natimawa sa pagka-duhagi,na di namumuhunan ng pamamayani;kung hindi mo kayang prayle'y iwaksimagtiis ka, irog, sa palad mong imbi.Ang mga anak mo'y nangagugupiling,sa dusting lagay mo'y di nahihilahil,magdarayang hibo ng kaaway na lihimsiiyang diniringig, luha mo'y di pansin.Diyata ay sino ang dapat mag-adyasa iyo, bunso ko, kung hindi nga sila?kung sa mga anak mo'y di makaaasa,walang daan, irog, kundi ang magbata.Ang araw na sila'y magka-isang loobat mangagkagising sa pagkakatulog;ang araw na iyan, ang araw ng Diyosbaya'y maniningil . . . Sino ang sasagot?Kailangan bunsong, sila'y mahiratisa pagmamasakit sa bayang sarili:Kay Rizal na librong pamagat ay Noli . . .huwag lilimuting ganito ang sabi:"Panaho'y matamis sa tinubuan bayan"at pawang panglugod ang balang matanaw,"ang simoy sa bukid ay panghatid buhay,"tapat ang pag-irog, subalit ang namatay."Alinsunod dito'y aling hirap kayaang sukat indahin sa pagka-kalinga,sa sariling baya't upang matimawa,sa madlang pahirap at sumapayapa?Ang lahat mong anak, ginhawa't dukha man,maging taga bukid, maging taga bayan,lalaki't babae, pantas man at mangmang,santong matwid mo'y dapat ipatanghal.Walang iba, bunso, na dapat hiliinsila ng sa iyo'y tapat na pagtingin:ang pagpapabaya'y pananagutan din,sa harap ng Diyos sila'y sisisihin.Mapanglaw na sumpa ng Poong May-kapal,sa tamad na puso ay kalumbay-lumbay"kayong nagpabaya sa sariling bayan,"anya'y dapat naming Aking pabayaan!"Ilayo ng langit sa ganitong sumpaang mga anak mo, bunsong minumutya:sa iyo'y matuto ng pagkakalingamatutong umampat ng iyong pagluha.Ito na nga lamang ang maisasagotng salantang ina sa hibik mo, irog;sasakyan mo'y gipo, huwag matutulogang mga anak mo't masigwa sa laot.;---)
