0
What else can I help you with?
What is makadiyos in English?
religeous
Ano ang kahulugan ng maka-diyos?
Ang makaDiyos ay pananalig,paggawa ng mabuting gawain,pagtulong sa kapwa ng bukal sa loob at pagtupad sa responsibilidad natin sa panginoong may taas.
What is the mission of tandang Sora high school?
mission tandang sora national highschool is committed to provide quality educ. that is accessible to everybody ang lays the foundation for the learners creative and rational thinking our ultimate aim is to develop globaly competitive filipinos who are makatao makakalikasan makabayan at makaDiyos .. :) AURALEE JOY MOMBLANCO ( 11-AQUAMARINE ) PRESSIDENT
Security creed of security?
As a security guard my fundamental duty is to protect lives and properties and maintain order within the vicinity/ my place of duty; Protect the interest of my employer and our clients and the security and stability of our government and country without compromise and prejudice; honest in my actions, words and thoughts; and do my best to uphold the principle; MAKADIYOS, MAKABAYAN AT MAKATAO.
51 dibinong estado unibersong samahan?
Ang misyong ng kapatiranito ang layunin ng ating samahan:1-isabuhay ang tatlong gintong simulain: makadiyos, makabayan, at makatao2-isagawa ang pag-ibig sa diyos, pananampalataya at pag-asa sa pamamagitan ng tiyaga3-isakatuparan ang kabutihan, katuwiran, kalinisan, katotohanan, kadalisayan, kaliwanagan, at kababaan ng kalooban4-ipalaganap ang pagkakaisa, pagmamahalan, pagtulong sa kapwa, pagmimisyon, paglilinis ng sarili, at pagbabago na paunlad5-magkaroon ng paggagalangan, pag-unawaan, at pagmamahalan sa isa't-isa bilang mga kapatid at kapwa-tao6-maging dakila sa isip, sa salita, at gawa, para sa diyos, sa bayan, at tao7-ipagpatibay ang kautusan ng diyos, tumulong sa pagpapaunlad ng katauhan ng bawat kasapi ng samahan, at tumupad sa adhikain ng diyos sa tao
Explain cleanliness is next to godliness?
Nowadays the expression merely means: Neatness counts in a big way. It derives from some of the deepest Christian dogma: that the real world, the Earth and the entire physical Universe, is dirty, wicked and false. That is why the Church resents and fears the female - which is earthiness itself. It is a ang kalinisan ay kasunod ng pagigging makadiyos Avatar State University
What is the lyrics of Panata ng batang Las Piñero?
Panata ng batang laspiñeromahal ko ang las pinas isang lungsod ng pagmamahalan at kaunlarandito ko natutunan ang pagiging makadiyos, makakalikasan, makatao at makabansa.dahil dito isa sa buhay ko ang aking relihiyonmagiging masunurin akong anak at mag aaral akong mabutiupang maging marangal kapakipakinabang at kapuripuridi lamang bilang isang las piñero lalot higit isang Filipino.
What are 3 good things fungi do?
Fungi play a crucial role in decomposing organic matter, recycling nutrients back into the ecosystem. Some fungi form symbiotic relationships with plants, helping them absorb water and nutrients from the soil. Fungi are used in the production of various foods like cheese, bread, and beer, as well as in the development of antibiotics and other medicines.
Theory of Lemurian Origin of the Philippines?
Ang Alamat ni Bernardo CarpioA Philippine Legendary HeroA Filipino folklore by KATIG.COMNuong panahon nang ang Pilipinas ay nasasakop pa ng mga Kastila aymayruong mag-asawang naninirahan sa paanan ng bundok ng San Mateo,Rizal. Ang mag-asawa ay mahirap lang subali't sila ay mabait, masipag,matulungin, at makadiyos. Sa mahabang panahon nang kanilangpagsasama ay hindi sila agad nagkaanak. Ganun pa man sila aymasaya sa kanilang buhay at matulungin sa kapwa lalu na tulad nilangnaghihirap, at sa mga may sakit. Ang mga bata sa kanilang pook ayinaaruga nilang parang mga tunay na anak habang patuloy silangumaasa na balang araw ay magkakaruon din sila ng sariling anak.Dahil sa kanilang ipinamalas na kabutihan, pagtitiis, at pananalig aykinaawaan din sila ni Bathala at dininig ang kanilang panalangin namagkaruon ng sariling anak. Sa wakas ay biniyayaan sila ng isangmalusog na sanggol na lalaki. Bukod duon, biniyayaan din ni Bathala angsanggol ng pambihirang lakas at kisig simbolo ng lakas ng pananalig atkagandahang loob na ipinamalas ng kanyang mga magulang.Maliit pa lang ay kinakitaan na si Bernardo ng pambihirang lakas at kisig.Ilang linggo pa lang mula nang siya'y ipinapanganak ay nagagawa naniyang dumapa at gumapang mag-isa kaya minsan ay muntik na siyangmahulog sa hagdanan ng kanilang munting kubo kundi naagapan ngisang kastilang pari na nuon ay dumadalaw sa kanilang pook upangmagturo ng Kristiyanismo.Sa suhestiyon ng kastilang pari na humanga sa lakas at kisig ng sanggol,siya ay pinangalanang Bernardo Carpio ng kanyang mga magulang.Hinango ang kanyang pangalan kay Bernardo de Carpio, isangmatapang, bantog, makisig, at maalamat na mandirigma sa bansangEspanya. Eto ay parang nagbabadya sa magiging maalamat ding buhayni Bernardo Carpio sa Pilipinas.Habang lumalaki ay lalung nagiging kagila-gilalas ang pambihiranglakas ni Bernardo. Mahigit isang taon pa lang ay nagagawa niyangbunutin ang mga pako sa kanilang sahig sa kanyang paglalaro. At kapagisinasama siya ng ama sa pangangaso ay parang walang anuman nabinubunot ni Bernardo ang ilang mga puno upang makagawa ng daanansa masukal na kagubatan ng San Mateo.Tulad ng kanyang mga magulang si Bernardo ay lumaking mabait,matulungin, at matatag ang loob. Minsan sa kanyang pamamasyal sagubat, ay may natanaw siyang kabayo na nahulog sa bangin at napilay.Agad na nilusong ni Bernardo ang bangin upang sagipin at tulungan angkabayo. Parang walang anuman na pinasan at iniahon niya ang kabayosa bangin at dinala sa kanilang bahay upang gamutin at alagaan.Sa kanyang pag-aalaga, ang bahagi ng enerhiya ni Bernardo ay dumaloymula sa kanyang mga kamay at bumahagi sa kabayo na naging dahilanupang mabilis etong gumaling at nagsimulang nagpamalas din ngpambihirang lakas at bilis. Dahil sa tanglay na lakas at bilis ang kabayoay tinawag niyang si Hagibis at mula nuon si Bernardo at si Hagibis aylaging magkasama sa pamamasyal sa kabundukan ng San Mateo.Samantala, ang pagmamalupit at paninikil ng mga Kastila sa mgakarapatan at kalayaan ng mga Pilipino ay lalung nag-ibayo. Mapagtiisman ang mga Pilipino ay dumating din ang panahon na hindi na nilamatanggap ang pang-aapi ng mga dayuhan. Ang mga kalalakihan aynagsimulang magpulong-pulong at bumuo ng mga pangkat sahangaring ipaglaban ang karapatan at kalayaan ng mga Pilipino. Dahil sakanyang taglay na pambihirang lakas at pagiging makabayan ay napili siBernardo na namuno sa namimintong himagsikan laban sa mga Kastila.Nang makarating sa kanilang kaalaman ang nagbabantang himaksikanng mga Pilipino, lalu na nang mapag-alaman nilang si Bernardo angnapipisil na mamuno, ay labis na ikinabahala eto g mga Kastila. Dahil sapambihirang lakas at tapang na taglay nito ay alam nilang mahihirapansilang igupo ang anumang himagsikan at malamang na magtagumpaypa eto.Dahil sa kanyang matatag na pamumuno at pambihirang lakas aynabahala ang mga kastila sa magagawa ni Bernardo upang magingmatagumpay ang himaksikan laban sa mga mananakop. Dahil dito aygumawa ng patibong ang mga kastila. Diumano ay inanyayahan nila siBernardo sa isang pagpupulong upang diumano ay dinggin angkaraingan ng mga Pilipino subalit eto ay bitag lamang upang sa tulongng isang engkanto ay maipit sa nag-uuntugang bato at hindi namakapamuno sa himagsikan.Lihim sa mga mamamayan, nuong panahon na iyon, ang mga Kastila aymay nahuling isang engkantado na kasalukuyan nilang isinasailalim saeksorsismo (exorcism), isang pamamaraan ng simbahan upangsugpuin ang masamang ispiritu na sumapi sa katawan ng engkantado.Dahil sa takot na magtagumpay ang himagsikan sa pamumuno niBernardo ay nakipagkasundo ang mga paring Kastila sa ispiritu nasumapi sa engkantado na ititigil nila ang eksorsismo (exorcism) kungtutulungan sila nito na masupil si Bernardo. Sa paniniwala ng mgaKastila, ang pambihirang lakas ni Bernardo ay matatapatan lamang ngagimat na taglay ng engkantado.Hindi nag-aksaya nang panahon ang mga Kastila. Agad nilanginanyayahan si Bernardo sa isang pagpupulong upang diumano aydinggin ang karaingan ng mga Pilipino. Subali't sila ay may nakahandangbitag kay Bernardo. Sa pagdaraanan patungo sa isang yungib aynaghihintay ang engkantado na nagtatago sa likuran ng magkaparis nanaglalakihang bato. Pagdaan ni Bernardo ay ginamit ng engkantado angkanyang agimat upang pag-umpugin nito ang naglalakihang bato sapagnanais na ipitin at patayin si Bernardo.Dahil sa pagkabigla ni Bernardo ay hindi siya nakaiwas at unti-untingsiyang naipit ng nag-uuntugang bato. Ginamit niya ang kanyang lakasupang pigilan ang mga bato subalit ang kanyang lakas ay may katapat nalakas na nagmumula sa agimat ng engkantado.Nang hindi bumalik si Bernardo kay Hagibis na naghihintay sa maypaanan ng yungib ay naramdaman nitong may masamang nangyayarikay Bernardo. Mabilis na bumalik si Hagibis sa kapatagan upanghumingi ng tulong sa mga mamamayan subali't natagalan bagonaunawaan ng mga tao ang ibig sabihin ng mga halinghing at pag-aalma ng kabayo. Sa bandang huli nang mapansin nila ang pagkawalani Bernardo ay naisipan ng ilang kalalakihan na sundan si Hagibis dahillagi silang magkasama.Dinala ni Hagibis ang mga kalalakihan sa paanan ng yungib at tinangkanila etong pasukin. Subalit nang sila ay papalapit na ay sinalubong silang nagbabagsakang mga bato na ikinasugat at ikinapilay ng ilangkalalakihan. Natanaw nila ang malalaking nag-uumpugang mga bato atnuon ay napagtanto nila na ang yungib ay pinagpupugaran ngengkantado. Sila ay nangatakot at bumalik sa kapatagan ng hindi nakitasi Bernardo.Mabilis na kumalat ang haka-haka na si Bernardo ay naiipit ng nag-uumpugang bato at tuwing nagpipilit siyang kumawala ay nagiging sanhieto ng paglindol sa kabundukan ng San Mateo.Ang pagkawala ni Bernardo ay naging malaking dagok sa namumuonghimagsikan ng mga Pilipino dahil sa pagkawala ng isang malakas atmatapang na pinuno. Lumipas pa ang ilang taon bago muling nabuo angloob ng mga Pilipino na ituloy ang pakikipaglaban sa mga Kastila.Taung 1895 nang muling magpulong ang mga kalalakihan sa yungib ngPamitinan at duon, sa karangalan ni Bernardo Carpio, ay ginawa nila angunang sigaw ng himagsikan laban sa mga Kastila
Kaligirang kasaysayan ng tula?
Kaligirang Pangkasaysayan ng Tula Sinaunang Panahon Ayon sa pananaliksik nina Tumangan, Alcomtiser ang matandang panulaan ng Pilipinas ay masasabing karugtong ng mga unang kultura ng Timog Silangang Asya. Karaniwan sa mga kantahin at berso ay tungkol sa mga gawaing makaDiyos, tahanan, bukid, dagat, kaligayahan, kasaganaan at iba pa. Masasabing likas na mga makata ang ating mga ninuno. May mga tula at awit sila sa lahat ng okasyon ng kanilang buhay. Patula nila kung bigkasin ang mga bugtong, ang mga salawikain at maging mga kasabihan. Ang mga bugtong, ayon kay Lope K. Santos ay siyang kauna-unahang katutubong tula. Ito'y ang paghahanay ng mga piling salita na nagsasaad ng talinghaga at masasagot sa pamamagitan ng panghuhula. Ang salawikain at mga kawikaan ay mga patula rin. Naglalaman ito ng mga paniniwalang panlipunan, pilosopiya at mga minanang kapaniwalaan. Panahon ng Kastila Nang matuto ang mga misyonerong Kastila ng wikang Tagalog, una nilang pinagtuunan ng pansin ang pagsusuri ng mga panitikang nakasulat ng ating mga ninuno. Pinili nila ang mga panitikang sa kanilang palagay ay makatutulong sa kanila sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Nakita nilang ang mga katutubo ay mahilig tumula at bumigkas ng mga tugma. Nahilig din silang umawit kaya ang lahat halos ng mga pang-araw-araw nilang mga gawain ay naisasagawa nila nang may angkop na awitin. Dahil dito, ang mga tula ang unang kinakitaan ng pagbabagong-bihis. Ang mga sinulat na tula ng mga paring Kastilang misyonero ay maiikli sa simula ngunit habang tumatagal ang mga ito ay nadagdagan ng mga taludtod. Nagsimula sa dalawang taludtod hanggang sa umabot nang lilimahing taludtod. Nanatili ang sukat at tugma sa kanilang mga tula kaya hindi nawala ang indayog sa panulaan nang panahong ito. Ang dating mga tulang katutubo na nakasulat sa matandang baybaying Alibata ay sinulat ng mga misyonero sa alpabetong Romano. Kasabay ng pagsulat sa alpabetong Romano ng mga tulang katutubo ay pumasok na rin sa panulaang Tagalog ang ilang mga salitang Kastila. Nawala ang talinghaga sa panulaan dahil sa layuning huwag maipagkamali ng mga mambabasa ang mensaheng panrelihiyon at pangkagandahang-asal. ANG MGA MAKATA NG PANAHON ng amerikano 1. Padre Francisco Blancas de San Jose. Kinilalang ama ng tipograpiya sa Pilipinas sapagkat aklat niya ang unang nalimbag sa paraang tipograpiko (isang uri ng paglilimbag). 2. Alonzo de Santa Ana. Siya ang may-akda ng aklat ng "Explicacion de la Doctrina Cristiana en la Lengua Tagala" na nagtataglay ng mga tugmang nagpapaliwanag sa mga aral ng Diyos na nakapaloob sa aklat na Doctrina Cristiana. Ang kanyang mga tula aya ganap na umiwas sa talinghaga upang maihatid nang tiyak ang diwang nais iparating ng tula. Kinilala niya ang pagiging maanyo at masining ng tula kaya siya ay kumilala sa sukat at tugma ng panulaang Tagalog. 3. Pedro de Herrrera. Isa siyang makatang nakilala dahil sa kanyang mga dalit. 4. Fernando Bagongbanta. Ang mga tula ni Bagongbanta ay napalimbag at natipon sa Memorial de la Vida Cristiana kasama ng mga tula ni Blancas de San Jose. Isa si Bagongbanta sa mga tinawag na ladino noong panahong iyon. 5. Tomas Pinpin. Ama ng limbagan sa Pilipinas. Siya ay binabanggit pa rin bilang isa sa mga ladinong kasama nina Blancas de San Jose at Bagongbanta. Ang Como con Dios ay isa sa mga tulang nasulat ni Pinpin. 6. Pedro Suarez Osorio. Siya ang ipinalalagay na unang makatang Tagalog na napatala sa kasaysayan ng panitikang Tagalog. Nakilala rin siya sa pagsulat ng mga "dalit". 7. Felipe de Jesus. Isang makatang Tagalog mula sa San Miguel, Bulacan. Pinahahalagahan sa kasaysayan ng panitikan dahil sa kanyang "Dalit na Pamucao sa Tauong Babasa Nitong Libro" na ang tinutukoy ay ang Barlaan at Josaphat. Si Felipe de Jesus ang nagpakita ng muling pagbabalik g talinghaga sa panulaang Tagalog. Tula niya ang Ibong Camunti sa Pugad. 8. Francisco Bencuchillo. Ang may-akda ng Arte Poetico Tagalo na lumitaw noong ika-18 dantaon. Sa aklat na ito ay tinalakay ni Bencuchillo ang iba't ibang sukat at taludturan ng tulang Tagalog. MGA AKDANG PATULA 1. Bugtong 2. Sabi o Kasabihan 3. Salawikain 4. Awiting Bayan o Kantahing Bayan 5. Pasyon 6. Awit at Korido MGA TULANG PANDULAAN O PANTANGHALAN 1. Karagatan 2. Duplo 3. Dalit 4. Juego de Prenda 5. Panubong o Pamutong Panahon ng hapon Bunga ng pag-unlad ng produksyon sa pagsasaka at pagsulong ng pakikipagkalakalan sa ibang mga dayuhan, ang pagkaunlad ng kabuhayan ay nakabuo ng pangkat na mga Pilipinong nakilala sa tawag na "Ilustrado" at sa tawag na "Middle Class". Sa pamamagitan nito, lumitaw ang henerasyon ng mga kabataang namulat ang mga kaisipan sa di pagkakapantay-pantay ng mga mananakop at sinasakupan. Sila ang mga Pilipinong nagising ang kamalayan sa pagiging api. Nang mga panahong iyon, tayo'y sunud-sunuran sa mga dayuhang panginoon, kahit na nakatataas ang kabuhayan ng ilan sa atin. Dahil sa mga pangyayaring ito, tinangka ng mga "ilustrado" na magpasok ng mga pagbabago. Ito'y hindi sa pamamagitan ng armas kundi sa pakikipagtagisan ng katuwiran sa katuwiran sa pasulat na pamamaraan. Isa ang tula sa naging kasangkapan sa pagpapahayag ng mga propagandista. Dito nailalahad nila ang kani-kanilang mga kuru-kuro o pala-palagay, damdamin at maging ang kanilang mga karanasan. Ang karaniwang tinutuligsa nila ay ang mga ginagawa ng mga prayle na sana'y yaong talagang masasabing kaugnay ng simbahan. Hindi lubhang nanuligsa sa mga taong pamahalaan dahil sa mga layunin lamang ng Propagandista ay pagbabago sa pamamalakad ng simbahan kaya't ang damdaming laban sa mga prayle ang nangibabaw dahil sila ang higit na may kapangyarihan kaysa mga taong pamahalaan. Mga Manunulat at Kanilang akda 1. Dr. Jose Rizal - Ala Juventud Filipina ( Sa Kabataang Pilipino) - Mi Ultimo Adios ( Ang Huli Kong Paalam) 2. Marcelo H. del Pilar - Sagot ng Espanya sa Hibik ng Pilipinas Panahon ng Himagsikan Ang panahong ito'y nahahati sa dalawa - Pnahon laban sa Kastila at Panahon laban sa Amerikano. Bagama't maikli ang panahong nasasakop, maraming mga pangyayari ang naganap at naging makasaysayan sa bayan. Kabilang sa mga ito'y ang pagkakaroon ng pagpapalit ng pamamahala sa pamahalaan. Bigo ang mga hangarin ng mga propagandista. Bingi ang pamahalaang Kastila sa mga kahilingan sapagkat noong mga panahong iyon ay abala sa pansariling suliranin ang Espanya. Dahil dito'y patuloy pa rin ang pang-aapi at pandudusta, pagsasamantala at paghihigpit ng pamahalaan at simbahan sa mga Pilipino. Lumala ang ugnayang Kastila-Amerikano dahil sa mga tunay na pangyayaring naganap, ipinahayag ng mga Amerikano ang pormal na pakikidigma sa Espanya noong Abril 25, 1898. Inanyayahan ni Almirante Dewey ang mga Pilipino upang makipagtulungan sa mga Amerikano. Mga manunulat at kanilang Akda 1. Andres Bonifacio - Katapusang Hibik ng Pilipinas - Pag-ibig sa Tinubuang Lupa 2. Emilio Jacinto - Sa Anak ng Bayan 3. Apolinario Mabini - El Verdadero Decalogo ( Ang Tunay na Sampung Utos ) 4. Jose Velasquez Palma - Himno Nacional Filipino (Pambansang Awit ng Pilipinas) panahon ng amerikano Ang mga tulang nasulat pagkatapos ng naganap na Lakas ng Bayan o "People's Power sa Edsa" ay nagpakita ng kalayaan sa pagpapahayag at maging sa paksa. Pinaksa ng mga tula sa panahong ito ang mga nagaganap sa kapaligiran at sariling mga damdamin ng mga makatang nagsisisulat ng tula. May mga tula ng pagpupuri at panunuligsa sa mga nanunungkulan sa pamahalaan at mga katiwaliang nagaganap sa lipunan. Sa madaling salita, patuloy ang kamalayang panlipunan ng mga makata sa panahong kasalukuyan. Nilayon ng mga tula sa kasalukuyang panahon ang maging kasangkapan sa minimithing pagbabago ng lipunang Pilipino. Sa istilo ng pagsulat ng tula ay nanatili pa rin ang dalawang paraan - may nagsisulat ng mga tulang may sukat at tugma at may nagsisulat sa malayang taludturan. Pangunahing layunin ng tula sa panahong ito ay makapaghatid ng mahalagang mensahe sa mga mambabasa. Bibihira ang mga tula ng pag-ibig ngunit unti-unting nabubuhay na paksa sa panulaan ang tungkol sa kalikasan lalo pa't may mga kampanyang inilulunsad ang pamahalaan sa pangangalaga ng kalikasan. Ang pagtula sa ibabaw ng tanghalan ay bihira nang mangyari maliban na lamang kung ito ay hinihingi ng isang pangyayari sa isang palatuntunang idinaraos. Ang indayog ng tula sa panahon nina Balagtas, Jose Corazon de Jesus, at Florentino Collantes ay wala na sa tanghalan. Ang Balagtasan ay bibihira na ring marinig kung kaya't nakalulungkot na kapag tinanong ng guro ang mga mag-aaral kung nakarinig na sila o nakapanood na ng Balagtasan, ang marami sa kanila ay hindi pa ang sagot. Ang pagbigkas ng tula sa tanghalan ay pinalitan ng pag-awit. Ang awitin/awit ay isa ring akdang nasa anyong patula na nilapatan ng himig. Ito ay nagpapahayag ng damdamin at karanasan ng may-akda. Sa kasalukuyan, ang mga awitin ay pumapaksa hindi lamang sa pag-ibig, kundi sa lahat ng mga nangyayari, nakikita at nararanasan ng tao sa kanyang pang-araw-araw na buhay. Katulad din ng mga karaniwang tula, ito ay maaaring pumupuri at nanunuligsa sa mga gawain at kaugalian ng tao. May mga awiting gumigising sa damdamin at nangangaral sa mga kabataan. Ang isang uri ng awitin na palasak sa kasalukuyan ay ipinalalagay na epektibo sa paghahatid ng mensahe sa mga mamamayan ay ang "rap" nina Francis Magalona at Andrew E. May mga awitin din na naririnig at nakikita sa telebisyon na habang inaawit ay ipinakikita naman ang mga tagpong may kaugnayan sa isinasaad ng awit. Ang Pambansang Awit ng Pilipinas ay inaawit sa telebisyon sa ganitong paraan. Ang "Magkaisa", isang awiting inawit sa Edsa noong naganap ang "People's Power."
Saan nagmula ang maikling kwento?
Sinaunang Panahon Ayon sa pananaliksik nina Tumangan, Alcomtiser ang matandang panulaan ng Pilipinas ay masasabing karugtong ng mga unang kultura ng Timog Silangang Asya. Karaniwan sa mga kantahin at berso ay tungkol sa mga gawaing makaDiyos, tahanan, bukid, dagat, kaligayahan, kasaganaan at iba pa. Masasabing likas na mga makata ang ating mga ninuno. May mga tula at awit sila sa lahat ng okasyon ng kanilang buhay. Patula nila kung bigkasin ang mga bugtong, ang mga salawikain at maging mga kasabihan. Ang mga bugtong, ayon kay Lope K. Santos ay siyang kauna-unahang katutubong tula. Ito'y ang paghahanay ng mga piling salita na nagsasaad ng talinghaga at masasagot sa pamamagitan ng panghuhula. Ang salawikain at mga kawikaan ay mga patula rin. Naglalaman ito ng mga paniniwalang panlipunan, pilosopiya at mga minanang kapaniwalaan. Panahon ng Kastila Nang matuto ang mga misyonerong Kastila ng wikang Tagalog, una nilang pinagtuunan ng pansin ang pagsusuri ng mga panitikang nakasulat ng ating mga ninuno. Pinili nila ang mga panitikang sa kanilang palagay ay makatutulong sa kanila sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Nakita nilang ang mga katutubo ay mahilig tumula at bumigkas ng mga tugma. Nahilig din silang umawit kaya ang lahat halos ng mga pang-araw-araw nilang mga gawain ay naisasagawa nila nang may angkop na awitin. Dahil dito, ang mga tula ang unang kinakitaan ng pagbabagong-bihis. Ang mga sinulat na tula ng mga paring Kastilang misyonero ay maiikli sa simula ngunit habang tumatagal ang mga ito ay nadagdagan ng mga taludtod. Nagsimula sa dalawang taludtod hanggang sa umabot nang lilimahing taludtod. Nanatili ang sukat at tugma sa kanilang mga tula kaya hindi nawala ang indayog sa panulaan nang panahong ito. Ang dating mga tulang katutubo na nakasulat sa matandang baybaying Alibata ay sinulat ng mga misyonero sa alpabetong Romano. Kasabay ng pagsulat sa alpabetong Romano ng mga tulang katutubo ay pumasok na rin sa panulaang Tagalog ang ilang mga salitang Kastila. Nawala ang talinghaga sa panulaan dahil sa layuning huwag maipagkamali ng mga mambabasa ang mensaheng panrelihiyon at pangkagandahang-asal. ANG MGA MAKATA NG PANAHON ng amerikano 1. Padre Francisco Blancas de San Jose. Kinilalang ama ng tipograpiya sa Pilipinas sapagkat aklat niya ang unang nalimbag sa paraang tipograpiko (isang uri ng paglilimbag). 2. Alonzo de Santa Ana. Siya ang may-akda ng aklat ng "Explicacion de la Doctrina Cristiana en la Lengua Tagala" na nagtataglay ng mga tugmang nagpapaliwanag sa mga aral ng Diyos na nakapaloob sa aklat na Doctrina Cristiana. Ang kanyang mga tula aya ganap na umiwas sa talinghaga upang maihatid nang tiyak ang diwang nais iparating ng tula. Kinilala niya ang pagiging maanyo at masining ng tula kaya siya ay kumilala sa sukat at tugma ng panulaang Tagalog. 3. Pedro de Herrrera. Isa siyang makatang nakilala dahil sa kanyang mga dalit. 4. Fernando Bagongbanta. Ang mga tula ni Bagongbanta ay napalimbag at natipon sa Memorial de la Vida Cristiana kasama ng mga tula ni Blancas de San Jose. Isa si Bagongbanta sa mga tinawag na ladino noong panahong iyon. 5. Tomas Pinpin. Ama ng limbagan sa Pilipinas. Siya ay binabanggit pa rin bilang isa sa mga ladinong kasama nina Blancas de San Jose at Bagongbanta. Ang Como con Dios ay isa sa mga tulang nasulat ni Pinpin. 6. Pedro Suarez Osorio. Siya ang ipinalalagay na unang makatang Tagalog na napatala sa kasaysayan ng panitikang Tagalog. Nakilala rin siya sa pagsulat ng mga "dalit". 7. Felipe de Jesus. Isang makatang Tagalog mula sa San Miguel, Bulacan. Pinahahalagahan sa kasaysayan ng panitikan dahil sa kanyang "Dalit na Pamucao sa Tauong Babasa Nitong Libro" na ang tinutukoy ay ang Barlaan at Josaphat. Si Felipe de Jesus ang nagpakita ng muling pagbabalik g talinghaga sa panulaang Tagalog. Tula niya ang Ibong Camunti sa Pugad. 8. Francisco Bencuchillo. Ang may-akda ng Arte Poetico Tagalo na lumitaw noong ika-18 dantaon. Sa aklat na ito ay tinalakay ni Bencuchillo ang iba't ibang sukat at taludturan ng tulang Tagalog. MGA AKDANG PATULA 1. Bugtong 2. Sabi o Kasabihan 3. Salawikain 4. Awiting Bayan o Kantahing Bayan 5. Pasyon 6. Awit at Korido MGA TULANG PANDULAAN O PANTANGHALAN 1. Karagatan 2. Duplo 3. Dalit 4. Juego de Prenda 5. Panubong o Pamutong Panahon ng hapon Bunga ng pag-unlad ng produksyon sa pagsasaka at pagsulong ng pakikipagkalakalan sa ibang mga dayuhan, ang pagkaunlad ng kabuhayan ay nakabuo ng pangkat na mga Pilipinong nakilala sa tawag na "Ilustrado" at sa tawag na "Middle Class". Sa pamamagitan nito, lumitaw ang henerasyon ng mga kabataang namulat ang mga kaisipan sa di pagkakapantay-pantay ng mga mananakop at sinasakupan. Sila ang mga Pilipinong nagising ang kamalayan sa pagiging api. Nang mga panahong iyon, tayo'y sunud-sunuran sa mga dayuhang panginoon, kahit na nakatataas ang kabuhayan ng ilan sa atin. Dahil sa mga pangyayaring ito, tinangka ng mga "ilustrado" na magpasok ng mga pagbabago. Ito'y hindi sa pamamagitan ng armas kundi sa pakikipagtagisan ng katuwiran sa katuwiran sa pasulat na pamamaraan. Isa ang tula sa naging kasangkapan sa pagpapahayag ng mga propagandista. Dito nailalahad nila ang kani-kanilang mga kuru-kuro o pala-palagay, damdamin at maging ang kanilang mga karanasan. Ang karaniwang tinutuligsa nila ay ang mga ginagawa ng mga prayle na sana'y yaong talagang masasabing kaugnay ng simbahan. Hindi lubhang nanuligsa sa mga taong pamahalaan dahil sa mga layunin lamang ng Propagandista ay pagbabago sa pamamalakad ng simbahan kaya't ang damdaming laban sa mga prayle ang nangibabaw dahil sila ang higit na may kapangyarihan kaysa mga taong pamahalaan. Mga Manunulat at Kanilang akda 1. Dr. Jose Rizal - Ala Juventud Filipina ( Sa Kabataang Pilipino) - Mi Ultimo Adios ( Ang Huli Kong Paalam) 2. Marcelo H. del Pilar - Sagot ng Espanya sa Hibik ng Pilipinas Panahon ng Himagsikan Ang panahong ito'y nahahati sa dalawa - Pnahon laban sa Kastila at Panahon laban sa Amerikano. Bagama't maikli ang panahong nasasakop, maraming mga pangyayari ang naganap at naging makasaysayan sa bayan. Kabilang sa mga ito'y ang pagkakaroon ng pagpapalit ng pamamahala sa pamahalaan. Bigo ang mga hangarin ng mga propagandista. Bingi ang pamahalaang Kastila sa mga kahilingan sapagkat noong mga panahong iyon ay abala sa pansariling suliranin ang Espanya. Dahil dito'y patuloy pa rin ang pang-aapi at pandudusta, pagsasamantala at paghihigpit ng pamahalaan at simbahan sa mga Pilipino. Lumala ang ugnayang Kastila-Amerikano dahil sa mga tunay na pangyayaring naganap, ipinahayag ng mga Amerikano ang pormal na pakikidigma sa Espanya noong Abril 25, 1898. Inanyayahan ni Almirante Dewey ang mga Pilipino upang makipagtulungan sa mga Amerikano. Mga manunulat at kanilang Akda 1. Andres Bonifacio - Katapusang Hibik ng Pilipinas - Pag-ibig sa Tinubuang Lupa 2. Emilio Jacinto - Sa Anak ng Bayan 3. Apolinario Mabini - El Verdadero Decalogo ( Ang Tunay na Sampung Utos ) 4. Jose Velasquez Palma - Himno Nacional Filipino (Pambansang Awit ng Pilipinas) Panahon ng amerikano Ang mga tulang nasulat pagkatapos ng naganap na Lakas ng Bayan o "People's Power sa Edsa" ay nagpakita ng kalayaan sa pagpapahayag at maging sa paksa. Pinaksa ng mga tula sa panahong ito ang mga nagaganap sa kapaligiran at sariling mga damdamin ng mga makatang nagsisisulat ng tula. May mga tula ng pagpupuri at panunuligsa sa mga nanunungkulan sa pamahalaan at mga katiwaliang nagaganap sa lipunan. Sa madaling salita, patuloy ang kamalayang panlipunan ng mga makata sa panahong kasalukuyan. Nilayon ng mga tula sa kasalukuyang panahon ang maging kasangkapan sa minimithing pagbabago ng lipunang Pilipino. Sa istilo ng pagsulat ng tula ay nanatili pa rin ang dalawang paraan - may nagsisulat ng mga tulang may sukat at tugma at may nagsisulat sa malayang taludturan. Pangunahing layunin ng tula sa panahong ito ay makapaghatid ng mahalagang mensahe sa mga mambabasa. Bibihira ang mga tula ng pag-ibig ngunit unti-unting nabubuhay na paksa sa panulaan ang tungkol sa kalikasan lalo pa't may mga kampanyang inilulunsad ang pamahalaan sa pangangalaga ng kalikasan. Ang pagtula sa ibabaw ng tanghalan ay bihira nang mangyari maliban na lamang kung ito ay hinihingi ng isang pangyayari sa isang palatuntunang idinaraos. Ang indayog ng tula sa panahon nina Balagtas, Jose Corazon de Jesus, at Florentino Collantes ay wala na sa tanghalan. Ang Balagtasan ay bibihira na ring marinig kung kaya't nakalulungkot na kapag tinanong ng guro ang mga mag-aaral kung nakarinig na sila o nakapanood na ng Balagtasan, ang marami sa kanila ay hindi pa ang sagot. Ang pagbigkas ng tula sa tanghalan ay pinalitan ng pag-awit. Ang awitin/awit ay isa ring akdang nasa anyong patula na nilapatan ng himig. Ito ay nagpapahayag ng damdamin at karanasan ng may-akda. Sa kasalukuyan, ang mga awitin ay pumapaksa hindi lamang sa pag-ibig, kundi sa lahat ng mga nangyayari, nakikita at nararanasan ng tao sa kanyang pang-araw-araw na buhay. Katulad din ng mga karaniwang tula, ito ay maaaring pumupuri at nanunuligsa sa mga gawain at kaugalian ng tao. May mga awiting gumigising sa damdamin at nangangaral sa mga kabataan. Ang isang uri ng awitin na palasak sa kasalukuyan ay ipinalalagay na epektibo sa paghahatid ng mensahe sa mga mamamayan ay ang "rap" nina Francis Magalona at Andrew E. May mga awitin din na naririnig at nakikita sa telebisyon na habang inaawit ay ipinakikita naman ang mga tagpong may kaugnayan sa isinasaad ng awit. Ang Pambansang Awit ng Pilipinas ay inaawit sa telebisyon sa ganitong paraan. Ang "Magkaisa", isang awiting inawit sa Edsa noong naganap ang "People's Power." YAN LANG PO :)) Harvey bagaporo II-Yellow sfmnhs.......
Ano ano ang mga katangian ng tula?
Ang mga katangian ng tula ay 1.tugma-tumutukoy sa paggamit ng mga huling salita sa bawat taludtod na ang dulumpantig ay magkakasintunog o msgkakatugma 2.sukat - tumutukoy sa bilangng pantig sa bawat taludtod.Ang isang taludtod ay karaniwang may 8,12,16 napantig o sukat by: Maribelly Cris B Cañete
