It should be: "Lupaing Ninuno". The transliteral translation of Ancestral Domain would put out of context its proper sense. By transliteration, "Ancestral" would be translated to its closest meaning as "ancient" and "domain" would become as "land".However, we should bear in mind that the term "Ancestral Domain" is also about inheriting land from our long, long, long, long deceased forefathers / ancestors. Therefore, "Ancestral" or "Ancestry" when translated to tagalog will be "Ninuno" and Domains is, of course, pertains to lands or "Lupa" / "Lupain" in Filipino/Tagalog.
Ang unang bagay na ginamit ng ating mga ninuno ay mga simpleng kasangkapan tulad ng mga bato at kahoy. Ang mga ito ay ginamit sa pangangaso, pagkuha ng pagkain, at paggawa ng mga tahanan. Ang mga kasangkapang ito ay nagpapakita ng kanilang likhaing isip at kakayahang umangkop sa kanilang kapaligiran. Sa paglipas ng panahon, umunlad ang kanilang mga kagamitan, ngunit ang mga simpleng bagay na ito ay mahalagang bahagi ng ating kasaysayan.
saan naninirahan ang ating ninuno
Isang halimbawa ng pangkat etniko sa Pilipinas ay ang mga Igorot, na matatagpuan sa mga bulubundukin ng Cordillera. Kilala sila sa kanilang natatanging kultura, tradisyon, at mga kasanayan sa pagsasaka at pag-uukit. Ang kanilang mga ritwal at pagdiriwang, tulad ng Fertility Rites, ay nagpapakita ng kanilang malalim na koneksyon sa kalikasan at mga ninuno.
Ang mga Boholanon ay kilala sa kanilang malalim na pananampalataya at tradisyon, kadalasang nakaugat sa Katolisismong ipinasa mula sa mga Espanyol. Mahalaga sa kanila ang mga pagdiriwang tulad ng Pahiyag at Sandugo na nagpapakita ng kanilang kultura at kasaysayan. Bukod dito, may mga paniniwala rin sila tungkol sa kalikasan at mga espiritu, na nag-uugnay sa kanilang buhay sa kanilang mga ninuno at sa paligid. Ang pagkakaisa at pagtutulungan sa komunidad ay isa ring mahalagang aspeto ng kanilang paniniwala.
Ang mga ninuno natin ay gumamit ng iba't ibang kagamitan na mahalaga sa kanilang pang-araw-araw na buhay. Kabilang dito ang mga kasangkapan tulad ng mga pang-ukit na gawa sa kahoy, mga bato para sa pagputol at pag-ukit, at mga palayok para sa pagluluto. Gumamit din sila ng mga lambat at panghuli para sa pangingisda, pati na rin ng mga sandata tulad ng pana at sibat para sa pangangaso. Ang mga kagamitang ito ay nagpapakita ng kanilang kasanayan sa paggawa at pag-angkop sa kanilang kapaligiran.
bato
Ang mga Waray ay kilala sa kanilang mayamang kultura at mga tradisyon na nakaugat sa kanilang kasaysayan. Mahalaga sa kanila ang pamilya at komunidad, na madalas na nakikita sa mga pagdiriwang tulad ng Pahiyas at mga pista. Ang kanilang mga paniniwala ay kadalasang nakabatay sa relihiyon, lalo na sa Katolisismo, ngunit may mga lokal na pamahiin at ritwal din na isinasagawa upang igalang ang mga ninuno at kalikasan. Ang kanilang musika, sayaw, at sining ay nagpapakita ng kanilang pagkakakilanlan at pagmamalaki bilang mga Waray.
sa ating mga ninuno
ang batas ng ating mga ninuno ay sumusunod sa batas
anu ano ang mga uri ng hanapbuhay ng atung mga ninuno
mga awit ng ating mga ninuno 4