answersLogoWhite

0


Best Answer

ayon sa ISAIAH 60:1-9 ang REYNA ng KATIMUGAN ay magsisilang ng kaluwalhatian ng panginoon at ayon naman sa aklat ng ISAIAH 24:15 luwalhatiin ang panginoon sa silanganan ang pangalan ng panginoon sa mga PULO ng DAGAT. at ang pinatutunayan din ng aklat ng MATEO 12:14-42 ang REYNA ng TIMOG ay titindig at mas higit pa kay JONAS at SOLOMON.kung titingnan ang "WORLD MAP" dalawang bansa lang ang mga pulo-pulong ISLA ang PILIPINAS at Japan LANG at ito ay nasasakupan ng ASYA.kung susuriin ang PILIPINAS ang CEBU CITY ay tinatawag na QUEEN OF SOUTH ng PILIPINAS at bukod pa dito ang CEBU ay pinakamatandang lungsod una itong lumitaw kesa sa LUZON at MINDANAO.at pinatutunayan din ng DNA test ng GENES na ang mga taga European,American at African ay mula sa ASYA.at binabanggit din sa aklat ng ESTHER ang REYNA NG SHEBA ay nagregalo ng mga ginto kay haring Solomon.ang CEBU ay dating"SI-BUA" SI-BUANO ang tawag sa kanila noon. nang sinakop ng kastila ang PILIPINAS ay isinulat sa letrang latin at naging CEBU.at sinasabi sa aklat ng 12:14-42 na ang reyna ng timog ay higit pa kay Jonas at Solomon ang ibig sabihin niyan Hindi basta propeta ang lilitaw kundi mismong ang INA ng MAGSISILANG NG KRISTO AY MULA SILANGAN at ang CEBU ay EASTERN COST OF CEBU ISLAND OF the Philippine.at sinabi yan sa aKLAT ng ISAIAH 60:1-9 na ang reyna ng timog ay magsisilang ng kaluwalhatian,sino ba ang kaluwalhatian ng diyos Hindi ba ang dugo at katawan ni kristo. at sinasabi rin sa 1PEDRO 1:5,10-12 na ang kaligtasang hinihintay ay sa katapusan ng mundo.at ayon din kay kristo na sya ay babalik kasama ang mga anghel MATEO 16:27 at sinabi rin sa 2 tesalonica 1:7 na sinabi ni pablo kasama sya at ang mga anghel sa pagbabalik ng panginoon.talagang maliwanag na babalik at talagang nangangako.

User Avatar

Wiki User

12y ago
This answer is:
User Avatar

Add your answer:

Earn +20 pts
Q: Ang reyna ng timog ba na sinasabi sa bibliya ay propetang lilitaw mula sa mga pulo-pulong isla ng asya?
Write your answer...
Submit
Still have questions?
magnify glass
imp
Related questions

What actors and actresses appeared in Sa piling ng mga sugapa - 1977?

The cast of Lulubog lilitaw sa ilalim ng tulay - 1975 includes: Amalia Fuentes as Amalia Marinella Fuentebella Luis Gonzales as Luis Samaniego Orestes Ojeda as Edwin Silva Celia Rodriguez as Donya Matilde Chanda Romero as Maring


What movie and television projects has Celia Rodriguez been in?

Celia Rodriguez has: Performed in "Sa ngalan ng espada" in 1958. Performed in "Shirley, My Darling" in 1958. Performed in "Hongkong Honeymoon" in 1960. Played (segment "Noche Azul") in "Konsiyerto ng kamatayan" in 1961. Performed in "Mga batikan" in 1964. Performed in "Bakas ng dragon" in 1964. Played Gloria (in Cuban version) in "Soy Cuba" in 1964. Performed in "Kulay dugo ang gabi" in 1964. Performed in "Lagalag" in 1964. Performed in "Hong Kong 999" in 1965. Performed in "Wanted: Johnny L" in 1966. Played Lydia Transmonte in "The Passionate Strangers" in 1966. Played Lilet in "Lilet" in 1971. Performed in "Kung bakit dugo ang kulay ng gabi" in 1973. Performed in "Super Gee" in 1973. Performed in "Si Popeye, atbp" in 1973. Played Stella in "Daigdig ng sindak at lagim" in 1974. Performed in "Huwag tularan: Pito ang asawa ko" in 1974. Played Paloma in "La Paloma: Ang kalapating ligaw" in 1974. Performed in "Bawal: Asawa mo, asawa ko" in 1974. Played Tating in "Kampanerang kuba" in 1974. Performed in "Sunugin ang Samar" in 1974. Performed in "Putok dito, putok doom" in 1974. Played Vida Mia in "Oh Margie Oh" in 1974. Played Monica Valdez in "Biktima" in 1974. Performed in "Ang bituin at araw" in 1974. Performed in "May karapatang lumigaya" in 1975. Performed in "Ibigay mo sa akin ang langit" in 1975. Performed in "Maligat ka kung magsaing" in 1975. Performed in "Pira-pirasong langit" in 1975. Performed in "Karugtong ang kahapon" in 1975. Played Donya Matilde in "Lulubog lilitaw sa ilalim ng tulay" in 1975. Performed in "May isang tsuper ng taksi" in 1975. Performed in "Sa pag-ikot ng mundo" in 1975. Performed in "Kutong lupa" in 1976. Played Mylene Mineros in "Mrs. Eva Fonda, 16" in 1976. Performed in "Mga rosas sa putikan" in 1976. Performed in "Fantastika vs. Wonderwoman" in 1976. Performed in "Divino" in 1976. Performed in "Walang bakas na naiiwan" in 1977. Performed in "Iligpit si pretty boy" in 1977. Performed in "Tatak ng mag agila" in 1977. Played Blanca Garchitorena in "Maligno" in 1977. Performed in "The Enforcer and the Pussycat" in 1977. Performed in "Mga Kalapati sa Dewey Boulevard" in 1977. Performed in "Lalaki, ikaw ang dahilan" in 1978. Performed in "Hatulan si dodong diamond" in 1978. Performed in "ABC ng pag-ibig" in 1978. Performed in "Mga paru-parong ligaw" in 1978. Performed in "Triponia" in 1978. Played Estrella Montana in "Bomba Star" in 1978. Performed in "Basta kabit, may sabit" in 1978. Performed in "Gisingin mo ang umaga" in 1978. Performed in "Iskandalo" in 1979. Played Bella in "Roberta" in 1979. Performed in "Mahal kong taksil" in 1979. Performed in "Tomcat" in 1979. Performed in "Lumakad ka, gabi" in 1979. Performed in "Star" in 1979. Performed in "Tom Cat" in 1979. Performed in "Coed" in 1979. Performed in "Tonyong Bayawak" in 1979. Performed in "Katorse" in 1980. Played Margo in "Aguila" in 1980. Performed in "Under-age" in 1980. Played Lei Ming in "Darna at Ding" in 1980. Performed in "Bubot na bayabas" in 1980. Played Rona in "Angela Markado" in 1980. Performed in "Macho Gigolo" in 1981. Played Paloma in "Pabling" in 1981. Performed in "Hiwalay" in 1981. Performed in "Bantay salakay" in 1981. Performed in "Showbiz Scandal" in 1981. Performed in "Kapitan Kidlat" in 1981. Performed in "Miracle of Love" in 1982. Played Victoria in "Story of Three Loves" in 1982. Played Nilda in "Mother Dear" in 1982. Performed in "Palengke Queen" in 1982. Played Donya Madonna in "Diary of Cristina Gaston" in 1982. Played Gloria in "Anak" in 1982. Performed in "Ang Boyfriend Kong Kano" in 1983. Performed in "Angkinin mo ako" in 1983. Performed in "Summer Holiday" in 1983. Performed in "Mang Kepweng and Son" in 1983. Played Luna in "Bulaklak sa City Jail" in 1984. Played Ermat in "Bagets" in 1984. Performed in "Harot" in 1984. Played Elisa in "Sanay" in 1985. Performed in "Familia Zaragoza" in 1995. Performed in "Tukso layuan mo ako 2" in 1996. Performed in "Lihim ni Madonna" in 1997. Played Corinne Balmaceda in "Ikaw pala ang mahal ko" in 1997. Performed in "Kahit saan... kung pwede" in 1998. Performed in "Bullet" in 1999. Performed in "Rio del Mar" in 1999. Performed in "Biglang sibol, bayang impasibol" in 2001. Played Dona Asuncion Santiago in "Daisy siete" in 2003. Played Ka Doring in "Magnifico" in 2003. Played Mrs. Roces in "Naglalayag" in 2004. Played herself in "Glam: The Smart Gold 2005 Red Carpet Special" in 2005. Played Braguda in "Darna" in 2005. Played Lola Laura in "Ganda ng Lola ko" in 2005. Played Segunda in "Atlantika" in 2006. Played Olympia Van Helden in "Makita ka lang muli" in 2006. Played Martha in "Ligalig" in 2006. Performed in "Noel" in 2006. Played Corazon (2007) in "Mga mata ni Anghelita" in 2007. Played Lola Nena in "Tarot" in 2009. Played Priscilla in "Fuschia" in 2009. Played Perfecta in "Darna" in 2009. Played Concepcion Rodriguez in "All About Eve" in 2009. Played Donya Marina Vergara in "Basahang ginto" in 2010. Played Lola Idang in "Iglot" in 2011. Played Epang (segment "Tamawo") in "Shake Rattle Roll 13" in 2011. Played Mama Marita in "I Heart You Pare" in 2011. Played Mamita in "Coffee Prince" in 2012. Played Pandora in "Home Sweet Home" in 2013. Played Herself - Guest in "The Ryzza Mae Show" in 2013.


What movie and television projects has Thaily Amezcua been in?

Thaily Amezcua has: Performed in "Mujer, casos de la vida real" in 1985. Played Irene in "El amor no tiene precio" in 2005. Played Mayra in "El Pantera" in 2007. Played Claudia in "Como dice el dicho" in 2011. Performed in "Porque el amor manda" in 2012.


What movie and television projects has Luis Gonzales been in?

Luis Gonzales has: Played Louie in "Jack and Jill" in 1954. Performed in "Luha ng birhen" in 1954. Played Luis in "Nagkita si Kerubin at si Tulisang Pugot" in 1954. Performed in "Hootsy kootsy" in 1955. Performed in "Bulaklak sa parang" in 1955. Performed in "Ang tangi kong pag-ibig" in 1955. Performed in "Artista" in 1955. Performed in "Contravida" in 1955. Performed in "Despatsadora" in 1955. Played Brando in "Boksingera" in 1956. Performed in "Vacacionista" in 1956. Performed in "Chabacano" in 1956. Performed in "Pampanguena" in 1956. Performed in "Pagdating ng takip-silim" in 1956. Performed in "Teresa" in 1956. Performed in "Colegiala" in 1957. Performed in "Ismol bat teribol" in 1957. Performed in "Sino ang maysala" in 1957. Performed in "Pasang krus" in 1957. Performed in "Isang milyong kasalanan" in 1957. Performed in "Taga sa bato" in 1957. Played Luis Villamor in "Mga reyna ng Vicks" in 1958. Performed in "Alaala kita" in 1958. Performed in "Paruparong bukid" in 1958. Performed in "Condenado" in 1958. Performed in "Alaalang banal" in 1958. Performed in "Tatlong ilaw sa dambana" in 1958. Performed in "Talipandas" in 1958. Performed in "Ikaw ang aking buhay" in 1959. Performed in "Alipin ng palad" in 1959. Performed in "Cicatriz" in 1959. Performed in "Pitong pagsisisi" in 1959. Performed in "Lupa sa lupa" in 1960. Performed in "Ipagdarasal kita" in 1960. Played (segment "Pinatay ko ang aking ina") in "Ginang Hukom" in 1960. Performed in "Ang inyong lingkod, Gloria Romero" in 1960. Played (segment "Pampango Story") in "7 Amores" in 1960. Performed in "Palanca" in 1960. Performed in "Salamat po, doktor" in 1960. Performed in "Laura" in 1960. Performed in "Double Cross" in 1960. Performed in "Kuwintas ng alaala" in 1960. Performed in "Dayukdok" in 1961. Performed in "Wen manang" in 1961. Performed in "Makasalanang daigdig" in 1961. Performed in "Tatlong panata" in 1961. Performed in "Apat na yugto ng buhay" in 1961. Performed in "Batas ng lipunan" in 1961. Played Renato in "Bulung-bulungan" in 1962. Played Angelo Reyes in "Holiday in Bali" in 1962. Performed in "The Big Broadcast" in 1962. Performed in "Amaliang mali-mali" in 1962. Performed in "Dance-O-Rama" in 1963. Performed in "Trudis liit" in 1963. Performed in "Apat ang anak ni David" in 1963. Performed in "Sinisinta kita" in 1963. Performed in "Ang rosaryo at ang tabak" in 1964. Performed in "Fighting Warays sa Ilokos" in 1964. Performed in "Jukebox Jamboree" in 1964. Performed in "Mga kanyon sa Corregidor" in 1964. Performed in "Show of Shows" in 1964. Performed in "Paano kita lilimutin" in 1965. Performed in "Hamon sa kampeon" in 1965. Played Ferdinand Marcos in "Iginuhit ng Tadhana: The Ferdinand E. Marcos Story" in 1965. Performed in "Ang tao ay makasalanan" in 1966. Performed in "Kapag langit ang umusig" in 1966. Played Rosanno Gabriel in "Maruja" in 1967. Performed in "Sunny" in 1967. Performed in "Nagaapoy na dambana" in 1967. Performed in "Bukod kang pinagpala" in 1967. Performed in "Malupit ang pag-ibig" in 1967. Performed in "Love, This Is My Song" in 1967. Performed in "Kamatayan ko ang ibigin ka" in 1968. Performed in "Elizabeth" in 1968. Performed in "Walang hari sa batas" in 1968. Performed in "Liku-likong landas" in 1968. Played Arnel in "Triple" in 1968. Performed in "Sayonara My Darling" in 1968. Performed in "Siete dolores" in 1968. Played Cornelio in "Adriana" in 1969. Played Ferdinand Marcos in "Pinagbuklod ng langit" in 1969. Performed in "Snooky" in 1970. Performed in "Ganid sa laman" in 1970. Performed in "For You, Mama" in 1970. Performed in "My Beloved" in 1970. Performed in "Haydee" in 1970. Performed in "Sakim" in 1971. Played Danilo in "Robina" in 1971. Played Celso in "Tubog sa ginto" in 1971. Performed in "Always in My Heart" in 1971. Performed in "Ito ba ang pag-ibig" in 1971. Performed in "And God Smiled at Me" in 1972. Performed in "Nardong Putik" in 1972. Performed in "My Blue Hawaii" in 1972. Performed in "A Gift of Love" in 1972. Performed in "Winter Holiday" in 1972. Performed in "Cofradia" in 1973. Performed in "Kapitan Eddie Set" in 1974. Performed in "Hindi tayo talo" in 1975. Played Luis Samaniego in "Lulubog lilitaw sa ilalim ng tulay" in 1975. Performed in "May isang tsuper ng taksi" in 1975. Played Frankie Baron in "Roma-Amor" in 1978. Performed in "Just Say You Love Me" in 1982. Performed in "JR" in 1983. Played Rubio in "Pieta" in 1983. Played Eli in "Anak ni Waray vs Anak ni Biday" in 1984. Performed in "Pahiram ng Ligaya" in 1985. Performed in "Clarizza" in 1986. Played Luis in "Tu-yay and His Magic Payong" in 1986. Played Fidel in "Family Tree" in 1987. Performed in "Sa akin pa rin ang bukas" in 1988. Performed in "Captain Yagit" in 1989. Performed in "Valentina" in 1989. Performed in "Dinampot ka lang sa putik" in 1991. Played Kabo dela Cruz in "Kidlat ng Maynila: Joe Pring 2" in 1991. Played Zacarias in "Madonna, babaeng ahas" in 1991. Played Father David in "Jaime Labrador: Sakristan mayor" in 1992. Performed in "Ang katawan ni Sofia" in 1992. Performed in "Kamay ni Cain" in 1992. Played Domeng Abolencia in "Kadenang bulaklak" in 1993. Performed in "Aguinaldo" in 1993. Performed in "Iligpit si Victor Saraza" in 1994. Played Judge Solomon in "Judge Max Asuncion: Hukom bitay" in 1995. Performed in "Seth Corteza" in 1996. Performed in "Duwelo" in 1996. Played Lolo Arman in "Babae" in 1997. Played Congressman in "Nasaan ang puso" in 1997. Performed in "Kargado" in 1998. Performed in "Tatlong makasalanan" in 1999. Played Tito Dante in "The Debut" in 2000. Performed in "Message Sent" in 2003. Played B. J. ("Kama" Episode) in "Xerex" in 2003.


What movie and television projects has Chanda Romero been in?

Chanda Romero has: Performed in "Dyesebel" in 1973. Performed in "Hotline" in 1974. Performed in "No Medals for Heroes" in 1974. Played Juana in "Batul of Mactan" in 1974. Performed in "Kambal tuko" in 1974. Performed in "Alat" in 1975. Performed in "Bamboo Trap" in 1975. Performed in "Ang daigdig ng tao at ako" in 1975. Performed in "Mulawin" in 1975. Performed in "Nasa lupa ang langit at impiyerno" in 1975. Performed in "Sa kagubatan ng lunsod" in 1975. Performed in "Yolindina" in 1975. Performed in "Ang biyuda ay misteryosa" in 1975. Played Maring in "Lulubog lilitaw sa ilalim ng tulay" in 1975. Performed in "Mababagsik na anghel" in 1975. Performed in "Mga uhaw na bulaklak" in 1975. Performed in "Hatulan kung kasalanan" in 1975. Performed in "Fortress in the Sun" in 1975. Performed in "May lalaki sa ilalim ng kama ko" in 1975. Performed in "Obra maestra" in 1975. Performed in "Bago kayo, ako muna" in 1976. Performed in "Ang katumbas ay buhay" in 1976. Performed in "Kapag tumabang ang asin" in 1976. Performed in "Tatlong kasalanan" in 1976. Performed in "Anino Sa Villa Lagrimas" in 1976. Performed in "Unos sa dalampasigan" in 1976. Performed in "Hindi kami damong ligaw" in 1976. Performed in "Divorce Pilipino Styole" in 1976. Performed in "Liwanag sa kabila ng dilim" in 1977. Performed in "Asiong Aksaya" in 1977. Played Jenny in "Beerhouse" in 1977. Performed in "Mga sariwang bulaklak" in 1977. Performed in "Banta ng kahapon" in 1977. Played Daisy in "Inay" in 1977. Played Model (segment "Juego de Prenda") in "Babae ngayon at kailan man" in 1977. Performed in "Apoy sa ilalim, apoy sa ibabaw" in 1977. Performed in "Pang Adults Lamang" in 1977. Performed in "Lakaki, babae kami" in 1977. Performed in "Mapuplang labi" in 1977. Performed in "Sa piling ng mga sugapa" in 1977. Performed in "Magdalena dala paz" in 1977. Performed in "Mga basag na kristal" in 1977. Performed in "Babae, huwag kang tukso" in 1977. Performed in "Sari-saring ibong kulasisi" in 1978. Performed in "Boy Pena" in 1978. Performed in "Hatulan si dodong diamond" in 1978. Performed in "Pretty Boy Segovia" in 1978. Performed in "Boy Apache" in 1978. Performed in "Marupok, mapusok, maharot" in 1978. Performed in "Batang City Jail" in 1978. Performed in "Mercenario" in 1978. Performed in "Bakas ng isang pusakal" in 1978. Performed in "Maiinit na labi, nag-aapoy na dibdib" in 1978. Performed in "Mananayaw" in 1978. Performed in "Juan tapak" in 1978. Performed in "Teritoryo ko ito" in 1979. Performed in "Holdup (Special Squad, D.B.)" in 1979. Performed in "Ang agimat ni Pepe" in 1979. Performed in "1041 Mabini, hatinggabi" in 1979. Performed in "Basta Driver, Sweet Lover" in 1979. Performed in "Hold-Up" in 1979. Performed in "Parolado" in 1979. Performed in "Anak ng Maton" in 1979. Performed in "Ikaw at ang gabi" in 1979. Played Rita in "The Last Reunion" in 1980. Performed in "Beach House" in 1980. Performed in "Kanto boy" in 1980. Performed in "Pag-ibig na walang dangal" in 1980. Played Jenny in "Gabi ng lagim ngayon" in 1980. Performed in "Mr. One-Two-Three" in 1980. Performed in "Taga sa panahon" in 1980. Played Diwata in "Aguila" in 1980. Performed in "Init o lamig" in 1981. Performed in "Asal hayop" in 1981. Played Chanda Romero in "Jag rodnar" in 1981. Performed in "Kapitan Kidlat" in 1981. Performed in "Karma" in 1981. Played Malow in "Firecracker" in 1981. Performed in "Ako ang hari" in 1981. Performed in "Pabling" in 1981. Performed in "Balanggo (Prision No. 10069)" in 1982. Performed in "Taong labas" in 1982. Performed in "Misyon: Dakpin si Bogart" in 1982. Played Mayloo in "Raw Force" in 1982. Performed in "Pretty Boy Charlie" in 1982. Played Rita in "In This Corner" in 1982. Played Chelo in "Laruan" in 1983. Performed in "Exploitation" in 1983. Performed in "Parang kailan lang" in 1983. Played Dory in "Baby Tsina" in 1984. Played RJ Juan in "Soltero" in 1984. Played Christine in "Bagets" in 1984. Performed in "Hindi mo ako kayang tapakan" in 1984. Played Anne in "Working Girls" in 1984. Played Andrea in "Heartache City" in 1985. Performed in "Bakit manipis ang ulap" in 1985. Played Edith in "Bituing walang ningning" in 1985. Performed in "Hubo sa dilim" in 1985. Performed in "Turuang apoy" in 1985. Played Raquel in "Lalakwe" in 1985. Performed in "Always in My Heart" in 1986. Performed in "Si mister at si misis" in 1986. Performed in "Agaw armas" in 1986. Performed in "Sensual" in 1986. Played Charina in "Yesterday, Today and Tomorrow" in 1986. Played Helen in "Nasaan ka nang kailangan kita" in 1986. Performed in "Always and Forever" in 1986. Performed in "Walang karugtong ang nakaraan" in 1987. Played Martha in "Olongapo... The Great American Dream" in 1987. Played Aileen in "Stolen Moments" in 1987. Played (segment "Episode II: Rosanna Cabuyao - Mga Pulang Rosas ni Rosanna") in "Rosa mistica" in 1987. Performed in "Langit at lupa" in 1988. Performed in "Kahit wala ka na" in 1989. Played Estella in "Maalaala mo kaya" in 1991. Played Fatima in "Maalaala mo kaya" in 1991. Played Mrs. Miranda in "Maalaala mo kaya" in 1991. Played Prosecutor Attorney in "Inay" in 1993. Performed in "Guwapings dos" in 1993. Performed in "Paniwalaan mo" in 1993. Performed in "Binibini ng aking panaginip" in 1994. Played Aling Pilar in "Campus Girls" in 1995. Played Delia Maga in "Bagong bayani" in 1995. Performed in "Villa Quintana" in 1995. Played Belen in "Bocaue Pagoda Tragedy" in 1995. Played Lolay in "Ligaya ang itawag mo sa akin" in 1997. Played Tetchie in "Biyudo si daddy, biyuda si mommy" in 1997. Performed in "Kahit kailan" in 1997. Played Zenie in "Langit sa piling mo" in 1997. Performed in "Ms. Kristina Moran: Babaeng palaban" in 1999. Performed in "Mapagbigay" in 2000. Performed in "Dalaginding" in 2002. Performed in "Balat-sibuyas" in 2003. Played Josie (segment "Two Hearts") in "My First Romance" in 2003. Played Clara in "Narito ang puso ko" in 2003. Played Mamang in "Liberated 2" in 2004. Played Maita in "Naglalayag" in 2004. Performed in "Room Service" in 2004. Performed in "Ang anak ni Brocka" in 2005. Performed in "Sitak" in 2005. Performed in "Now and Forever" in 2005. Performed in "Room Boy" in 2005. Played Vida Mojica in "Vietnam Rose" in 2005. Played Lydia in "Umaaraw, umuulan" in 2006. Performed in "Puso 3" in 2006. Performed in "Faces of Love" in 2007. Performed in "Magic kamison" in 2007. Played Aling Gloria in "Mga kuwento ni Lola Basyang" in 2007. Played Donya Amparo in "Princess-Charming" in 2007. Played Benita Alejandro (2008) in "Luna Mystika" in 2008. Played Dorothea in "Ang manghuhula" in 2008. Performed in "Obra" in 2008. Played Felicia Montemayor in "Dyesebel" in 2008. Played Sylvia in "When I Met U" in 2009. Played Salve in "Astig" in 2009. Played Agida in "Zorro" in 2009. Played Rosata in "The Last Prince" in 2010. Played Aksesorya Tenant 3 in "Rosario" in 2010. Played Selya in "Dwarfina" in 2011. Played Mommy L in "Sisid" in 2011. Played Gloria in "Magpakailanman" in 2012. Played Amanda Quillamor in "Faithfully" in 2012. Played Elsa in "My Beloved" in 2012. Played Conchita in "Magpakailanman" in 2012. Played Minerva in "Kidlat" in 2013.


What movie and television projects has Baltazar Oviedo been in?

Joe Baltazar has: Performed in "Dirty-Face Max" in 1968. Performed in "Kapwa walang panginoon" in 1968. Performed in "Pagputi ng uwak... Pag-itim ng tagak" in 1978. Performed in "Kamandag ng rehas na bakal" in 1981. Performed in "Basagulero ang lover ko" in 1981. Performed in "Isaac... Dugo ni Abraham" in 1982. Performed in "Pasukin si Waway" in 1984. Performed in "Bilang na ang oras mo" in 1985. Performed in "Bodyguard: Masyong Bagwisa Jr." in 1986. Performed in "Family Tree" in 1987. Performed in "Hudas" in 1987. Performed in "Salisi Gang" in 1989. Performed in "Nazareno Apostol: Boy Ahas" in 1989. Performed in "Bawat patak ... dugong Pilipino" in 1989. Played Goon of Negro in "Sagad hanggang buto" in 1991. Performed in "Tikboy Tikas at mga Khroaks Boys" in 1993. Performed in "Relax ka lang, sagot kita" in 1994. Performed in "Dog Tag: Katarungan sa aking kamay" in 1995. Played Jewelry Shop Robbers in "Ang titser kong pogi" in 1996. Played Townfolk in "Kokey" in 1997. Played Carpenter in "Nympha" in 2003.


Give you a script of noli me tangere chapter 32 please?

SCENE 1 Isang Salu-salo PADRE DAMASO: Hindi ba ninyo batid na marami sa mga Indiyo ang mangmang? LARUJA: Padre Damaso, hindi rin ba ninyo batid na nasa tahanan tayo ng isang Indiyo? PADRE SIBYLA: Maaaring masaktan mo si Kapitan Tiyago. DAMASO: Hmp! Matagal nang ipinagpalagay ni Tiyago na siya'y hindi isang Indiyo. Inuulit ko, wala nang makakatalo sa kamangmangan ng mga Indiyo! Biglang natigil ang usapan nang dumating si Kapitan Tiyago kasama si Crisostomo Ibarra. TIYAGO: Mga kaibigan, ikinagagalak kong ipakilala sa inyo, ang dahilan ng pagsasalong ito...ang anak ng nasira kong kaibigan, si Don Crisostomo Ibarra. Kararating lamang niya mula sa Europa. CRISOSTOMO: Buenos Noches Amigos. Sa mga kura sa aking bayan...at sa matalik na kaibigan ng aking ama, Padre Damaso (hindi pinansin) ...patawarin po ninyo ako sa aking pagkamamali. DAMASO: Hindi ka nagkakamali. Ako nga si Padre Damaso, ngunit kailanma'y hindi ko naging matalik na kaibigan ang iyong ama. TINYENTE: Kayo na nga ba ang anak ng yumaong si Rafael Ibarra? CRISOSTOMO: Sa inyong lingkod, Señor Tinyente. TINYENTE: Maligayang pagdating. Nawa'y mas maging mapalad kayo kaysa sa inyong ama. CRISOSTOMO: Maraming salamat po. UTUSAN: Nakahanda na ang hapunan! Ang mahahalagang tauhan ay patungo na sa hapagkainan. Hindi sinasadyang naapakan ni Tinyente Guevarra ang laylayan ng bestida ni Donya Vidtorina. VICTORINA: Wala ka bang mga mata? TINYENTE: Mayroon po, Señora. Mga matang mas malinaw pa kaysa sa inyo. Ngunit ako ay nakamasid sa kulot ninyong buhok. Sa hapagkaianan. LARUJA: Señor Ibarra, sa halos pitong taong ninyong pamamalagi sa ibang bansa, ano'ng pinakamahalagang bagay ang nakita n'yo? CRISOSTOMO: Nang natutunan ko ang kasaysayan, nalaman kong ang kalayaan o ang pagkaalipin ng isang bansa ang nagdidikta ng kasaganahan o paghihikahos nito. DAMASO: Nagawa mong lustayin ang iyong yaman para lamang diyan? Wala ka na bang nakitang mas mahalaga? Isa kang bulag! Kahit ang isang bata'y alam iyan. CRISOSTOMO: Nagpapasalamat ako't palagay ang loob ng dating kura sa akin. Nawa'y ipagpaumanhin ninyo ako. Kagagaling ko lamang sa mahabang biyahe at may aasikasuhin pa ako bukas. Para sa España at Pilipinas! TIYAGO: Huwag ka munang umalis, darating pa si Maria Clara. IBARRA: Bibisitahin ko po siya bukas. Sa ngayon ay may importante pa akong dapat gawin. Nakaalis na nga si Ibarra. PADRE DAMASO: Nakita na ninyo? Ganyan ang nangyayari sa mga kabataang ipinapadala sa Europa! Nagiging mayabang at mapagmataas! Kaya nararapat lamang talagang ipagbawal na ang pagpapadala ng mga kabataan sa Europa! End of Scene. SCENE 2 Erehe at Pilibustero Sa kalyeng maraming tao, abala si Ibarra sa kaiisip habang siya'y naglalakad. Bigla siyang napahinto nang may kamay na pumatong sa kanyang balikat. TINYENTE: Señor Ibarra. CRISOSTOMO: Tinyente, kayo pala. Ginulat po ninyo ako. TINYENTE: Mag-ingat kayo, Señor. Maging aral sana sa inyo ang nangyari sa inyong ama. CRISOSTOMO: Tila may nalalaman kayo tungkol sa pagkamatay ng aking ama. Maaari ba ninyong sabihin sa akin? TINYENTE: Wala ba kayong nalalaman? Sa pagkakaalam ko, namatay ang iyong ama sa loob ng bilangguan. CRISOSTOMO: Sa bilangguan?! Nakulong po ang aking ama? Hindi kaya kayo'y nagkakamali lamang? TINYENTE: Hindi ako maaaring magkamali. Ang iyong ama ay namatay sa bilangguan. Si Rafael Ibarra, siya na pinagbintang erehe at pilibustero ni Padre Damaso. CRISOSTOMO: Maaari ba ninyong sabihin sa akin ang buong pangyayari? Bakit po siya nakulong? TINYENTE: Noon ay mayroong isang Kastilang mangmang at masama ang ugali na naging kolektor ng buwis. Nang siya'y nangongolekta, minsan siyang napagkatuwaan ng mga bata… Flashback: Naglalakad ang kolektor dala-dala ang isang lapis at papel. Pinagtatawanan siya ng mga bata. BATA 1: Ba-be-bi-bu-bo! Ha Ha Ha! BATA 2: Hindi ba't hindi siya marunong magsulat? Para saan kaya ang lapis niyang dala? Ha ha ha! KOLEKTOR: Tigilan n'yo ko! Baka kung ano ang magawa ko sa inyo! Ano'ng sabi n'yo? Hinabol ng kolektor ang mga bata. Hinagisan niya ng baston ang isang bata at ito'y natamaan. Nahuli niya ito at kanyang sinaktan. KOLEKTOR: Ikaw, ano'ng sabi mo?! BATA: Ahh! Nagbibiro lamang po ako. Ahh-- RAFAEL IBARRA: Bitawan mo sila! Tinulak ni Don Rafael ang kolektor ng buwis at ito'y nawalan ng balanse. RAFAEL IBARRA: Hindi ko mapapayagang saktan ninyo ang mga bata. End of flashback. TINYENTE: Sa kasamaang palad ay ilang minuto lamang ay namatay ang kolektor. Dahil dito'y hinuli ang iyong ama at ikinulong. Tinakwil siya ng lahat, at pinagbintangan ng kung anu-ano. Dahil sa kabiguan niyang makalaya, nasira ang kanyang kalusugan at sa bilangguan na namatay. IBARRA: Kaya pala... Kaya pala hindi sinabi ni Kapitan Tiyago ang dahilan... Ama ko... End of Scene. SCENE 3 Pagsusuyuan sa Asotea MARIA CLARA: Bakit kaya wala pa siya? Sinilip ni Maria Clara ang bintana upang makita kung sino ang dumating. Nang nakita niya si Crisosotomo ay agad siyang tumakbo sa kanyang silid at nagpaganda. Pumasok naman si Crisostomo at siya'y sinalubong ni Tiya Isabel. CRISOSTOMO: Magandang araw po, Tiya Isabel. TIYA ISABEL: Magandang araw din sa iyo iho. CRISOSTOMO: Nandito po ba si Maria Clara? TIYA ISABEL: Maupo ka na lamang iho at tatawagin ko siya sandali. Si Tiya Isabel ay kumatok sa pinto ng silid ni Maria Clara. TIYA ISAEL: Maria Clara, si Tiya Isabel mo ito. MARIA CLARA: Pasok po kayo, tiya. TIYA ISABEL: Iha, nariyan na si Crisostomo. Paghihintayin mo pa ba siya? MARIA CLARA: Hindi na po, Tiya. Lumabas si Maria Clara. CRISOSTOMO: Hindi pa rin kumukupas ang iyong ganda, Maria Clara. Nagtungo silang dalawa sa Asotea. MARIA CLARA: Hmp! Nakapunta ka lang sa Europa, tumamis na ang iyong mga salita. Marahil, maraming magagandang babae sa ibang bansa ang nahulog sa pambobola mo. CRISOSTOMO: Mahal ko, alam mo bang ako ay isang mapalad na nilalang? MARIA CLARA: Mapalad? Bakit? Dahil sa mga babae mo? CRISOSTOMO: Mapalad dahil ipinagpasya ng ating mga magulang na ikasal ako sa pinakamagandang babae na ngayon ay nasa aking harapan. MARIA CLARA: Asus! Binola pa ako. CRISOSTOMO: Labis akong nangulila sa iyo, Maria. MARIA CLARA: Higit akong nangulila, Crisostomo. CRISOSTOMO: Patawarin mo ako kung ako'y magpapaalam na. Kailangan ko nang umuwi sa San Diego dahil bukas ay Araw ng mga Patay. Hanggang sa muli, mahal ko. MARIA CLARA: Sandali. Pumitas ng mga bulaklak si Maria Clara at ibinigay ang mga ito kay Crisostomo. MARIA CLARA: Ialay mo ang mga ito sa iyong mga magulang. CRISOTOMO: Maraming salamat, mahal ko. Lumakad na si Ibarra. MARIA CLARA: Mag-iingat ka, mahal kong Crisostomo. End of Scene. SCENE 4 Araw ng mga Patay May dalawang lalaking naghuhukay sa sementeryo. LALAKI 1: Sinunod mo ba ang utos niya? LALAKI 2: Tumigil ka na nga sa kakatanong, maghukay ka na lang diyan. LALAKI 1: Ayoko na! Ayoko nang maghukay! Dumating na sina Crisostomo at ang kanyang alalay. CRISOSTOMO: Nasaan ba? ALALAY: Sa likod po ng malaking crus, senyorito. CRISOSTOMO: Dito ba? ALALAY: Ngunit…hindi po rito ang natatandaan ko. Sandali lamang po at ipagtatanong ko. Nilapitan ng alalay ang naghuhukay at nagtanong. ALALAY: Alam mo ba kung saan ang malaking krus na itinirik dito? LALAKI 2: Ah, iyong malaking krus? Sinunog ka na iyon. ALALAY: Ano? Bakit mo naman ginawa iyon? LALAKI 2: Napag-utusan lamang ako ng malaking kura. CRISOSTOMO: At anong ginawa mo sa bangkay?! LALAKI 2: Sinabi sa akin ng malaking kura na dalhin ko raw ito sa libingan ng mga Intsik. CRISOSTOMO: At ginawa mo naman?! LALAKI 2: 'Wag po kayong magalit, senyor. Masyadong mabigat ang bangkay, at umulan pa nang gabing iyon kaya…itinapon ko na lamang ito sa ilog. CRISOSTOMO: Itinapon?! Isang kabaliwan ang iyong ginawa! Lumakad si Crisostomo at nang nakita niya si Padre Salvi, sinunggaban niya ito. CRISOSTOMO: Ano'ng ginawa mo sa aking ama? SALVI: Nagkakamali ka. Wala akong ginawa sa- CRISOSTOMO: Ano'ng wala? SALVI: Hindi ako! Tinitiyak ko sa'yo. Hindi ako, kundi sa Padre Damaso. Binitiwan siya ni Crisostomo at tuluyan ng lumayo. End of Scene. SCENE 5 Ang Dalawang Sakristan Nangangampana ang dalawang sakristan na sina Basilio at Crispin. BASILIO: Magpahinga na muna tayo Crispin. Naupo silang dalawa sa may sulok. CRISPIN: Magkano ba ang kita mo ngayong buwan, Kuya? BASILIO: Dalawang piso, bakit ba? CRISPIN: Nais kong bayaran mo ang sinasabi nilang ninakaw ko. BASILIO: Sira ka ba, Crispin? Diba't tatlumpu't dalawang piso ang binibintang nila sa iyo? Kahit isang taon pa akong magtrabaho, hindi ko mababayaran iyan. CRISPIN: Ngunit wala talaga akong ninakaw! Wala akong ninakaw. kuya…Kapag nalaman 'to ng Inay...natatakot ako. BASILIO: Tahan na, Crispin. Hindi rin naman maniniwala si Inay. Tahan na. 'Wag kang mawalan ng-- Naputol ang kanilang pag-uusap nang dumating ang Sakristan-Mayor. SAKRISTAN: Basilio, may multa kang dalawang real dahil sa hindi tamang pagpapatunog ng kampana…At ikaw Crispin, hindi ka maaaring umuwi hanggang hindi mo isinasauli ang ninakaw mo! CRISPIN: Ngunit wala po talaga akong ninakaw. SAKRISTAN: Magsisinungaling ka pa! Hinawakan ng sakristan sa braso si Crispin at hinila ito pababa ng hagdan. Ngunit nakahawak rin si Basilio sa kapatid. BASILIO: Matagal na po naming hindi nakikita ang aming Inay. Pagbigyan n'yo na po- Sinaktan ng sakristan-mayor si Basilio hanggang sa ito'y hindi na halos makatayo. Muli niyang hinila si Crispin at ito'y ikinaladkad pababa ng hagdan. CRISPIN: Kuya, tulungan mo ako! Papatayin nila ako! BASILIO: Crispin… Nang nakaalis na ang dalawa, pilit niyang iniahon ang kanyang sarili at tumakas siya gamit ang lubid ng kampana. End of Scene. SCENE 6 Ang Pamilya ni Sisa Abala si Sisa sa paghahanda ng pagkain para sa mga anak. SISA: Marahil ay gutom na gutom na ang mga anak ko...Hindi ko sila hahayaang magutom...Kaya naghanda ako ng masarap na pagkain... Biglang dumating ang lasing na si Pedro. PEDRO: May makakain ba? SISA: Mayroon. PEDRO: Nasaan?! Bilisan mo't nagugutom na ako! SISA: Ahh- Oo. Narito na. Kinain ni Pedro ang lahat ng pagkain. SISA: Wala nang natira? Ngunit paano'ng mga anak mo? PEDRO: Bakit?! May reklamo ka?! SISA: Wala. Wala- PEDRO: Teka, nasaan na ba ang mga batang iyon? SISA: Nasa kumbento pa. Pero uuwi rin sila- Nakita ni Sisa na paalis na ang asawa. SISA: Sandali, hindi mo ba sila hihintayin? PEDRO: Inuutusan mo ba ako?! Aalis ako kung kailan ko gusto! At umalis na nga si Pedro. SISA: Kawawang mga anak ko. Magsasaing na lamang ako ulit. Ilang minuto lamang ay dumating si Basilio. BASILIO: Inay! Inay! Gising pa po ba kayo? Inay! SISA: Basilio! Anak ko! Anon'ng nangyari sa'yo? Bakit ka umiiyak? Bakit ka sugatan? BASILIO: Tumakas po ako sa kumbento. Takot na takot na po ako. At si Crispin po-- SISA: Bakit, ano bang nangyari kay Crispin? Nasaan na siya? BASILIO: Naiwan po siya sa kumbento, Inay. Hindi po siya pwedeng umuwi dahil pinagbintangan siyang nagnakaw. SISA: Ano? Inakusahan ang mabait kong si Crispin? Dahil ba sa mahirap lang tayo, kailangan nating magdusa? BASILIO: Inay… SISA: Bakit, Basilio? Nagugutom ka? Halika ka, heto…heto ang kanin at tawilis. Kumain ka, anak ko. BASILIO: Ngunit hindi po ako kumakain ng tawilis, Inay. SISA: Alam ko, anak. Naghanda akong ng ibang ulam kanina, ngunit dumating ang iyong ama. BASILIO: Dumating si Itay? SISA: Oo. BASILIO: Pero umalis din siya agad, hindi po ba? SISA: Basilio! BASILIO: Patawad po, Inay. Isinara ni Sisa ang pinto at siya'y napabuntong-hininga. SISA: Diyos ko... Ano bang gagawin ko? End of Scene. SCENE 7 Ang Pagkabaliw ni Sisa Tumungo si Sisa sa kumbento dala-dala ang isang bakol na puno ng mga gulay. Nakita siya at kinausap ng utusan. UTUSAN: Para saan ang mga 'yan ale? SISA: Para sa kura, nais ko sana siyang makausap. UTUSAN: May sakit ang kura ngayon, tungkol saan ba ito? SISA: Hindi pa kasi umuuwi ang anak kong si Crispin. UTUSAN: Crispin? Kung gano'n, ikaw ang ina ng magnanakaw? Aba'y matapos magnakaw ng batang iyon, ay tumakas rin! Inutusan pa nga ako ng mga kura na magpunta sa kwartel at magsuplong. Sa katunayan ay papunta na ang mga guardia civil sa inyong tahanan upang hulihin ang mga magnanakaw mong anak. SISA: Hindi…hindi magnanakaw ang mga anak ko. KUSINERA: Hoy! Ina ng mga magnanakaw! 'Wag mong iyakan ang mga anak mo! Wala kang mapapala sa kanila dahil nagmana saila sa kanilang ama! Tamatakbong tumungo si Sisa at nakita niya ang mga Guardia Civil. GUARDIA CIVIL: Ikaw ba si Sisa, ang ina ng magnanakaw? SISA: Opo, ako nga ho si Sisa, ngunit hindi po magnanakaw ang mga anak ko. GUARDIA CIVIL: 'Wag mo nang ipagkaila, kung ayaw mong lumala pa ang sitwasyon. Sabihin mo na kung saan mo itinago si Crispin! SISA: Señor, ilang araw ko na hong hindi nakikita si Crispin. GUARDIA CIVIL: Eh, kung ganoon, isauli mo na lamang ang perang ninakaw ng iyong mga anak! SISA: Señor, kahit pa minsang nagugutom ang mga anak ko, hinding-hindi nila magagawa ang magnakaw, maniwala kayo. GUARDIA CIVIL: Sinungaling! Pero kung iyan iyong gusto, Ikaw ang ikukulong naming hanggang hindi isinasauli ng mga anak mo ang mga ninakaw nila. SISA: Pero wala ho talagang ninakaw ang mga anak ko, Señor. Parang awa n'yo na, 'wag n'yo po akong ikulong… Dinala ng mga guardia civil si Sisa sa kuwartel. GUARDIA CIVIL: Mabubulok ka sa bilangguan hanggang hindi ka magsasabi ng totoo! Dumating ang alperes at nalaman ang tungkol kay Sisa. ALPERES: Kamalian 'yan ng kura! Pakawalan n'yo siya at 'wag n'yo na siyang gagambalin pa, at kung gusto ng kura na na maibalik ang kanyang mga ginto, sabihin n'yo sa kanya na manalangin siya kay San Antonio! Agad nilang pinakawalan si Sisa. GUARDIA CIVIL: Umalis ka na rito! Wala nang maipapakain ang gobyerno sa'yo! Ha! Ha! Ha! Tumakbo si Sisa patungo sa kanilang bahay. SISA: Crispin! Basilio! Mga anak ko! Nasaan na kayo? May nakita siyang damit na duguan. SISA: Ano 'to? Damit ni Basilio? Dugo…Bakit may sugat ang anak ko? Ha! Ha! Ha! Dugo ng anak ko! Ang magnanakaw kong anak! Ako' ang ina ng mga magnanakaw! Ha! Ha! Ha! Dugo! At tuluyan nang nabaliw ang kawawang si Sisa. End of Scene. SCENE 8 Ang Pangingisda Si Maria Clara ay masayang nakikipagkuwentuhan sa kanyang mga kaibigan. KAIBIGAN 1: Maria Clara, kumusta na kayo ni Ibarra? MARIA CLARA: Kami ni Ibarra? Anong "kami" ni Ibarra? KAIBIGAN 2: Hindi ba't kararating lamang niya? MARIA CLARA: Oo…sa katunayan ay papunta na siya dito ngayon at sabay kaming mangingisda… MGA KAIBIGAN: Uuuuuyy… Hindi katagalan… MARIA CLARA: O, nandito ka na pala, Crisostomo. IBARRA: Maaari na ba tayong umalis, mahal ko? MARIA CLARA: Kung iyan ang nais mo… Sa palaisdaan… ELIAS: Señorita Maria Clara, saan po ninyo gustong pumunta? MARIA CLARA: Nais ko sanang pumunta sa palaisdaan ng aking ama. Malayo pa ba? ELIAS: Naku hindi po, señorita. Ilang sandali na lamang at makakarating na rin tayo doon. MARIA CLARA: Ano iyon? ELIAS: Marahil ay kahoy lamang po. MARIA CLARA: Ah kahoy lamang pala. IBARRA: Kahoy pa rin ba iyon? ELIAS: Sandali lamang po at titingnan ko- Isang buwaya!!! MARIA CLARA: May buwaya! ELIAS: Kaya pala nauubos na ang mga isda sa ilog na ito! Kailangang mamatay na ang buwaya na iyan! MARIA CLARA: Crisostomo, nanganganib ang buhay niya! IBARRA: Huwag kang mag-alala, mahal ko. Ililigtas ko siya. MARIA CLARA: Ibarra! Makalipas ang ilang sandali. MARIA CLARA: (Umiiyak) Nasaan na sila? Baka kung ano na ang nangyari sa kanila. TAUHAN: Ligtas sila! Ligtas sila! ELIAS: Maraming salamat po sa pagligtas ninyo sa buhay ko, Señor Ibarra. Balang araw, sa panahong kailangan ninyo ng tulong, nakahanda po akong tulungan kayo. KABABAIHAN: Isa kang tunay na bayani, Ibarra! Mabuhay ka! End of Scene. SCENE 9 Ang Panghugos Maraming tao sa paligid dahil ito ang araw ng pagbabaon ng panulukang-bato ng bahay paaralan na itatayo ni Ibarra. GOBERNADOR: Señor Ibarra, ikaw naman ang maglagay ng palitada sa ibabaw ng bato. IBARRA: Ikasisiya ko po, gobernador. Lumapit si Ibarra sa malaking bato upang ilagay ang palitada. IMBENTOR: Isang maling galaw mo lamang, tiyak patay ka. Itinulak ni Elias ang imbentor kaya ito ang natamaan ng malaking bato at ito'y namatay. Nagulat ang lahat sa kanilang nakita. IBARRA: Ano'ng ibig-- Elias? ELIAS: Mag-iingat kayo, Señor. Hindi lamang ito ang maaaring mangyari sa inyo. Saka ko na lamang sasabihin sa inyo ang lahat. Tumakbo palayo si elias. IBARRA: Sandali-Ano'ng nangyari sa taong ito? TAUHAN: Muntik na kayong patayin ng taong iyan! GOBERNADOR: Ngunit siya rin ang nabiktima sa masama niyang balak. IBARRA: Kung gano'n, ako na lamang ang magpapalibing sa kanya. TAUHAN: Paumanhin Señor Ibarra, ngunit hindi ba't pinagtangkaan niya ang inyong buhay? IBARRA: Oo nga, ngunit...siya ang nasawi. Ano pa bang parusa ang dapat niyang matanggap? Pinapatawad ko na siya. KABABAIHAN: Ang bait-bait talaga niya. Mabuhay ka, Crisostomo Ibarra! End of Scene. SCENE 10 Ang Pananghalian Sa isang malaking hapag, nananghali sina Crisostomo, Maria Clara at ang ibang mga panauhin. Biglang dumating si Padre Damaso at binati siya ng lahat maliban kay Ibarra. IBARRA: Mahal ko, nagustuhan mo ba ang pagkakagawa ng itinayo kong paaralan? MARIA CLARA: Siyempre naman, mahal ko. Sa kabilang bahagi ng hapagkainan nagdadabog ang galit na kura. DAMASO: Hindi man lamang niya ko binati sa aking pagdating?! Talagang tumaas na ang tingin niya sa kangyang sarili! Nakapunta lamang siya sa Europa, aba'y akalain mong sino kung umasta! MARIA CLARA: 'Wag mo na lamang pansinin ang kanyang sinasabi, mahal ko. IBARRA: Kung alam mo lamang kung ganoo ako nagtitimpi sa kurang iyan. DAMASO: Katulad lamang siya ng kayang ama! Akalain mong isang desente ngunit hindi rin marunong gumalang sa batas ng simbahan… IBARRA: Patawarin mo ako Maria Clara, pero hindi ko na ito matitiis pa! DAMASO: ...tama lamang na siya'y pinarusahan na mamatay sa kulungan at-- Hindi na natuloy ni Padre Damaso ang kanyang sasabihin dahil sinunggaban siya ni Ibarra na hawak-hawak ang isang patalim. IBARRA: Hahayaan ko kayong insultuhin ako ngunit 'wag na 'wag ninyong babastusin ang alaala ng aking ama! KABABAIHAN: Maghunos-dili ka Ibarra. Alagad ng Diyos ang kinakalaban mo. IBARRA: Alagad ng Diyos? Paano n'yo nasabing siya'y alagad ng Diyos? Ang taong ito ang naghatid sa aking ama sa kabiguan, na naging dahilan ng kanyang pagkamatay. At ngayon, nagawa pa niyang bastusin ang alala nito. Ganito ba ang gawain ng isang alagad ng Diyos? MARIA CLARA: Crisostomo! Pakiusap…alang-alang man lamang sa akin, 'wag mong saktan si Padre Damaso. Binitawan ni Ibarra ang takot na si Padre Damaso. IBARRA: Maria Clara, kung hindi lamang kita mahal, baka nakita n'yo na kung may dugo ba talagang dumadalo'y sa mga ugat ng taong iyan! Lumisan si Ibarra at iniwan ang umiiyak na si Maria Clara. End of Scene. SCENE 11 Si Donya Consolacion at Sisa Narininig ni Donya Consolacion si Sisa na umaawit kaya ipanatawag niya ito sa mga guardia civil. CONSOLACION: Mga guardia civil! GUARDIA CIVIL: Bakit po Señora? CONSOLACION: Sino iyang kumakanta? GUARDIA CIVIL: Siya po, ang baliw. CONSOLACION: Dalhin n'yo siya rito. GUARDIA CIVIL: Masusunod po, Señora. Kinuha ng mga guardia civil ang baliw na si Sisa. GUARDIA CIVIL: Narito na po siya, Señora. CONSOLACION: Pakantahin n'yo siya. GUARDIA CIVIL: Hoy Baliw! Umawit ka! Awit na! Awit na! At umawit naman si Sisa. CONSOLACION: Magaling! Mga guardia civil, maaari na kayong umalis. GUARDIA CIVIL: Opo, Señora. Umalis ang mga guardia civil. CONSOLACION: Hoy Baliw! SISA: Baliw? Sinong baliw? Ha! Ha! Ha! Baliw! CONSOLACION: Sumayaw ka! SISA: Sumayaw? CONSOLACION: Gayahin mo ako. Sumayaw ang donya. SISA: Ha! Ha! Ha! Sumasayaw ang matandang baliw! CONSOLACION: Hoy! Hindi ako ang baliw! Ikaw! SISA: Ako? Ako ang baliw? Ha! Ha! Ha! Ako ang baliw! CONSOLACION: Oo. Ikaw nga! At inuutusan kitang sumayaw! SISA: Ayoko. Ayokong sumayaw! Baliw lang ang sumasayaw. Ha! Ha! Ha! Pinalo ni Donya Consolacion si Sisa gamit ang isang latigo. CONSOLACION: Sabi nang ikaw ang baliw! Baliw ka talaga! Baliw! Baliw! SISA: Aray! Biglang dumating ang Alperes at inawat ang donya. ALPERES: Consolacion! Ano ba itong ginagawa mo?! CONSOLACION: Bitiwan mo nga ako! Tuturuan ko ng leksyon ang baliw na 'yan! ALPERES: Tumigil ka nga! Hindi ka na naawa. May sira ka na rin talaga, ano? SISA: Dugo! Basilio? Crispin? Ang mga anak ko! Dugo! Ha! Ha! Ha! ALPERES: Mga Guardia Civil! Bihisan n'yo at gamutin ang babaeng ito. Bukas ay ihatid n'yo siya sa tahanan ni Crisostomo Ibarra. End of Scene. SCENE 12 Si Alfonso Linares Sa tahanan nila Kapitan Tiyago ay dumating ang mag-asawang de Espadaña kasama ang isang binatang Kastilang nagngangalang Alfonso Linares upang alamin ang kalagayan ng may sakit na si Maria Clara. TIYAGO: O Doña Victorina, kayo pala. Tuloy kayo. VICTORINA: Magandang araw, Kapitan Tiyago at Isabel. TIYAGO: Mukhang may kasama yata kayo- VICTORINA: Ahh oo-- ALFONSO: Magandang araw po, ako nga po pala si Alfonso Linares. TIYAGO: Magandang araw rin sa iyo, iho. TIBURCIO: Kumusta na ang kalagayan ni Maria Clara? ISABEL: Wala pa rin pong pagbabago, Don Tiburcio. Nagtungo sila sa silid ni Maria Clara. TIBURCIO: Iha, kumusta na ang iyong pakiramdam? MARIA CLARA: Sumasakit pa rin po ang aking ulo, doktor. ALFONSO: Doña Victorina, siya po ba si Maria Clara? VICTORINA: Oo, Alfonso. ALFONSO: Tunay nga po talagang napakaganda niya. Biglang dumating ang matabang kura na si Padre Damaso. TIYAGO: Magandang araw po, Padre Damaso. DAMASO: Nasaan na siya? TIYAGO: Nagpapahinga po siya sa kanyang silid. Nagtatakbong tumungo si Padre Damaso. DAMASO: Maria Clara! MARIA CLARA: Padre Damaso...salamat po sa pagbisita ninyo. DAMASO: Labis akong nag-alaala sa iyo, iha. Magpagaling ka kaagad. MARIA CLARA: Opo. DAMASO: O sige iha, magpahinga ka muna. MARIA CLARA: Opo, padre. Lumabas si Padre Damaso sa silid ni Maria Clara at pumunta sa sala. VICTORINA: Padre Damaso. DAMASO: Victorina, sino iyang kasama mo? VICTORINA: Ang totoo niyan ay kanina ko pa po siya gustong ipakilala sa inyo, padre. Siya po si Alfonso Linares, ang inaanak ng inyong bayaw. DAMASO: Inaanak ng aking bayaw? Ikaw na nga ba ang inaanak ni Carlicos? ALFONSO: Opo, ako na nga po, padre. DAMASO: Ano'ng saya ko't sa wakas ay nakita na kita, iho. ALFONSO: Ako rin po, padre. Matagal ko na po kayong gusto makilala. VICTORINA: Nandirito po siya upang maghanap ng mapapangasawa, padre. DAMASO: Ng mapapangasawa? Madali lamang iyan...maghintay ka lamang, iho. End of Scene. SCENE 13 Ang Dalawang Donya Naglalakad na magkahawak-kamay ang mag-asawang de Espadaña kasama si Linares hanggang sa napadaan sila sa tahanan ni Doña Consolacion. CONSOLACION: Pwe! Ano ba naman 'yan! Ang papangit naman ng dumadaan! VICTORINA: Hoy! Labandera, kami ba ang pinariringgan mo?! CONSOLACION: Bakit, nataman ka ba? Ha! Ha! At ano'ng sinabi mo? Labandera? Gusto mo labhan ko 'yang kulot mong buhok? Baka naman gusto mo plantiyahin ko pa? VICTORINA: Hoy matandang mangkukulam, kung makapagsalita ka, akala mo kung sino kang maganda! Bumaba si Doña Consolacion hawak-hawak ang latigo ng asawa Tiyempo namang dumatig ang alperes. CONSOLACION: Ano'ng sabi mo?! Gusto mong magtuos tayo? VICTORINA: Hindi kita uurungan! Namagitan si don Tiburcio sa kanilang labanan. ALPERES: Pwede bang tumigil na kayong dalawa, para kayong mga bata! VICTORINA: Alperes, pagsabihan mo iyang asawa mong mukhang mangkukulam! ALPERES: Kung hindi ka lang isang babae- TIBURCIO: Tayo na Victorina, wala tayong mapapala sa mga iyan. CONSOLACION: Ang kapal ng mukha mo, pilay na pekeng manggagamot! Nagtungo ang mag-asawang de Espadaña sa tahanan ni Kapitan Tiyago. VICTORINA: Tiburcio, bakit hindi mo man lamang hinamon ang mayabang na alperes na 'yon?! TIBRUCIO: Mukha ba akong may laban sa kanya? VICTORINA: Ikaw Alfonso! Binabalaan kita, kapag hindi mo sila hinamon, hindi ka makakasal kay Maria Clara, at malalaman ng lahat ang tunay mong pagkatao! End of Scene. SCENE 14 Ang Pagdakip kay Ibarra Natungo si Elias sa tahanan ni Crisostomo Ibarra. ELIAS: Tao po! Tao po! IBARRA: Elias! ELIAS: Señor Ibarra, iligtas po ninyo ang inyong sarili, umalis na kayo sa lugar na ito. IBARRA: Ano'ng ibig mong sabihin? ELIAS: May pag-aalsa pong magaganap at kayo ang palalabasing nagpasimuno nito. IBARRA: Ngunit sino ang…? ELIAS: Hindi ko po alam kung sino ang may pakana nito, Señor. IBARRA: Ano pa ba ang dapat kong gawin? ELIAS: Ihanda po ninyo ang inyong mga papeles at sunugin po ninyo ang mga ito. Magtungo kayo kahit saan-iyong hindi nila kayo masusundan. Alam ko pong mahirap ang basta-basta na lamang umalis sa bayan na ito, ngunit, wala na pong ibang paraan. IBARRA: Maraming salamat, kaibigan. Pumunta si Ibarra sa tahanan nila Kapitan Tiyago habang pinamunuan ni Padre Salvi ang dasal. Bigla silang nakarinig ng sunud-sunod na putok. Sumigaw ang Alperes sa labas. Nataranta silang lahat at nagmadaling umuwi si Ibarra at nag-empake. Bigla namang may kumalabog sa pinto. IBARRA: Sino 'yan? SARHENTO: Kami'y mga alagad ng batas! IBARRA: Bakit po- SARHENTO: Arestado ka! Sumama ka sa amin! Mahinahong sumama si Ibarra sa kanila. Bumalik si Elias sa tahanan ni Ibarra at sinunog ito at agad na umalis. Nang dumating na ang guardia civil, sunog na ang buong bahay. End of Scene. SCENE 15 Tugisan sa Lawa Isang gabi, may isang salu-salong naganap sa tahanan ni Kapitan Tiyago. Pinag-uusapan ng mga panauhin ang balita tungkol sa pagkadakip kay Crisostomo Ibarra, kasabay nito ang balitang ikakasal na si Maria Clara sa kastilang si Alfonso Linares. Ang malungkot na dalaga ay nagtungo sa Asotea at pinagmasdan ang ilog. At makalipas ang ilang sandali nakita niya ang isang bangkang paparating. MARIA CLARA: Crisostomo…? IBARRA: Mahal ko...tinulungan ako ni Elias na makatakas. MARIA CLARA: Patawarin mo ako, mahal ko. IBARRA: Hindi masama ang loob ko sa'yo. Ako ang patawarin mo...dahil kailangan ko nang lumayo sa'yo...sa lugar na ito... MARIA CLARA: Hindi. Hindi ka dapat humingi ng tawad, dahil nasisiguro ko, mag-aalinlangan ka sa akin kapag nalaman mong… IBARRA: Nalaman kong ano? MARIA CLARA: ...ang tunay kong ama ay ang kinasusuklaman mong si Padre Damaso... IBARRA: Paano- MARIA CLARA: Basta lagi mong tandaan, kahit nasaan ka man, ikaw lamang ang iibigin ko, Crisostomo. IBARRA: Paalam, Maria Clara... Umalis na si Ibarra at napaiyak na lamang si Maria Clara. IBARRA: Elias, saan ba tayo tutungo? ELIAS: Sa isang kaibigan ko sa Mandaluyong, Señor. IBARRA: At pagkatapos? ELIAS: Mamuhay po kayo nang tahimik sa ibang bansa. IBARRA: Ako lamang? Bakit hindi mo ako samahan at magturingan tayong parang magkapatid? ELIAS: Para saan pa? IBARRA: Para makabawi ako sa kasalanan ng aking mga ninuno sa inyong pamilya at sa lahat ng tulong mo. ELIAS: May paparating! Magtago kayo gamit ang mga damo. Sinundan sila at sinalubong ng mga bangkang lulan ng mga guardia civil. ELIAS: Marunong po ba kayong sumagwan? IBARRA: Oo. ELIAS: Iligtas ninyo ang inyong sarili…ililigaw ko sila. IBARRA: 'Huwag Elias, labanan natin sila- ELIAS: Magkita tayo sa Noche Buena sa tabi ng puntod ng inyong lolo. Tumalon si Elias at sa tuwing siya'y lilitaw, nakatanggap siya ng mga putok. Nabahisan ng kanyang dugo ang ilog. End of Scene. SCENE 16 Ang Paliwanag ng Pari Nakatitig ni Maria Clara sa pahayagang naglathala ng kamatayan ni Crisostomo. MARIA CLARA: Hindi!!! Hindi ito maaari...mahal ko... DAMASO: Ano'ng nangyari sa'yo, anak ko? MARIA CLARA: Masaya na po ba kayo? DAMASO: Ano'ng ibig mong sabihin- MARIA CLARA: Wala na siya. Patay na si Crisostomo. Wala na ang taong mahal ko... DAMASO: Ngunit- MARIA CLARA: Tanging si Ibarra lang ang mahal ko, walang iba. Hindi ko mahal si Alfonso…at hindi ako magpapakasal sa kanya. DAMASO: Ngunit- MARIA CLARA: Kung itutuloy n'yo pa rin ang pagpapakasal sa aming dalawa…magpapakamatay ako! DAMASO: Patawarin mo ako, iha. Patawarin mo ako…kung nanghimasok ako sa inyo ni Ibarra…sa buhay mo. Patawad, anak ko. MARIA CLARA: Magmomongha na lamang ako. DAMASO: Kung iyan ang iyong kagustuhan. Iniwan ni Maria Clara ang nakaluhod niyang ama. DAMASO: Diyos ko, ito na ba ang parusa sa lahat ng aking nagawang kasalanan? End of Scene. SCENE 17 Noche Buena Nagkitang muli sina Basilio at Sisa. BASILIO: Inay! SISA: Sino ka? BASILIO: Inay, si Basilio po, ang anak n'yo! SISA: Ha! Ha! Ha! Anak? Hindi kita anak…hindi kita kilala. Pumasok si Sisa sa libingan ng matandang kastila. BASILIO: Inay, 'wag po kayong matakot sa akin. Inay! SISA: Basilio? BASILIO: Opo inay, ako nga po. SISA: Anak ko- Biglang nawalan ng malay si Sisa. BASILIO: Inay! Inay! Bakit n'yo po ako iniwan, Inay. Inay! ELIAS: Iho… BASILIO: Sino po kayo? ELIAS: Ano'ng gusto mong gawin sa inay mo? BASILIO: Gusto ko po siyang ilibing sa sementeryo...ngunit wala po akong pera. ELIAS:Kumuha ka na lamang ng panggatong. Malapit na rin ang kamatayan ko, iho. At sa sandaling mangyari iyon, sunugin mo ang aming mga katawan hanggang sa maging abo. Pagkatapos, maghukay ka at may makikita kang kayamanan, gamitin mo ito sa iyong kinabukasan. Naiintindihan mo ba? BASILIO: Opo, ginoo. ELIAS: Mamamatay akong…hindi masisilayan…ang pagsikat ng araw...sa aking bayan. Tumingala si Elias sa langit at nawalan na ng buhay... End of Scene.


Tatsulok na daigdig?

itoy nangangahulogan sa mga tao na ang mundo ay hindi paralang sa kanila,lalong lalo na sa mga masasamang taoNi Natsumi Soseki Salin ni Aurora E. BatnagPaakyat sa landas ng bundok, nakapag-isip-isip ako. Kapag laging utak ang pinapangibabaw mo, magiging malupit ka, sumagwan ka sa ilog ng emosyon at matatangay ka ng agos. Palayain mo naman ang iyong mga hangarin at di ka mapakali sa iyong pagkakakulong. Hindi kasiya-siyang mamuhay rito, sa daigdig na ito. Habang lumulubha ang pagkayamot,ibig mong tumakas kung saan higit na magaan ang buhay. Pagdating lang sa puntong una mong napag-isip-isip na sadyang mahirap mabuhay kahit malayo na ang narating mo, saka isinisilang ang isang tula, o nalilikha ang isang larawan. Ang mundong ito ay di likha ng Diyos o ng demonyo kundi ng mga karaniwang tao sa ating paligid; yaong mga nakatira sa tapat o sa kapitbahay, na tinatangay ng pang-araw-araw na agos ng pamumuhay. Maaaring napakahirap mabuhay sa mundong ito na nilikha ng mga karaniwang tao pero may iba pa bang mapupuntahan? Kung mayroon man,tiyak iyon ay isang lupaing ³di-pantao´, at anong malay natin,baka mas kasumpasumpa pa ang mundong iyon kaysa rito? Hindi tayo makatatakas sa daigdig na ito. Samakatuwid, sa hirap ng buhay, wala kang magagawa kung di magpakaginhawa sa taghirap, bagamat maikling panahon lamang ang kaya mong tiisin, upang kahit papaano¶y makaya mo ang iyong maikling buhay. Sa puntong ito nagsisimula ang bokasyon ng isang alagad ng sining at dito rin itinatalaga ng langit ang gawain ng isang pintor. Pasalamatan mo ang langit dahil sa mga tao na sa iba¶t ibang paraan ng kanilang sining, ay naghahatid ng katiwasayan sa mundo at nagpapataba ng mga puso. Alin sa mundo ang lahat ng alalahanin at problemang nagpapabigat sa buhay sa halip ay ilarawan ang isang daigdig na punung-puno ng biyaya at pagmamahal. Magkakaroon ka ng musika, ng isang larawan, o tula, o iskultura. Hindi lang ito, idaragdag ko pang hindi kailangang magkatotoo ang pananaw na ito. Sapat nang ilarawan sa isip at magkakabuhay ang tula, magkakahimig ang awit. Bago mo pa man isulat ang iyong inisip, mararamdaman mong parang napupuno ang iyong dibdib ng kristal na taginting ng mga kampanilya; at kusang magliliwanag sa iyong mga mata ang lahat ng maningning na kulay, kahit di nagagalaw sa kabalyete ang iyong kanbas na di pa nahahaguran ng pintura. Sapat nang magkaroon ka ng ganitong pananaw sa buhay at ang marumi¶t bulgar na mundong ito ay magiging malinis at maganda sa mga mata ng iyong kaluluwa. Maging ang makata na wala pang naisusulat kahit isang taludtod, o ang pintor na walang pintura at wala pang naipipinta kahit isang bahagi ng kanbas, ay makatatagpo ng kaligtasan, at makaaangat sa mga makamundong hangarin at damdamin. Kailanma¶t ibig, mapapasok nila ang isang daigdig ng dalisay na kalinisan, at kapag naitapon ang pagkakasakim at pagkamakasarili, ay makapagbubuo ng walang katulad at di mapantayang daigdig. Sa lahat ng ito, higit pa silang maligaya kaysa sa mayayaman at tanyag; kaysa sa sino mang panginoon o prinsipeng nabuhay sa mundong ito; tunay na mas maligaya kaysa sa lahat ng nagtatamasa ng pagmamahal sa bulgar na mundong ito.Pagkaraang mabuhay nang dalawampung taon, napag-isip-isip kong karapatdapat mamuhay sa mundong ito. Sa edad na beinte-singko, naunawaan ko na tulad ng liwanag at dilim na magkabilang tabi ng iisang bagay, saan man may liwanag ng araw, tiyak na may anino. Ngayon, sa edad na treinta, ganito ang nasasaisip ko: sa kailaliman ng kaligayahan, naroroon ang kalungkutan; at kung lalo kang maligaya, lalo ring matindi ang sakit. Subukin mong ihiwalay sa lungkot ang tuwa at mawawalan ka ng kapit sa buhay. Itabi mo ang mga ito sa isang sulok at guguho ang mundo. Mahalaga ang pera, pero kapag naipon, di ba nagiging problema lamang ito na bumabagabag hanggang sa pagtulog? Ang pag-ibig na nakatutuwa pero kapag nagkapatung-patong ang mga kagalakang ito hahanap-hanapin mo ang mga araw noong di mo pa kilala ang tuwa. Ang mga balikat ng estado, ang Gabinete, ang nagsusuporta ng mga pasanin para sa milyun-milyon, ang mga paa nito; at pabigat sa kanila ang mga sagutin ng gobyerno. Iwasan mong kumain ng napakasarap na bagay, at pakiramdam mo¶y may nakaligtaan ka. Kaunti lamang ang kainin mo at pagtindig mo sa mesa, mararamdaman mong gusto mo pang kumain. Kumain ka nang napakarami at pagkaraan ay sasama ang pakiramdam mo. Sa bahaging ito ng paglalakbay ng aking isip, napatapak ang aking kanang paa sa isang matulis na bato at nadulas ako. Tuluyan na akong bumagsak matapos kong bawiin ang kaliwang paa na bigla kong naisipa sa pagtatangkang mabalanse ang katawan ko. Mabuti na lamang at napaupo ako sa isang malaking bato na may lapad na tatlong piye, kaya ang nangyari lamang ay nakalog ang kahon ng pintura na nakasukbit sa aking balikat. Swerte na lamang at walang nasira. Nang tumayo ako at tumingin sa paligid, napansin ko sa dakong kaliwa ng landas ang isang namumukod na tuktok na korteng baliktad na balde. Nababalutan ito mula ibaba hanggang itaas ng makapal na berdeng puno, na di ko makilala kung cryptomeria o sipres. Sumasalit sa mga dahon ang ilang kumpol ng ligaw na cherry na kulay maputlang pula at dahil sa napakakapal na ulap sa ibabaw tila naglanguyan at naghalo ang mga kulay at imposibleng makita nang malinaw ang mga puwang sa pagitan ng mga puno at sanga. Nasa di kalayuan ang isang kalbong bundok. Namumukod ito sa paligid at parang abot-kamay lamang ang layo. Parang pinalakol ng isang higante ang walang kapunu-punong gilid nito at napakatarik ng batuhang mukha na diretsong pababa sa kapatagang nasa kailaliman. Sa tingin ko¶y pulang pino ang nag-iisang punong iyong nasa tuktok. Kitang-kita maging ang mga piraso ng langit na masisilip sa pagitan ng mga sanga. May dalawampung yarda sa dako pa roon, biglang naputol ang landas, pero pagtingala ko, may nakita akong isang pigurang nakabalot ng pulang kumot na pababa sa gilid ng bundok, at naitanong ko sa aking sarili, makarating kaya ako roon kung aakyat ako. Terible ang daang ito. Kung lupa lamang ito, hindi sana ganito katagal lakarin, pero may nakabaong malalaking bato sa daan.Mapapantay mo ang lupa, pero nakausli pa rin ang mga bato. Mapagpipirapiraso mo ang maliliit na bato, pero hindi ang malalaki. Hindi mo maaalis ang mga batong iyon. Ang mga bato ay parang nangungutya at tiwalang-tiwala sa sarili na nakapwestong di masusupil sa tambak ng di patag na lupa. Wala yatang daan dito na di mo muna paghihirapan. Kung gayon, dahil ayaw magparaan ng ating kalabang di mapagbigay, kailangang umakyat tayo o kaya¶y ikutan ito. Hindi pa rin madaling lakarin ang lugar na ito kahit hindi ito mabato. Mataas ang magkabilang tabi at may hukay sa gitna ng landas. Ang hukay na ito ay mailalarawan sa pamamagitan ng heometriya. Tatsulok ito na ang lapad ay may anim na piye, na ang mga gilid ay nagtatagpo sa isang matulis na anggulo, na nasa gitna ng landas. Para kang naglalakad sa ilalim ng ilog sa halip nasa isang landas. Dahil sa simula pa¶y di ko na inisip na magmadali, magdahan-dahan lang ako sa paglakad at haharapin ang di mabilang na paliku-liko kapag nanduon na. Sa ibaba ng aking kinatatayuan, biglang umawit ang isang pipit. Ngunit kahit gaano ko pa man titigan ang kapatagan, talagang ni anino ng ibon ay di ko makita; ni hindi ko malaman kung saan ito naroroon. Malinaw kong naririnig ang tinig nito, pero hanggang doon lamang. Dahil malakas at walang tigil ang pagawit ng ibon, pakiramdam ko¶y masiglang nagpaparoo¶t parito ang hangin para matakasan ang nakaiinis na kagat ng libu-libong pulgas. Talagang hindi tumigil ang ibong iyon kahit saglit. Para bang hindi ito masisiyahan hangga¶t hindi nakaaawit nang husto araw at gabi sa buong nakasisiyang tagsibol; at hindi lamang umawit kundi patuloy na lumipad magpakailanman. Walang dudang doon na mamamatay ang pipit sa itaas ng ulap. Maaring sa pinakaitaas ng kanyang paglipad, mararating ng pipit ang lumulutang na ulap at doo¶y lubusang maglalaho hanggang sa tanging boses na lamang ang maiiwan, na ikinukubli ng hangin. Biglang lumiko ang landas sa isang nakausling kanto ng bato. Ang isang bulag ay maaring magtuluy-tuloy hanggang sa bingit, pero naiwasan ko ang peligro at nakuha kong kumanan. Sa ibaba, natanaw ko ang mga rape-blossom na parang alpombrang nakalatag sa kapatagan. Mapapadpad kaya roon ang isang pipit? ± Hindi. Siguro, naisip ko, lilipad ito mula sa mga ginintuang bukirin. Pagkaraa¶y inilarawan ko sa isip ang dalawang pipit, ang isa¶y pasisid habang ang isa nama¶y paitaas, nagkasalubong sa paglipad. Sa wakas ay naisip kong pasisid man o paitaas o magkasalubong man sa paglipad, malamang magpapatuloy pa rin ang masiglang pag-awit ng pipit. Sa tagsibol, inaantok ang lahat. Nalilimutan ng pusa na manghuli ng daga, at nalilimutan ng tao ang kanilang mga utang. Kung minsan, pati kaluluwa¶y nalilimutan nila at sila¶y nagmimistulang tuliro. Ngunit nang tanawin ko ang dagat na iyon ng mga rapeblossom, waring natauhan ako. At nang marinig ko ang awit ng pipit, naglaho ang ulap at muli kong natagpuan ang aking kaluluwa.Hindi lamang lalamunan ang umaawit sa pipit, kundi ang kabuuan nito. Sa lahat ng nilalang na maaaring magsatinig sa mga gawain ng kaluluwa, walang sinlakas at buhay na buhay na gaya ng pipit. Tunay itong kaligayahan. Kung nasasaisip mo ito at maaabot mo ang ganitong antas ng kaligayahan, iyon ay tula. Biglang pumasok sa isip ko ang tula ni Shelley tungkol sa pipit. Tinangka kong bigkasin, pero dadalawa o tatlong saknong lang ang naaalala ko. Narito ang ilang taludtod:Lumilingon at tumatanaw Hinahangad ang wala sa kamay: May halong pait Ang pinakamatapat mang halakhak, Pinakamatamis ang awit tungkol Sa pinakamatinding sakit.Gaano man kaligaya ang makata, hindi niya maibubuhos sa awit ang kanyang galak tulad ng malaya at walang pakialam na taos-pusong pag-awit ng pipit. Madalas gamitin sa Kanluraning panulaan, at makikita rin sa panulaang Tsino, ang pariralang ³di mabilang na bushel ng kalungkutan.´ Marahil, bushel ang ginagamit sa pagsukat sa lungkot ng makata, samantalang sa kariniwang tao ay ni hindi pa makapupuno ng pint man lamang. Marahil, ngayong napag-isip-isip ko, dahil mas mapagalala ang makata kaysa sa karaniwang tao, mas matalas ang kanyang pakiramdam. Totoong may mga sandaling nakadarama siya ng di masukat na tuwa, pero mas madalas din naman siyang nakadama ng di masukat na lungkot. Dahil dito, dapat munang isaalang-alang na mabuti bago ka magpasiyang maging makata.Dito, pantay-pantay ang landas nang may ilang hakbang. Nasa kanan ang burol na natatakpan ng mga palumpong, at sa kaliwa naman, hanggang sa maaabot ng tanaw ay puro rape-blossom. Sa magkabila, nakatapak ako ng mga dandelion, na may mga dahong parang ngipin ng lagari na nakatayong nagmamalaki upang ipagtanggol ang ginintuang lobo sa gitna. Nakapanghihinayang dahil sa katatanaw ko sa mga rape-blossom ay natapakan ko ang mga dandelion. Pero paglingon ko, nakita kong di nagalaw ang mga ginintuang lobo sa pagitan ng mga nagsasanggalang na dahon. Kaylayang buhay! Binalikan kong muli ang aking iniisip. Siguro, hindi mawawala sa makata ang kalungkutan, pero nang marinig kong umaawit ang pipit, ni katiting na sakit o lungkot ay wala akong naramdaman; at pagtingin ko sa mga rape-blossom, ang tanging alam ko¶y lumulukso at sumasayaw ang aking puso. Gayon din ang nadama ko nang makita ang dandelion at ang namumukadkad na cherry, na ngayo¶y nawala na sa aking paningin. Doon sa kabundukan, malapit sa kagalakang hatid ng kalikasan, lahat ng makikita mo at maririnig ay nakasisiya. Ito¶y galak na di mababawasan ng alinmang hirap. Posibleng manakit ang mga binti mo, o maaring sabihin mong wala kang makaing masarap, pero iyon lang, at wala nang iba. Bakit kaya ganito? Siguro, dahil pagtingin mo sa tanawin para bang nakatingin ka sa isang larawang binuksan para sa iyo, o kaya¶y nagbabasa ka ng tula sa isang iskul. Sarili mo ang buong paligid, pero dahil iyo¶y gaya ng larawan o tula, hindi mo naiisipang paunlarin ito, o magkapera sa pamamagitan ng pagtatayo ng riles mula sa siyudad. Wala kang inaalalang anuman sapagkat tanggap mo ang katotohanang walang magagawa ang tanawing ito para busugin ka o kaya¶y dagdagan ng kahit kusing ang iyong suweldo, kaya kuntento ka nang pagmasdan na lamang ito. Ito ang malaking pang-akit ng Kalikasan na sa isang kisap-mata, madidisiplina nito ang puso at isip, maisasantbi ang lahat ng paghamak, at ihahatid ang mga ito sa dalisay at walang dungis na daigdig na tula. Sa obhetibong pananaw, masasabing maganda ang pagmamahal ng isang lalaki sa kanyang asawa o sa kanyang mga magulang, at mainam maging tapat at makabayan. Ngunit kapag kasangkot ka na sa mga ito, bubulagin ka ng marahas na agos ng mga kontra at kampi, mga bentaha at disbentaha, at di mo na makikita ang ganda at kinang, at tuluyan nang maglalaho ang tula. Para mapahalagahan ang tula, kailangang lumagay ka sa lugar ng miron na dahil puwedeng lumayo, ay makikita ang tunay na nangyayari. Sa puwestong ito lamang magiging nakasisiya ang isang nobela o dula dahil malaya ka sa mga personal na interes. Makata lamang habang nanonood o nagbabasa, at di ka pa aktuwal na kasangkot.Pagkasabi nito, dapat kong amining karamihan ng mga dula at nobela ay puno ng pagdurusa, at pagluha, kaya kahit miron lamang ay di maaaring di masangkot sa emosyon. Matatagpuan na lamang niya, na sa isang punto ay karamay na siya, at nagdurusa rin, naiinis, nagiging palaaway, at umiiyak. Sa ganitong pagkakataon, ang tanging bentaha sa kanyang puwesto ay ang pagyayaring hindi siya apektado ng ano mang damdamin ng kasakiman o paghahangad ng personal na ganansiya. Ngunit ang kawalan niya ng interes ay nangangahulugang ang ibang mga damdamin niya¶y higit pang matindi sa karaniwan. Kaysaklap naman! Sa loob ng mahigit na tatlumpong taon ng pamumuhay sa daigdig na ito, labis na ang nararanasan kong pagdurusa, galit, paglaban, at kalungkutan na di napapawi; at talagang napakahirap kung paulitulit na matatambakan ng pampagising sa mga emosyong ito kapag nagpupunta ako sa teatro, o kapag nagbabasa ako ng mga nobela. Ibig ko ng tulang naiiba sa karaniwan, at nag-aangat sa akin, kahit pansamantala, mula sa alikabok at dumi ng pang-araw-araw na buhay; hindi yaong nagpapatindi nang higit sa karaniwan sa aking damdamin. Walang duda, gaano man kadakila, na walang emosyon at iilang nobela ang tiwalag sa konsepto ng tama at mali. Tatak na ng nakararaming mandudula at nobelista ang kawalang kakayahang humakbang palabas sa makamundong ito. Ang mga kalikasang pantao ang sentro ng paksa ng mga Kanluraning makata sa partikular kaya di nila pinapansin ang daigdig ng dalisay na panulaan. Dahil dito, pagdating sa dulo ay mapapahinto sila dahil hindi nila alam kung may matatagpuan pa sa dako pa roon. Kuntento na silang talakayin ang karaniwang itinitindang simpatiya, pag- ibig, katarungan, at kalayaan, na pawang matatagpuan sa pansamantalang palengke na tinatawag nating buhay. Maging ang pinakamatulin sa mga ito ay abalang-abala sa pangaraw-araw na gawain, kaya ni hindi na nagkakapanahong kalimutan ang susunod na pagbabayaran. Hindi kataka-takang nakahinga nang maluwag si Shelley nang marinig niya ang awit ng pipit. Mabuti na lamang at paminsanminsan, ang mga makatang Silanganin ay nagkakaroon ng sapat na pagkaunawa upang makapasok sa daigdig ng dalisay na panulaan.Sa ilalim ng halamang-bakod Sa Silangan pumili ako ng krisantemo, At naglakbay ang aking paningin sa mgaBurol sa Timog.Dadalawang taludtod, ngunit kapag nabasa mo ang mga ito, lubos mong mamamalayan kung papaanong ganap na nagtagumpay ang makata na makalaya sa mapaniil na mundong ito. Hindi ito tungkol sa babaeng nakasilip sa kabilang bakod; o sa mahal na kaibigang nakatira sa kabilang burol. Ang makata ay nasa ibabaw ng lahat ng ito. Sapagkat natanggal na niya ang lahat ng alalahanin tungkol sa bentaha at disbentaha, tubo at pagkalugi, natamo na niya ang dalisay na takbo ng isip.Nag-iisa, sa gitna ng kawayanan Kinalabit ko ang kuwerdas; At mula sa aking alpa Pumailanlang ang nota.Sa madilim at di dinadaanang landas Tumatanglaw ang buwan sa pagitan ng mga dahon.Sa pagitan ng iilang maikling linyang ito, isang buo at bagong mundo ang malilikha. Ang pagpasok sa mundong ito ay di tulad ng pagpasok sa mundo sa mga popular na nobelang gaya ng Hototogisu at Konjiki Yasha. Para itong pagtulog nang mahimbing at pagtakas sa nakapapagod na mga bapor, tren, karapatan, tungkulin, moral, at kagandahang- asal. Ang uring ito ng tula, na hiwalay sa mundo at sa mga problema nito, ay sing-halaga ng pagtulog upang matagalan natin ang bilis ng pamumuhay sa ikadalawampung dantaon. Gayon man, sa kasamaang palad, lahat ng makabagong makata, kabilang na ang kanilang mga mambabasa, ay labis na nabighani sa mga Kanluraning manunulat kaya hindi makuhang maglakbay sa lupain ng dalisay na tula. Hindi ko talagang propesyon ang pagtula, kaya hindi ko intensiyong mangaral tungkol sa makabagong panulaan, upang mapagbagong-loob ang iba na sumunod sa uri ng pamumuhay nina Wang Wei at Tao Yuan-Ming. Sapat nang sabihing sa aking opinyon, ang inspirasyong natatamo sa kanilang mga akda ay higit pang mabisang panlaban sa mga problema ng makabagong pamumuhay kaysa sa panonood ng sine o pagdalo sa mga sayawan. Bukod dito, para sa akin, ay higit na kasiya-siya ang ganitong uri ng tula kaysa sa Faust o Hamlet. Ito ang tanging dahilan kung bakit pagdating ng tagsibol, mag-isa kong nilalakad ang landas sa bundok, sukbit sa balikat ang aking tripod at kahon ng pintura. Hinahanap-hanap kong makuha mula sa Kalikasan mismo ang kahit na bahagyang atmospera ng daigdig nina Yuan-Ming at Wang Wei; at kahit pansamantala lamang, naglalakad-lakad ako sa lupaing lubusang hiwalay sa mga pandama at emosyon. Ito'y isang kakatwang ugali ko. Mangyari pa, tao lamang ako. Kaya gaano man kahalaga sa amin ang ganitong napakasarap na pagkatiwalag sa mundo, may hanggan kung saan ako makapag-iisa sa isang panahon. Hindi ako naniniwalang maging si Tao Yuan-Ming ay walang tigil na pinagmasdan ang mga Katimugang burol sa loob ng ilang taon. Ni hindi ko mailarawan sa isip si Wang Wei na natutulog sa kanyang pinakamamahal na kawayanan nang walang kulambo. Malamang, ipinagbibili ni Tao sa isang magbubulaklak ang lahat ng krisantemong di na niya kailangan, samantalang naunahan naman ni Wang ang gobyerno sa pagbebenta ng labong sa lokal na pamilihan. Iyan ang uri ng pagkatao ko. Gaano man ako naakit sa pipit at sa mga rape-blossom, mortal pa rin ako at di nagnanais magkamping sa gitna ng kabundukan. May makikilala ka kahit sa isang lugar na tulad nito; sa isang matandang lalaki na nakapaloob sa likod ang kimono at may bandang nakabuhol sa baba; isang kabataang babaeng nakapaldang pula; kung minsan, may makakasalubong ka pang kabayo na ang mukha ay higit na mahaba kaysa sa tao. May bahid pa rin ng amoy ng mga tao ang hangin kahit dito sa taas na ilang daang piye mula sa kapatagan ng dagat. Hindi yata tamang sabihing "may bahid ", dahil inaakyat ko ang bundok na ito sa pag-asang makapagpalipas ng gabi sa isang otel sa mga mainit na bukal na Nakoi. Depende sa kinaroroonan mo, ang isang bagay ay maaring magmukhang ibang-iba. Minsan,sinabi ni Leonardo da Vinci sa isang estudyante: " Pakinggan mo ang tunog ng kampanang iyon. Iisa lang ang kampana, pero maririnig mo ito sa napakaraming paraan." Dahil sa subhetibo ang paghuhusga natin, maaring magkaiba-iba ang mga opinyon tungkol sa iisang tao, lalaki man o babae. Sa ano't ano man, dahil ang layunin ko sa paglalakbay na ito ay pagtagumpayan ang emosyon, at masdan ang mga bagay-bagay nang walang damdamin tiyak na iba na ang tingin ko sa mga tao ngayon kaysa noong namumuhay pa ako sa piling nila sa isang masikip na klayenon sa magulo at isinumpang siyudad - ang daigdig ng tao. Di man ako maging ganap na obhetibo, kahit papaano, ang damdamin ko'y di dapat maging mas matindi pa kaysa kung ako'y nanonood ng dulang Noh. Kung minsan, maging ang Noh ay nagiging sentimental. Papaano makatitiyak na hindi ka paluluhain ng Shickikiochi o Sumidagawa? Gayon man, tunay na emosyon ang treinta porsiyento ng Noh, at teknik naman ang natitirang sitenta porsiyento nito. Ang husay at pang-akit ng Noh ay hindi dahil mahusay nitong ipinamamalas ang emosyon at ugnayang pantao na parang tunay na buhay kundi dahil humahango ito ng mga pangyayaring pangkaraniwan saka ito dinadamitan ng patung-patong na sining, upang makalikha ng mabagal at halos nakaaantok na modelo ng kaasalan, na di makikita sa tunay na buhay. Ano kaya ang mangyayari, kung habang isinasagawa ko ang maikling paglalakbay na ito, ay ituturing kong bahagi ng dulang Noh ang mga pangyayari, at ang mga taong nakikilala ko ay mga aktor. Dahil tula ang pangunahing layunin ng paglalakbay na ito, ibig kong samantalahin na ang pagkakataon ng pagiging malapit sa kapaligirang Noh sa pamamagitan ng pagtitimpi sa aking mga emosyon hangga't maari, bagamat alam kong hindi ko lubusang maisasantabi ang mga iyon. Ang "Katimugang mga Burol" at mga "Kawayanan", ang pipit at mga rape-blossom ay may taglay na sariling karakter, na ibang-iba sa sangkatauhan. Gayon man, hangga't maari, ibig kong pagmasdan ang mga tao mula sa punto de bista ng dalisay na mundo ng tula. Kay Bassho, kahit ang kabayong umiihi sa tabi ng kanyang unan ay eleganteng paksa ng Hokku. Mula ngayon, ituturing ko na ring bahagi lamang ng pangkahalatang kanbas ng Kalikasan ang lahat ng makita kong magsasaka, negosyante, klerk sa nayon, matandang babae at lalaki. Alam kong naiiba sila sa mga pigura sa isang larawan, dahil bawat isa'y kikilos ayon sa gusto niya. Gayun pa man, sa palagay ko'y bulgar ang pagsusuri ng karaniwang nobelista sa kanilang mga tauhan, ang pagtatangka nilang silipin ang isipan ng mga ito at ang pakikialam sa pang-araw-araw nilang mga problema. Walang halaga sa akin kahit gumagalaw ang mga tao, dahil iisipin kong sila'y gumagalaw sa larawan lamang; at ang mga pigura sa isang larawan, gumalaw man nang gumalaw, ay nakakulong sa dadalawang dimensiyon. Siyempre, kung iisipin mong may tatlong dimensiyon sila, magkakaroon ng kumplikasyon dahil makikita mo na lamang na natutulak ka, at minsan pa, mapipilitan kang pag-isipan ang inyong pagbabanggaan ng mga interes. Maliwanag na imposible para kanino mang nasa sitwasyong ito na tingnan ang mga bagay sa punto de bista ng sining. Mula ngayon, magiging obhetibo ako sa pagmamasid sa lahat ng makikilala ko. Sa ganitong paraan, makaiiwas ako sa ano mang ugnayang emosyonal na maaring mamagitan sa aming dalawa, kaya hindi ako maaapektuhan gaano man siya kalapit sa akin. Sa maikling salita, para lang akong nakatayo sa harap ng isang larawan , nagmamasid sa masiglang kilos ng mga tauhan dito. Sa layong tatlong piye mula sa kanbas, mahinahon mo itong mapagmamasdan, dahil walang panganib na masasangkot. Sa ibang salita, hindi maaagaw ng sariling interes ang iyong kakayahang mag-iisip kaya maibubuhos mo ang atensiyon sa pagmamasid sa mga galaw ng mga tauhan mula sa artistikong pananaw. Nangangahulugang maibubuhos mo nang husto ang iyong pansin sa paghusga sa kung alin ang maganda at alin ang hindi. Nang makabuo ako ng ganitong konklusyon, napatingala ako at napansin kong nagbabanta ang langit. Pakiramdam ko'y nasa tuktok ko na ang bigat ng ulap. Ngunit halos di ko napansin, biglang kumalat ang ulap at ang buong kalangitan ay naging isang napakagandang dagat ng ulap, na naghuhulog ng masinsing patak ng ulang tagsibol. Nasa pagitan na ako ngayon ng dalawang bundok at malayo ang mga rape-blossom. Hindi ko nga lamang masabi kung gaano na kalayo, dahil napakasinsin ng ulan. Paminsan-minsan, may sumasalit na hangin at nahahawi ang mataas na kurtinang ulap, saka lilitaw sa dakong kanan ang maitim na abuhing gilid ng bundok. Tila may mga kabundukang nakalatag sa kabila ng kapatagan. Sa dakong kaliwa, tanaw ko ang paanan ng isa pang bundok, at kung minsan sa kabila ng parang kurtinang ambon, nabubuo ang tila aninong hugis ng mga punong pino, na nalalabas saglit at muling magtatago. Hindi ko alam kung ulan o ang mga puno ang gumagalaw, o kung ang lahat ng nasasaksihan ko ay bahagi lamang ng panaginip. Ano man iyon, sa tingin ko'y ibang-iba sa karaniwan at napakaganda. Sa dakong ito, di ko inaasahang naging napakaluwag ng daanan; dahil pantay ito, ang paglalakad ay hindi napakasakit sa likod na gaya ng dati. Mabuti naman, dahil hindi ko napaghandaan ang ulan mula sa aking sumbrero nang makarinig ako ng pagkuliling ng mga kampanilya sa layong sampu o labindalawang yarda. Mula sa kadiliman, sumulpot ang anino ng kutsero."May alam ba kayong matitigilan dito?""May tea house sa banda roon, mga isang milya ang layo. Basang-basa na kayo, a!" Isang milya pa! Lumingon ako at pinagmasdan ang kutsero na nagmimistulang anino sa isang umaandap na mahiwagang lampara, hanggang sa unti-unting sumanib ang anyo nito sa ulan at lubusang mawala sa paningin. Ang mga patak ng ulan, na kanina'y parang pinung-pinong ipa na tinatangay ng hangin, ay papalaki na ngayon at papahaba, at nakikita ko nang buo ang bawat patak. Basang-basa na ang aking haori at ang ulang bumabasa maging sa aking mga panloob na kasuotan, ay maligamgam na sa init ng aking katawan. Napakakawawa ng pakiramdam ko kaya itinakip ko sa isang mata ang aking sumbrero at binilisan ang paglakad. Kung sa iba mangyayari ito, naisip ko na ang pagkabasa sa ulan na napaliligiran ng di mabilang na patak ng pilak habang naglalakad sa abuhing kalawakan, ay magandang paksa ng isang kahangahangang tula. Kapag lubos ko lamang nalimutan ang aking materyal na buhay, at tiningnan ang aking sarili sa isang obhetibong pananaw, saka ko pa lamang maiaakma ang sarili, tulad ng pigura sa larawan sa kagandahan ng Kalikasan sa aking paligid. Sa sandaling mainis ako sa ulan, o mayamot dahil sa pagod na ako sa paglalakad, hindi na ako ang karakter sa isang tula, o ang pigura sa isang larawan, at muli akong mababalik sa dating walang pang-unawa at walang pakiramdam na lalaki sa kalye gaya ng dati. Kung ganoon ay bulag ako sa kagandahan ng nagdaraang ulap; walang pakiramdam sa pagkalagas ng bulaklak o iyak ng ibon, at lalo nang walang pagpapahalaga sa napakagandang larawan ng aking sarili na nag-iisang naglalakad sa kabundunkan isang araw ng tagsibol. Nang una, hinatak ko pababa ang sumbrero at binilisan ko ang paglakad. Nang malaunan, pinagmasdan kong mabuti ang mga paa ko. Sa wakas, talunan at laylay ang mga balikat, humakbang akong parang kawawangkawawa. Sa lahat ng dako, inaalog ng hangin ang mga tuktok ng puno, at pinagmamadali ang ulilang naglalakad. Pakiramdam ko'y napalayo na ako nang husto sa sangkatauhan!add me : fb.com/jopert2424


Ano ang nebular theory?

Teoryang Nevular:nagtuklas: Immanuel kant at Piere Simon Laplace,ng siyentisyang Pleman PrancesAyon kay Laplace,nagmula sa nebula ang sistemang solar, kasama na ang daig-dig.Mga namumuong gas at alikabok ang nebula na nakikita sa kalangitan sa pamamagitan ng mga radyasyon naUltraviolet na nagmula sa isang mainit na bituin.Nagkaroon ng interaksyon ng mga 10N sa mga malayang electron sa ulap at naging dahilan ng pagsabog nito ng liwanag sa lahat ng direksyon mabilis na nagpaikot-ikot sa sansinukob ang nebula sa loob ng ilang milyong taon unti-unti itong bumagal at sa pag ikot na naging dahilan ng paglamig at pagtigas ng mga nasabing masa hangang sa unti-unting natuklap ang mga ibabaw nito.Subalit nagpatuloy pa rin ito sa pag ikot dahilsa lakas ng pwersang centrifugal sa kanyang pag ikot humagis sa himpapawid ang mga piraso at itoy nabuong mga planeta sa tulong ng araw,ang daig-dig ay nagkaroon ng buhay,ang katubigan at himpapawid ay nabuo,kasunod ang iba"t-ibang anyo ng kalikasan