0
Ano ano ang mga kahalagahan ang ginwa ni Alexander the great na nagagamit nagagamitn parin sa kasalukuyan?
Wiki User
∙ 6y agoWant this question answered?
Be notified when an answer is posted
Add your answer:
Earn +20 pts
What is example of konkreto and di konkreto?
konkreto ang pangngalang nahahawakan,nakikita,nalalasahan at iba pang nagagamit ng pandama hal. gatas,kotse,kapatid,bundok
Ano ang ibig sabihin ng marmol?
nagagamit ang marmol sa mga ibat ibang bagat tulad ng mga pang dekorasyon Sana makatulong
What is the advantage of Philippine movie?
my own perspective, nagagamit yung mga phillipine resources, like mga venues, locations dito sa pinas. pinapakita yung totoong pagkatao ng mga pinoy. nagagamiyt yung pagiging resourceful, creativity.
What type Of business does Success Unlimited Enterprises offer in the Philippines?
naglalako ng napakamahal pro panget na books. Gudluck sa mga nagpapa-oto! Mas maraming information na makukuha sa internet kaysa sa mga books nila. Pineperahan lang tayo ng mga yan, kukulitin para kukuha ka ng books nila na hindi naman masyado nagagamit kc hindi quality mga books nila. Sayang lang pera kapag nagpa-oto ka!
Anu-ano ang mga halimbawa ng register ng wika?
Unang ginamit ni reid (1956) na sa kalaunan ay na develop ni M.A.K. Halliday, Augus Mcintosh at Peter Stevens, isang varyasasyon sa wika na may kaugnayan sa paggamit ng bnestilong formal o informalna mas madalas na nakikita/ nagagamit sa isang partikular na disiplina (akademik). Sinasabimg bawat larangan o disiplina na may ispisipikong salitang ginagamit
Ano ang ibig sabihin ng wika sa dalubwika?
1. Ito'y mabisang instrumento sa pambansang pagkakaunawaan at pagkakaisa.2. Nagagamit ito sa iba't-ibang aspeto ng pamumuhay ng tao;pang-ekonomiya,panrelihiyon,pampulitika,pang-edukasyon at panlipunan.3. Ito'y mabisang instrumento sa pambansang pagkakaunawaan at pagkakaisa.4. Nagagamit ito sa iba't-ibang aspeto ng pamumuhay ng tao;pang-ekonomiya,panrelihiyon,pampulitika,pang-edukasyon at panlipunan.Ibang kasagutan:Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan. Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at mga kaugnay na batas upang maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan. Ginagamit ang pamamaraang ito sa pagpapaabot ng kaisipan at damdamin sa pamamagitan ng pagsasalita at pagsulat. Isa rin itong likas na makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at mga hangarin sa pamamagitan ng isang kaparaanang lumilikha ng tunog; at kabuuan din ito ng mga sagisag sa paraang binibigkas. Sa pamamagitan nito, nagkakaugnayan, nagkakaunawaan at nagkakaisa ang mga kaanib ng isang pulutong ng mga taoang wika ay isang lengguwaheAng kahulugan ng wika ay lengguwahe.ang wika ay may sistema, binubuo ng arbitrayong simbolo ng mga tunog, at ginagamit para sa komunikasyon ng mga tao
Pakinabang ng pilipinas sa kanyang teritoryo sa pamamagitan ng drowing?
ang pambansang teritoryo ay binubuo ng kapuluang Pilipinas,kasama ang lahat ng pulo at karagastan na napagkaloobdito, lahat ng mga iba pang teritoryona nasa ganap na saklaw o kapangyarihan ng pilipnasRead more: Ipaliwanag_ang_pambansang_teritoryo_ng_pilipinas
Sino ang Mga taong nagbigay kahulugan sa retorika?
Ang wika'y kasangkapang ginagamit ng lahat ng uri o antas ng Tao sa lipunan. Nagagamit ito sa iba't - ibang aspekto ng pamumuhay ng Tao; pang- ekonomiya, pangrelihiyon, pampulitika, pang-edukasyon at panlipunan. Ang wika'y nawawala at namamatay kung nauubos o umuunti ang minoryang pangkat na gumagamit ng nasabing wika ngunit patuloy naman itong lumalaganap, umuunlad at nagbabago kasabay ng pag-unlad ng mayoryang pangkat na gumagamit nito. Ang Wika ayon kay Dr. Jose Villa Panganiban, ay paraan ng pagpapahayag ng kuru-kuro at damdamin sa pamamagitan ng mga salita upang makipag-unawaan sa kapwa-Tao. Ito ay binubuo ng mga salita, parirala, at pangungusap na may kahulugan. Ayon naman sa isang dalubwikang si Gleason, ang wika ay sistematikong balangkas ng isinatinig na mga tunog na pinili at isinagawa sa pamamaraang arbitraryo upang magamit sa pakikipagtalastasan ng mga taong nabibilang sa isang kultura. Arbitraryo, na ang ibig sabihin ay Hindi na pinagtatalunan at samakatuwid pinagkasunduan na gamitin na lamang.
Script ng balagtasan tungkol sa Sipag at Talino?
SIPAG O TALINOLakandiwa: Alin ang mabisang puhunan ng tao? Sa pagpapaunlad ng bayan?Sipag: sipagTalino: talinoLakandiwa: ako nga palang lakandiwang nangbuhat pa sa Bulacan. Buong galang na sa inyo'y bumabati't nagpupugay. Taglay ko din ang pag-asang, naway maging matagumpay. Patimpalak sa bigkasang, kung tawagi'y balagtasan. Paksang aking ilalatag, patiwari'y mahalaga. Pagkat nasasangkot dito'y Bayan nating sinisinta.Sa pag-unlad nitong bayan, puhuna'y ano baga, Ang SIPAG ba o TALINO ,alin ang mas mahalaga.? Kaya't inyong lakandiwa,ngayo'y muling nag-aanyaya ng dalwang mambibigkas ng mahusa'y at kilala. Ang hiling ko'y , salubungin ng palakpak ang dalawa. Panig nilang ihaharap ay suriin at magpasya.Sipag: Kapag baya'y umunlad. Ang papko'y pinupukol. Sa gobyerno at mga tao, sama-sama't tulong-tulong. Kung ang lahat ay tinatamad, bayan nati'y ano ngaun? Wala na ngang trabaho. Kabuhaya'y urong-sulong. Kasipaga'y puhunan nating lahat sa gawain, maliit man o malaki. Mahirap man ang gampanin. Kung ang ating kasipagan, itatabi't magmamaliw. Pilipinas year 2000, di natin masalapi.Talino: Akong aba'y inyong lingkod, isinilang na mahirap, at ni walang kayamanan, maaaring mailantad. Pamana ng magulang ko, ay talinong hinahangad, pamanang magtatanghal, puhunan sa pag-unlad. Sa gobyerno at lipunan, mga tao'y may puhunan na kanilang tataglayin, habang sila'y nabubuha'y. Ang talino ang nagbubuklod, sa pambansang kalayaan, nagbibigkis sa damdamin, makayao't makabayan.Lakandiwa: Matapos maihayag ang panig ng magtatalo, ngayo'y aming ihahanda sa lawak ng pagtatalo. Bawat isa'y magpapalaong sa impormasyon at sa mga issue. Kaya't inyong timbangin upang inyong mapagsino.Sipag: tuwing mayroong magagalak na halalan sa ating bayan, sinusuri mga kandidata, may nagawang kabutihan, ang anong natapos na kurso, ay di na inaalam. Kakayahan nya't sipag, tangaing pinag-uusapan, aanhin mo ang talino kung di naman nagagamit, mga tao'y umaasa, lalo't silay nagigipit. Matalinong naturingan, tamad naman walang bait. Nawawalan ng bansag, kaluluwa ang kapalit.Talino: nalimutan ng kantaro'y, mga bayaning namatay, na nagtanggol sating bayan , ng laya ay makamtan. Ngunit dahil sa talino, taglay nila nung araw, ngayon tayong lahat alipin pa ng dayuhan. Iba nga'y naging presedente o kongresman. Lahat sila ang talino ay di natin matawaran. Mga batas na pinatupad sa ating bayan, pinuhunan ay talino , kaya't sila'y naging gabay.Sipag: Sa dami ng matalino, namumumuno sa ating bansa, Ibat-ibang pagpapasya at maging paniniwala. Utos dito utos doon, sila'y di gumagawa, kaya't laging nababalang kapakanan naming dukha. Samantalang kung masipag itong mga punong halal, sa problema at kalamidad, sila'y laging naririyan, hindi na kailangang tawagin sila kung saan, pagkat pagtulong nila'y kambal ng kasipagan.Talino: Tila yata nalimutan nitong aking katunggali, sa pagtulong ay talino ang gamit palagi, pag maroong kalamidad, manlloko'y andiyan palagi, kay'yt anong mahalaga, Talino'y ipagbunyi. Matataas na gusali, Super market, pubric at mall, fly overs,sky ways, at ibat-ibang kominikasyon. Lahat ng yan ay nagawan, talino'y naging puhon, kayat bayan ay umunlad, angt biyaya;y tuloy-tuloy.Sipag: SIPAG ANG KAILANGAN !!Talino: TALINO ANG PUHUNAN !!Sipag: matalino nga tamad naman!Talino: ang taong tamad ginagamit ang talino para sumipag.Sipag: sipag.!Talino: talino.!Lakandiwa: Saglit munang pinipigil, inyo itong lakandiwa. Pagtatalo nitong dalwa, mahuhusay na makata, pagkat tila nag-iinit, at di masawata. Lahat ng katwiran, nakatatak sating diwa, ang talino ay wika, kayamanang handog ng Dyos, lagi nating nagagamit, sa mabubuting gawa't loob. Kasipagan at talino, pasaning walang toos, kaya't dapat ng magsanib, pag-isahing lubos-lubos. Ang talino'y syang utak sa balangkas na paggawa. Ang sipag namay syang bisig sa planong binabadya. Kung ang isa'y mawawala, walang silbing magagawa. Kaya't kapwa mahalaga. PANALO SILANG KAPWA!!-jobie anne francisco
Ano ang wastong gamit ng salita?
Wastong Gamit ng SalitaWASTONG GAMIT 1. KAPAG at KUNG - Ipinakikilala ng kung ang di-katiyakan ng isang kalagayan; ipinakikilalang kapag ang isang kalagayang tiyak.Hal. Umuuwi siya sa probinsiya kapag araw ng Sabado.Hindi niya masabi kung Sabado o Linggo ang pag-uwi niya sa probinsiya.Mag-ingat ka naman kapag nagmamaneho ka.Mag-ingat ka kung ikaw ang magmamaneho ng kotse.2. KIBO at IMIK - Pagkilos ang tinutukoy ng kibo;pangungusap ang tinutukoy ng imik.Hal. Wala siyang kakibu-kibo kung matulog.Hindi siya nakaimik nang tanungin ko.Hindi lamang sa Tao nagagamit ang kibo.Hal. Kumikibo nang bahagya ang apoy ng kandila.Huwag ninyong kibuin ang mga bulaklak na iniayos ko sa plorera.3. DAHIL at DAHILAN - Pangatnig ang dahil, pangngalan ang dahilan;pang-ukol naman angdahil sa o dahil kay.Hal. Hindi siya nakapasok kahapon dahil sumakit ang ulo niya.Hindi ko alam kung ano ang dahilan ng kanyang pagkakasakit.Hindi siya nakapasok kahapon dahil sa sakit ng ulo.Ginagamit kung minsan ang dahil bilang pangngalan sa panunula.Iwasan ito sa karaniwang pangungusap o pagsulat.Iwasan din ang paggamit ng dahil sa bilang pangatnig.Mali : Hindi siya nakapasok kahapon dahil sa sumakit ang ulo.4. HABANG at SAMANTALANGHabang - ang isang kalagayang walang tiyak na hangganan,o"mahaba".Samantalang- ang isang kalagayang may taning, o "pansamantala".Hal. Kailangang matutong umasa habang nabubuhay.Nakikitira muna kami sa kanyang mga magulang samantalang wala pa akongtrabaho.Gulung-gulo ang isip niya habang Hindi pa siya sinsagot ng kanyang kasintahan.Gulung-gulo ang isip niya samantalang Hindi pa dumarating ang sulat ng kanyangkasintahan.May iba pang gamit ang samantala. Ipinakikilala nito angpagtatambis sa dalawang kalagayan.Hal. Bakit ako ang pupunta sa kanya samantalang ikaw ang tinatawag kanina pa?5. IBAYAD at IPAGBAYADIbayad - pagbibigay ng bagay bilang kabayaranIpagbayad - pagbabayad para sa ibang TaoHal. Tatlong dosenang itlog na lamang ang ibabayad ko sa iyo sa halip na pera.Ipagbabayad muna kita sa sine.MALI at katawa-tawa):Ibayad mo ako sa sine.Ibinayad ko siya sa bus.6. MAY at MAYROON - Iisa ang kahulugan ng mga salitang ito; naayon ang gamit sa uri ng salitang sumusunod. Gamitin ang may kapag susundan ng pangngalan ( mapaisahan o maramihan), pandiwa, pang-uri o pang-abay.Hal. May anay sa dingding na ito.May kumakatok sa pinto.May dalawang araw na siyang Hindi umuuwi.Gamitin ang mayroon kapag susundan ng kataga, panghalip na panao opamatlig o pang-abay na panlunan.Hal. Mayroon kaming binabalak sa sayawan.Mayroon iyang malaking suliranin.Mayroon kayang mangga sa palengke ngayon?Maaring gamitin ang mayroon nang nag-iiisa.Hal. "May asawa ba siya?' "Mayroon."Nagagamit din ang mayroon bilang pangngalan.Hal. Sa aming bayan, madaling makilala kung sino ang mayroon at kung sino ang wala.7. PAHIRAN at PAHIRIN Pahiran - paglalagay Pahirin - pag-aalisHal. Pahiran mo ng sukang iloko ang noo niya.Pahirin mo ang pawis sa likod ng bata.8. PINTO at PINTUANPinto - ang inilalapat sa puwang upang Hindi iito mapagdaananPintuan- ang puwang sa dingding o pader na pinagdaraanan.Hal. Huwag kang humara sa pintuan at nang maipinid na ang pinto.Gayon din ang pagkakaiba ng hagdan sa hagdananHagdan - ang inaakyatan at binababaanHagdanan - nag kinalalagyan ng hagdan9. SUBUKAN at SUBUKIN Subukan - pagtingin nang palihim Subukin - pagtikim at pagkilatisHal. Ibig kong subukan kung ano ang ginagawa nila tuwing umaalis ako sa bahay.Subukin mo ang bagong labas na mantikilyang ito.Subukin mo kung gaano kabilis siyang magmakinlya.Iisa ang anyo ng mga pandiwang ito sa pangkasalukuyan atpangnakaraan : sinusubok, sinubok. Magkaiba nag anyo sapanghinaharap: susubukan, sususbukin10. TAGA- at TIGAWalang unlaping tiga-. Taga- ang dapat gamtin. Gumagamit lamang ng gitling kapag sinusundan ito ng pangngalang pantangi.Hal. Taga-Negros ang napangasawa ni Norma.Ao ang palaging tagahugas ng pinggan sa gabi.Naiiba ang unlaping tig- na ginagamit kasama ng mga pambilang: tig-isa,tigalawa tigatlo tig-apat, atbp.11. AGAWIN at AGAWANAgawin ang isang bagay sa isang Tao/hayop.Agawan ng isang bagay ang isang Tao/hayop.Hal: Ibig agawin ng bata ang laruan ni Jess.Ibig agawan ng laruan ni Boy si Jess.12. HINAGIS at INIHAGIShinagis ng isang bagayinihagis ang isang bagayHal. Hinagis niya ng bato ang ibon.Inihagis niya ang bola sa kalaro.13. ABUTAN at ABUTINabutin ang ang isang bagayabutan ng isang bagayHal. Abutin mo ang bayabas sa puno.Abutan mo ng pera ang Nanay.14. BILHIN at BILHANbilhin ang isang bagaybilhan ng isang bagayHal. Bilhin natin ang sapatos na iyon para sa iyo.Bilhan antin ng sapatos ang ate.15. WALISAN at WALISINwalisin ang isang bagay na maaring tangayin ng waliswalisan ang ang pook o lugarHal. Nais kong walisan ang aklatan.Nais kong walisin ang nagkalat na papel sa aklatan.15. SUKLAYIN at SUKLAYANsuklayin - ang buhok ng sarili o ng ibasukalyan - ng buhok ang ibang TaoHal. Suklayin mo ang buhok ko,Luz.Suklayan mo ako ng buhok, Alana.16. NAMATAY at NAPATAYnapatay -may tiyak na Tao o hayop na pumaslang ng kusa/sinasadyanamatay -kung ang isang Tao ay binawian ng buhay sanhi sakit,katandaan o anumang dahilang Hindi sinasadya; ginagamitdin sa patalinghagang paraan doon sa mga bagay nawalang buhay.Hal. Namatay ang kanyang lolo dahil sa sakit sa atay.Napatay ang aking alagang aso.17. MAGSAKAY at SUMAKAYmagsakay - magkarga ( to load)sumakay - to rideHal.Nagsakay ng sampung kahon ng lansones sa bus si Jo.Sumakay na tayo sa daraang bus.18. OPERAHAN at OPERAHINoperahin - tiyak na bahagi ng katawan na titistisinoperahan - tumutukoy sa TaoHal.Ang tumor sa dibdib ng maysakit ay ooperahin mamaya.Si Luis ay ooperahan sa Martes.19. NANG at NGnang - pangatnig na panghugnayan- tagapagpakilala ng pang-abay na pamaraan at pamanahon- tagapag-ugnay ng salitang-ugat na inuulit at pandiwang inuulitng - pantukoy ng pangngalang pambalana- tagapagpakilala ng layon ng pandiwa at tagaganap ng pandiwa- pang-ukol na kasingkahulugan ng "sa"Hal. Umalis siya nang sila'y dumating.Tumawa nang tumawa ang mga mag-aaral.Nagalit ang guro nang kami't nag-ingay.Bumili kami ng mga pasalubong para kay ditse.Pumanhik ng bahay ang mga panauhin.20. KATA at KITAkata - ikaw at akokita - ikawHal.Manood kata ng sine.Iniibig kita.
Intelektwalisado na ba ang wikang filipino?
ANG INTELEKTWALISASYON NG WIKANG FILIPINOChristian George C. FranciscoKagawaran ng Filipino at Panitikanccfrancisco@mail.dasma.dlsu.edu.phLayunin ng papel na ito na ipakita ang proseso ng pagpaplanong pangwika, paraan ng pag-iistandardays, pagmomodernays, mga salik sa pag-iintelektwalays ng wika gayundin ang gamit ng wikang Filipino sa edukasyong Pilipino sa kasalukuyang panahon.Ayon kay Constantino (1996), ang wika ang siyang pangunahing instrumento ng komunikasyong panlipunan. Bilang instrumento, maaaring matamo sa pamamagitan nito ang mga instrumental at sentimental na pangangailangan ng tao. Ang wika ay behikulo para makisangkot at makibahagi ang tao sa mga gawain ng lipunan upang matamo ang mga pangangailangang ito. Samakatuwid, ang pahayag na ito ni Constantino ay nagpapatunay lamang na napakahalaga ng papel na ginagampanan ng wika sa pang-araw-araw na buhay ng tao. Gamit ang wika, nagagawa ng tao na masatisfay ang kanyang mga pangangailangan maging ito man ay pansosyal o pampersonal. Nagiging instrumento ang wika upang makisangkot ang tao sa mga nangyayari sa kanyang paligid. Dahil dito, mahalaga para sa isang tao na maging maalam siya sa kanyang wikang ginagamit upang ito ay magamit niya sa paraang tiyak at planado.Para sa mga taong aral sa wika, hindi na bago ang katawagang pagpaplanong pangwika o language planning. Sa larangang ito, tinatanaw ang mga maaaring pagpiliang wika mula sa isang komunidad para gawing estandardisado. Sentro rin ng pag-aaral ng PP ang konsyus na paggamit ng isang wika sa isang lipunan, kung saan, ito ay kinapapalooban ng pagkalap ng mga datos o informasyon upang bumuo ng desisyon kaugnay sa kung anong wika ang pinakaangkop na gagamitin sa isang lipunan (Eastman, 1982).Ang PP ay binubuo rin ng dalawang mahalagang meyjor komponent. Sa komponent na ito mahihinuha natin ang mga konkretong batayan sa maayos na pagpili ng isang wikang sasailalim sa estandardisasyon. Una, ang patakarang dapat sundin; ikalawa, pagpili ng wika kaugnay sa napagkasunduang patakaran. Ang una ay binubuo ng apat na mahahalagang salik. Ang mga ito ay ang sumusunod:FORMULASYON - Ito ang yugto ng deliberasyon at/o pagdedesisyon kaugnay sa wikang pipiliin. Mahalagang isaalang-alang dito ang layunin ng mga gagamit nito.KODIFIKASYON - Ito ang yugto kung saan nagkakaroon ng teknikal na preparasyon ang mga language academies ng napagkasunduang patakaran. Mahalaga namang tingnan dito ang pananaw, paniniwala, saloobin ng kapwa magpapatupad at tatanggap ng napagkasunduang patakaran.ELABORASYON - Ito ay pinaiiral ng ahensyang pangwika na kung saan inihahanda na ang mga materyal na kakailanganin sa pagpapalawak ng gamit ng piniling wika.IMPLEMENTASYON - Ito naman ang yugto ng pagtanaw sa epekto ng plinanong pagbabago sa wikang pinili.May inilahad pa rin si Eastman (1982) kaugnay sa paraan ng pagpili ng wika. Sa katunayan, may sampung kategorya kung saan maaaring makapamili ng isang wika na sasailalim sa estandardisasyon:1. Indigeneous Language - Wikang sinasalita ng mga sinaunang tao na nakapanirahan sa isang lugar.2. Lingua Franca - Wikang gamitin ng mga taong may magkaibang unang wika na may tiyak na layunin sa paggamit.3. Mother Tongue - Wikang naakwayr mula sa pagkabata.4. National Language - Wikang ginagamit sa politika, sosyal at kultural na pagkakakilanlan.5. Official language - Wikang ginagamit sa transaksyong pampamahalaan.6. Pidgin - (Nabuo sa pamamagitan ng paghahalu-halo ng wika) Wikang kadalasang ginagamit ng mga taong may magkaibang pinagmulang wika.7. Regional Language - Komong wika na ginagamit ng mga taong may magkaibang wikang pinagmulan na naninirahan sa isang partikular na lugar.8. Second Language - Wikang natutunan bilang karagdagan sa unang wika.9. Vernacular Language - Wika ng isang sosyal na grupo na nadomina ng ibang wika.10. World Language - Wikang ginagamit sa malawak na saklaw ng mundo.Alinman sa mga nailahad na ito ay maaaring mapagpilian o maging batayan tungo sa pag-iistandardays ng wikang napagkasunduan.Samantala, ang estandardisasyon ng wika naman o language standardization ay isang sangay ng pagpaplanong pangwika na konsern sa kaisahan sa likod ng linggwistikong pagkakaiba-iba ng mga wika. Ayon kay Eastman (1982) mula kay Haugen (1966), may proseso ang pag-iistandardays ng wika.Tungo sa pag-iistandardays ng wika, mahalagang makapamili muna ng wika, makodifay ito sa pamamagitan ng paghahanda ng teknikal na preparasyon o ng mga kagamitan (libro, ensaklopidya at iba pang mga nasusulat na materyal). Matapos nito, kinakailangan na maging malawakan ang pagpapagamit nito sa iba't ibang domeyn tulad ng: simbahan, paaralan, pamahalaan, midya at iba pa. Malaki ang papel ng domeyn sa estandardisasyon dahil ito ang susukat sa lawak ng gamit ng wika.Sa kaso naman ng modernisasyon, binigyang paliwanag ni Eastman (1982) na ito ay ang paglago ng popular na pagkakakilanlan ng isang estandardisadong pambansang wika mula sa mga gumagamit nito. Sa kabilang banda, inilahad naman sa jornal ng Komisyon ng Wikang Filipino ang dalawang yugto para masabing modernisado ang isang wika. Ang una ay tinawag na Popularly Modernized Language o PML at ang pangalawa ay ang Intellectually Modernized Language o IML. Ayon dito, ang wika ay maaaring maging moderno subalit hindi intelektwalisado. Ang wika na ginagamit sa enterteynment ay pwedeng tawaging moderno subalit hindi ito masasabing intelektwalisado, gayundin naman ang wikang ginagamit sa tabloyd ay hindi rin maaaring iklasipika na intelektwalisado. Sa kabilang banda, masasabi nating intellectually modernize ang isang wika kung ito ay nagagamit sa mga matataas na karunungan gaya ng agham, teknolohiya, negosyo, kalakalan, industriya, medisina at iba pa. Tunguhin ng dalawang yugtong ito na maintelektwalays ang wikang ginagamit ng isang partikular na lipunan.Malaki rin ang magiging ambag ng mga larangang pangwika tungo sa pagpapalakas ng intelektwalisasyon. Maaaring sumailalim ang isang wika sa mga sumusunod na larangan:Larangang pangwika na nagkokontrol (Controlling domains of language) - Ang wika at varayti ng wikang ginagamit dito ay dinidikta kapwa pasulat at pasalita. Nangangahulugan ito ng katiyakan at wastong gamit ng mga salita. Kadalasan itong ginagawa sa matataas na antas ng karunungan gaya ng: simabahan, batas, midya, paaralan, pamahalaan, industriya, negosyo, komersiyo at iba pa. Dahil nga nagiging diktador kung ano ang wikang gagamitin, nadedevelop ang isang wika tungo sa tinatatawag na estandardisado at intelektwalisado.Nagkokontrol nang bahagya sa larangang pangwika(Semi-controlling domains of language) - Ang wika at ang mga varayting ginagamit naman dito ay pasulat subalit tanging tagapakinig lamang ang mga gumagamit nito. Di-tulad ng nauna, hindi kasinghigpit ang paggamit ng wika rito. Ipinahihintulot rin nito ang pakikibahagi ng tao sa iba't ibang gawain subalit hindi kinakailangan na maging dalubhasa ang isang tao sa paggamit ng wika. Halimbawa nito ay sa relihiyon at enterteynment.Di-nagkokontrol na mga larangan ng wika(Non-controlling domains of language) - Ang wikang gamit dito ay pasalita lamang na kadalasang makikita sa tahanan at lingua franca ng isang bansa.Gayumpaman, ang salitang intelektwalisasyon ay nagdudulot pa rin ng pagkalito mula sa iba't ibang taong sangkot sa paggamit ng wika. Sa paliwanag ni Sibayan (1999), ang wika ay intelektwalisado kung ito ay nasusulat. Hindi sapat ang pasalitang paraan para masabing intelektwalisado ang isang wika. Kinakailangang ang wika ay nakapagpapalimbag ng iba't ibang balon ng karunungan (libro, ensaklopidya at iba pa) na magagamit ng tao tungo sa paglago ng kanyang kaalaman. Sa kaso ng Filipino, ani Sibayan, ang pag-iintelektwalays dito ay nararapat ifokus sa mga lawak na kumokontrol na wika o controlling domains of language, mga lawak na ayon sa kanya ay nagdidikta ng wikang inaasam at pinapaboran ng mga taong gumagamit ng wikang iyan. Halimbawa nito ay ang gamit ng wika sa mahahalagang larangan tulad sa edukasyon, pamahalaan, batas, hukuman, agham at teknolohiya, negosyo, pangkalakalan, industriya, mga propesyon na may bahaging larangan (sub domains) tulad ng medisina at abogasya, masmidya at literatura.Sa paliwanag naman nina Espiritu at Catacataca (2005), nakaankla sa pagpaplanong pangwika ang salitang intelektwalisasyon. Ito ay pumapaloob sa apat na dimensyon: seleksyon, estandardisasyon, diseminasyon at kultibasyon. Sa kultibasyon papasok ang konsepto ng intelektwalisasyon. Ani Neustupny (1970), ang kultibasyon ay isang proseso na nagmumula sa kodifikasyon ng wika tungo sa kultibasyon at elaborasyon nito. Sa kabuuan, nangangahulugan lamang na ang tanging layunin ng intelektwalisasyon ay upang magampanan ng wika ang kanyang mga tungkulin sa mga gumagamit nito.Samantala, inilahad ni Acuna (1994) na ang mga pambansang wika sa buong mundo ay maaaring iuri sa tatlo: Intellectualized languages of wider communication; confined, independent and intellectualized national languages; and developing national languages. Ang unang uri ay tumutukoy sa popular na mga internasyunal na wika gaya ng: Ingles, Pranses, Aleman at Espanyol. Ang mga wikang ito ay ginagamit bilang mga kontroling na domeyn sa paggawa (work) at iba pa. Samantala, ang ikalawang uri naman ay tumutukoy sa mga intelektwalisadong wika na saklaw lamang ang bansang pinaggagamitan nito. Ang wikang ito ay sapat na upang magamit sa lahat ng domeyn ng isang bansa. Halimbawa ng mga bansang ito ay ang Korea at Japan. At ang panghuling uri naman ay tumutukoy sa mga bansang nasa proseso pa lamang ang intelektwalisasyon ng wika gaya ng Indonesia, Malaysia at Pilipinas. Sa mga bansa kasing ito ay patuloy pa rin ang pagdevelop sa tinawag ni Sibayan na idyomang pedagojikal.Ngayon, ano naman ang hinaharap ng wikang Filipino kaugnay sa isyu ng estandardisasyon at intelektwalisasyon? Ang tanong na ito ay nagdulot ng mga kalituhan sa maraming Pilipino, kahit mga dalubwika ay patuloy na nagdedebate kung estandardisado o intelektwalisado ba ang Filipino. Kadalasang sagot na maririnig sa kanila ay ganito: Ang Filipino ay patuloy pa sa pagdevelop tungo sa estandardisasyon at intelektwalisasyon nito. Ang pahayag na ito ay totoo. Sapagkat ayon na rin sa Konstitusyon sa ilalim ng Artikulo XIV ng Seksyon 6:"Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa batay sa iba pang mga wika sa Pilipinas."Nangangahulugan lamang ito na ang Filipino ay kailangang umasa sa mga intelektwalisadong wika hindi lamang sa mga wika sa Pilipinas. Isang magandang halimbawa na nito ay ang wikang Ingles. Ang Ingles man ay umasa rin sa mga intelektwalisadong wika tulad ng Griyego, Latin at Pranses. Sa kabilang banda, tinukoy sa jornal ng KWF ang mga kadahilanan kung bakit kailangan ng Filipino na umasa sa Ingles. Narito ang mga kadahilanan:1. Halos lahat ng nakasulat na bersyon ng makabagong Filipino kabilang na iyong sa mga paaralan ay puno ng hiram na salita sa Ingles, may mga binaybay ng tulad ng sa mga orihinal at karamihan naman ay isina-Filipino ang pagbabaybay.2. Malinaw na ipinakikita sa mga pag-aaral tungkol sa mga intelektwalisadong varayti ng sinasalitang Filipino ng mga mag-aaral sa anim na pamantasan sa Metro Manila (UP, DLSU, Araneta U, PNU, PUP at PLM) na kayang talakayin ng mga mag-aaral ang kanilang mga takdang aralin sa matematika, biyolohiya at iba pa sa pamamagitan ng maramihang panghihiram sa Ingles.Sa madaling salita, para masabing intelektwalisado ang wikang Filipino, kinakailangan na magamit ito sa pagtuturo sa mga Pilipino sa halos lahat ng larangan o antas.Kung kaya, ani Espiritu at Catacataca (2005) mula kay Sibayan (1988), para maisakatuparan ito, pangunahing pangangailangan sa intelektwalisasyon ang manunulat sa kurikulum at mga teksbuk at isang idyomang pedagojikal sa Filipino. Ang idyomang pedagojikal ay ang kabuuan ng mga ginradong teksto, mga sanggunian, patnubay at iba pang mga kagamitang panturo na magagamit mula sa unang baytang sa elementarya hanggang antas tersyarya isinulat ng mga ekspertong manunulat ng mga teksbuk at kagamitang pangkurikulum at mga iskolar at mga eksperto sa pamamaraan ng pagtuturo. Kung babalikan natin ang unang pahayag ni Sibayan, ang wika ay kailangang NASUSULAT para masabing intelektwalisado ito.Gayumpaman, may apat na katangian ang isang intelektwalisadong wika. Una, aktibo, marami at malawak ang gumagamit ng wika partikular na ang pasulat na anyo kaysa pasalita. Pangalawa, ang wika ay estandardisado. Ibig sabihin, walang kalituhan kaugnay sa palabaybayan nito, nararapat na ito ay kodipikado sa mga diksyonaryo at iba pang referensiya. Pangatlo, ang wika ay nararapat na may kakayahan na maisalin sa iba pang intelektwalisadong wika. At panghuli, ang wika ay nararapat na maunlad at tanggap sa iba't ibang rejister na ang ibig sabihin ay nagagamit ito sa iba't ibang larangan o bahaging-larangan. Mahalaga ito sa konsepto ng intelektwalisasyon dahil tumutukoy ito sa lawak ng gamit ng wika.Samantala, iminungkahi naman ni Sibayan ang mga tiyak na referensiya upang masubok kung intelektwalisado ba talaga ang wikang Filipino.Nagagamit ba ang Filipino bilang pangunahing wika ng instruksyon mula sa kindergarten hanggang level pampamantasan?Ang Filipino ba ay ang pangunahing wika sa trabaho kung saan Ingles ang kasalukuyang gamit?Ang Filipino ba ay ang nais at mithiing wika ng mga Pilipino upang magamit sa kanilang sosyo-ekonomiko at intelektwal na pag-unlad?Ani Sibayan, mahirap makamit ito subalit ito ang mga katangian ng isang intelektwalisadong wika na maaring magamit bilang kontroling na domeyn ng isang bansa. Sa kasalukuyan, ang Filipino ay kinakaharap ang napakaraming problema, kung kaya, hindi maiiwasang maging mabagal ang tinatahak nitong landas tungo sa intelektwalisasyon. Ilan sa mga problema ay ang mga sumusunod:1. Kulang ang "political will" sa pag-iintelektwalays nito.2. Kulang ang suportang ibinibigay ng mga nasa industriya, komersyo, negosyo at iba pa. Ingles pa rin ang ginagamit sa mga larangang ito bilang pangunahing midyum ng komunikasyon.3. Kulang sa pondo mula sa pamahalaan kaugnay sa pagpapalawak ng gamit ng Filipino sa iba't ibang ahensiya nito gayundin ang mga sapat na treyning.4. Mismong ang akademiya ay may kakulangan tungo sa intelektwalisasyon ng Filipino. Ito ay sa apektong pagdevelop ng mga libro na naka-Filipino.5. Dagdag pa ang mismong Pangulo ng bansa na nagnanais na ibalik ang Ingles bilang pangunahing midyum ng pagtuturo. Mula ito sa kanyang EO 210 na pagpapalakas sa gamit ng Ingles.Ang mga ito ay refleksyon ng realidad na kasalukuyang kinakaharap ng wikang Filipino. Isang nakakalungkot na pangyayari dahil hindi masalamin ang kahalagahan ng pagkakaroon ng isang pambansang wika na siyang makapagbubuklod at magbibigkis sa isang kulturang maka-Pilipino na kakikitaan sana ng ating identidad.Isang hamon sa kasalukuyan sa mga Pilipino partikular na sa mga akademisyan kung paano ba maiintelektwalays ang wikang Filipino? May iminungkahi kaugnay rito si Sibayan.Kinakailangan ng mga tagatangkilik at tagapagpaunlad nito.Kinakailangan ng mga praktisyuner at employer na naniniwala sa epektibong gamit ng Filipino sa anyong pasulat hindi lamang sa pagtuturo gayundin sa pagkatuto.Hindi lamang sa mga disiplinang teknikal gamitin ang Filipino, bagkus, magamit ito sa iba pang disiplina.Kinakailangan ng mga pablisher na handang maglathala ng mga publikasyon sa Filipino.Kinakailangan din ng mga taong handang ponduhan ang programang pang-intelektwalisasyon.Ang Filipino ay kailangang tanggap ng nakararaming bilang ng mga Pilipino lalo na sa erya ng kontroling na domeyn ng wika.Pagkamahinahon ay higit na kailangan din. Ang Filipino ang hindi magiging ganap na intelektwalisado sa madaling panahon.Huwag magturo ng Filipino kung walang libro o materyal na nakasulat sa Filipino.Ang mga mungkahing ito na inilahad ni Sibayan ay ang mga maaaring mapagnilayan ng bawat Pilipino habang patuloy na dinidivelop ang wikang Filipino. Magsilbi sana ito gabay nating lahat tungo sa mabilis at malawakang estandardisasyon at intelektwalisasyon ng ating wika - ang wikang magsisilbing tagapagbuklod sa lahat ng mamamayan ng bansang ito tungo sa iisang mithiin makabansa.
Anu-ano ang ibat ibang variety ng wika?
Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan. Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at mga kaugnay na batas upang maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan. Ginagamit ang pamamaraang ito sa pagpapaabot ng kaisipan at damdamin sa pamamagitan ng pagsasalita at pagsulat. Isa rin itong likas na makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at mga hangarin sa pamamagitan ng isang kaparaanang lumilikha ng tunog; at kabuuan din ito ng mga sagisag sa paraang binibigkas. Sa pamamagitan nito, nagkakaugnayan, nagkakaunawaan at nagkakaisa ang mga kaanib ng isang pulutong ng mga tao.
